Các doanh nghiệp ngành phân bón vừa đưa ra những con số khả quan về tình hình kinh doanh trong tháng 6 và 6 tháng đầu năm 2024.

DOANH THU TĂNG TRƯỞNG TỐT, LỢI NHUẬN VẪN LÀ DẤU HỎI

Trong báo cáo gửi Tập đoàn Dầu khí Việt Nam,  PVFCCo (Đạm Phú Mỹ - DPM) cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2024, công ty sản xuất khoảng 553.000 tấn phân bón và hóa chất, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2023. Bên cạnh đó, DPM đã tích cực phát triển thêm các dòng sản phẩm NPK mới, tiêu biểu là dòng NPK Phú Mỹ 20-10-10+TE chuyên dùng cho mía đường, cây ăn trái, giúp cho lượng tiêu thụ NPK Phú Mỹ trong 6 tháng đầu năm 2024 đạt trên 80.000 tấn, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2023.

Về kết quả kinh doanh trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng sản lượng tiêu thụ kinh doanh phân bón và hóa chất của PVFCCo đều vượt kế hoạch và tăng trưởng từ 5-20% so với cùng kỳ năm 2023. Cụ thể, tổng sản lượng kinh doanh phân bón ước đạt 694,4 nghìn tấn, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2023 và đạt 106% so với kế hoạch 6 tháng đầu năm; tổng sản lượng kinh doanh hóa chất ước đạt 63,6 nghìn tấn, tăng 20% so với cùng kỳ năm 2023 và đạt 108% kế hoạch 6 tháng đầu năm.

PVFCCo cũng đạt tăng trưởng ấn tượng trong xuất khẩu, với sản lượng xuất khẩu urea đạt gần 100.000 tấn, tăng 50% so với cùng kỳ năm 2023, giá xuất khẩu urea bình quân của PVFCCo cũng tăng hơn 8% so với năm 2023. 

Trong 6 tháng cuối năm, PVFCCo sẽ cung ứng khoảng trên 650.000 tấn phân bón và hóa chất các loại, tiếp tục phát triển thêm các dòng sản phẩm mới và các thị trường quốc tế nhằm hoàn thành tốt nhất kế hoạch cả năm 2024.

Doanh thu tháng 5/2024 ước đạt 1.296 tỷ đồng, vượt 1% kế hoạch tháng; lũy kế 5 tháng đầu năm 2024 đạt 5.405 tỷ đồng, vượt 3% kế hoạch 5 tháng. Giá thành sản xuất tháng 5/2024 tăng so với kế hoạch chủ yếu do giá khí tăng 16% so với giá kế hoạch. Lợi nhuận trước thuế tháng 5/2024 ước đạt 38 tỷ đồng, hoàn thành 60% kế hoạch tháng, vì giá thành sản xuất phân bón và hóa chất tăng do giá khí tăng cao, trong khi giá bán phân bón trên thị trường giảm so với các tháng trước.

Công ty cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (Đạm Cà Mau, mã chứng khoán DCM) cũng ước tính, trong tháng 6/2024, sản lượng đạt 81.700 tấn urê quy đổi, tăng 9%; tiêu thụ urê 65.000 tấn, đạm chức năng 17.000 tấn, NPK 40.000 tấn, phân bón tự doanh 43.500 tấn; doanh thu ước đạt 1.603 tỷ đồng, tăng 49%, nhưng lợi nhuận trước thuế khoảng 74,4 tỷ đồng, giảm 52% so với cùng kỳ năm 2023.

Đạm Cà Mau cho biết, doanh thu tháng 6/2024 tăng so với kế hoạch và cùng kỳ do tổng sản lượng tiêu thụ và giá bán tăng; lợi nhuận thấp so với cùng kỳ do phần tăng giá khí cao hơn phần tăng giá bán. Giá khí bình quân ước thực hiện 6 tháng đầu năm 2024 cao hơn 1,381 USD/Tr.BTU so với kế hoạch năm 2024 và cao hơn 0,731 USD/Tr.BTU so với cùng kỳ năm 2023.

Tương tự, trong 6 tháng đầu năm 2024, BSR đã sản xuất được khoảng 2,83 triệu tấn sản phẩm, doanh thu đạt hơn 55,3 nghìn tỷ đồng và các chỉ tiêu về lợi nhuận, nộp ngân sách Nhà nước đều vượt so kế hoạch đề ra.

BSR đang tích cực, khẩn trương đẩy nhanh tiến độ Dự án nâng cấp mở rộng (NCMR) nhà máy với tổng mức đầu tư hơn 36 nghìn tỷ đồng. Dự án NCMR NMLD Dung Quất sẽ bổ sung và nâng cấp các phân xưởng công nghệ, phụ trợ, ngoại vi để nâng cấp chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn Euro V. Bên cạnh đó, nâng công suất nhà máy lên 171.000 thùng dầu thô/ngày.

TÁC ĐỘNG TỪ THUẾ VAT

Báo cáo cập nhật triển vọng ngành phân bón mới đây, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) dự phóng sản lượng tiêu thụ Urê nội địa tương đương 2023, vì giá bán trong nước cao hơn giá thế giới khoảng 5% - 10%, do đó nguồn phân bón nhập khẩu giá rẻ hơn có thể gây áp lực cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước.

Bên cạnh đó, triển vọng xuất khẩu không còn nhiều khi nguồn cung thế giới được đảm bảo, và tổng công suất sản xuất phân bón nội địa đã vượt hoặc gần như tương đương nhu cầu tiêu thụ mỗi năm, khiến thị trường phân bón gần như bão hòa, cơ hội gia tăng sản lượng từ nhu cầu tăng là không lớn.

Trong năm 2024, do mảng Urê đã bão hòa nên hầu hết các doanh nghiệp lớn như DPM và DCM đều muốn gia tăng thị phần tại phân khúc NPK. Gần đây nhất là thương vụ mua lại nhà máy sản xuất NPK Hàn – Việt (KVF) của DCM, công suất 360.000 tấn/năm, giúp nâng tổng công suất NPK của DCM lên 660.000 tấn/năm.

Tuy nhiên sản lượng tiêu thụ của KVF chỉ duy trì ở mức thấp, 70.000 – 100.000 tấn/năm, và luôn ghi nhận lỗ kể từ khi chính thức đi vào hoạt động từ 2018. Sau khi được mua lại cuối Q1/2024, DCM kỳ vọng nhà máy KVF sẽ bắt đầu có lãi gộp từ Q2/2024, ước tính khoảng 3% - 5%.

Ngoài ra, thâm nhập thị trường từ cuối 2018 nhưng sản lượng tiêu thụ hằng năm của DPM chỉ dao động từ 40% - 50% công suất thiết kế. Phân khúc NPK của DPM mới phục hồi trong Q1/2024 với biên LNG đạt 5%, trong khi ghi nhận lỗ gộp trong 4 quý liền kề trước đó. Mặc dù có lợi thế về tự chủ nguồn Urê đầu vào, VDSC đánh giá việc thâm nhập vào thị trường NPK của các doanh nghiệp lớn như DPM và DCM vẫn cần thời gian và các chiến lược phù hợp.

Luật Thuế VAT sửa đổi đã được thảo luận tại kỳ họp Quốc Hội thứ 7 (từ 20/05/2024 đến 28/06/2024), và sẽ được biểu quyết để thông qua tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024). Một trong những điểm sửa đổi lần này là đưa phân bón vào danh mục chịu thuế VAT 5% (từ diện không chịu thuế). Chúng tôi kỳ vọng Luật Thuế VAT sửa đổi sẽ được thông qua, và có hiệu lực từ 1/1/2025.

Hiện tại giá phân bón trong nước cao hơn giá phân bón nhập khẩu một phần là do giá thành cao hơn khi các doanh nghiệp sản xuất phải chịu thêm chi phí VAT 10% (do không được khấu trừ). Nếu Luật thuế VAT sửa đổi được thông qua, giá thành sản xuất phân bón trong nước có thể giảm, đồng thời giá bán phân bón nhập khẩu sẽ tăng thêm 5% do thuế VAT. Điều này giúp gia tăng tính cạnh tranh của các doanh nghiệp sản xuất phân bón nội địa.