Không gian xanh lý tưởng

Trong số những công trình làm nên tên tuổi của Lạc Việt trong làng kiến trúc có dự án ngôi nhà sách độc đáo của nhà văn Nguyễn Vĩnh Nguyên với diện tích cực nhỏ 2,6 x 11,5 mét được xử lí thông minh với vách ngăn chính là bức tường sách, cách điệu bằng sơi dây cáp. Hay là căn hộ tại 72, 74 phố Ký Con tái hiện những nét đẹp từ những công trình cũ của Sài Gòn có từ thời Pháp. Kiến trúc sư Lạc Việt cũng dành được những giải thưởng kiến trúc đáng nể như quy hoạch quảng trường trung tâm TP.Đà Lạt, giải khuyến khích thiết kế logo TP.HCM... Vì yêu thích sự độc đáo và riêng biệt, KTS Lạc Việt tổ chức hoạt động nghề ở quy mô vừa phải để chính mình được tham gia vào từng dự án. Anh cũng có thú vui vẽ tranh, một đam mê ngày bé, tạo nên một kiến trúc sư có tinh thần, tình cảm là của một người làm nghệ thuật nhưng lại tuân thủ lịch làm việc khoa học và nghiêm túc. Cũng trên tinh thần “vừa nghệ thuật vừa nghiêm túc” đó, TVTD đã có buổi trò chuyện với anh để tìm hiểu thêm về khái niệm “không gian sống lý tưởng”.

Anh nói nhiều về những ý tưởng “không gian xanh”, anh có thể cho biết rõ hơn, theo anh như thế nào là một không gian sống xanh lý tưởng?
Tuỳ thuộc vào lối sống và tiêu chuẩn thưởng thức cuộc sống của gia chủ mà mỗi người có không gian sống lý tưởng khác nhau. Tôi đã làm việc với nhiều khách hàng khác nhau, có người thích căn nhà đẹp gây choáng ngợp, hào nhoáng, phô diễn sự giàu sang theo gu thẩm mỹ riêng của họ. Có người lại thích phong cách tối giản, tinh tế và rất khắt khe trong việc lựa chọn và bố trí không gian kiến trúc cũng như các vật dụng nội thất. Có người lại thích phong cách hoài cổ, sống trong không gian mang dấu ấn kỷ niệm của thế hệ trước, có người lại thích những món đồ nội thất vintage mang dấu ấn thời gian và có giá trị cao về mặt thẩm mỹ. Kiến trúc cũng như thời trang vậy, có những công trình kiến trúc đạt giải công trình xanh, vật liệu nhẹ, tự nhiên, có những công trình tính sáng tạo rất cao nhưng chưa chắc phát huy được công năng tối đa khi đưa vào sử dụng. Các công trình đó cũng giống như những bộ sưu tập thời trang dùng để biểu diễn trên sàn cat walk vậy, kiến trúc sư cũng là nghệ sĩ, họ tạo ra để thỏa mãn sự sáng tạo cũng như tìm kiếm cơ hội để thử nghiệm các nghiên cứu của mình. Đây là thời đại mà bất cứ ai cũng thích thể hiện sự sáng tạo và sự thử nghiệm. Rất nhiều quán café xây dựng bằng những vật liệu tái chế nhà container, nhà nghỉ ống cống, quán café toa tàu, bánh xe làm ghế ngồi, xe phế thải làm bồn nước, biến các toa tàu cũ thành quán cafe… Các công trình này rất sáng tạo, phá cách, có nét độc đáo riêng và lý tưởng đối với một số người nhưng hoàn toàn không có độ bền. Các công trình này phù hợp với những đối tượng khách hàng trẻ, hay thay đổi và xây dựng trên những mảnh đất thuê, không cần đầu tư nhiều.
Tuy vậy, theo quan điểm của tôi, công trình bền vững phải đáp ứng được các yếu tố: sáng tạo, thông minh, tiện dung và đáp ứng được nhu cầu cũng như thói quen sinh hoạt riêng của từng chủ nhà. Với tôi ngôi nhà lý tưởng hay không gian sống lý tưởng cần bền vững, có sinh khí, cây xanh, thông thoáng và tràn ngập ánh sáng. Xin nói thêm rằng, không gian nội thất cũng giống như xu hướng thời trang vậy, phong cách nội thất cũng sẽ có sự thay đổi và xoay vòng theo thời gian. Ở thời điểm hiện tại, người ta ưa chuộng xu hướng nội thất mộc, gần gũi với tự nhiên và chú trọng lựa chọn vẻ đẹp của chất liệu, vật liệu nhiều hơn về kiểu dáng. Theo tôi những xu hương thân thiện với môi trường sẽ được quan tâm nhiều hơn.

Có điểm chung nào giữa những công trình thiết kế xanh, như căn nhà của gió hát, căn nhà của cá bơi… mà anh đã từng thiết kế không?
Các công trình kiến trúc của tôi hầu hết đều đạt các tiêu chuẩn về sự thông thoáng, luôn luôn có cây xanh, và sử dụng các loại vật liệu gần gũi thiên nhiên. Về nội thất bên trong, tôi dành các vị trí ưu tiên cho những tác phẩm nghệ thuật để các tác phẩm được thăng hoa. Thưa anh,ở những không gian nhà phố chật hẹp về diện tích, làm sao để kiến tạo không gian xanh, thông thoáng?
Tùy theo thực tế của từng căn nhà mà có những giải pháp riêng, tuy vậy, kiến tạo không gian xanh thực tế không khó. Nhà hẹp có thể trồng trên vách, bố trí khoảng xanh ở sân thượng, ngoài ban công và phân bố cửa sổ, giếng trời để lấy sáng. Ngoài ra, gia chủ cũng có thể chọn giải pháp trồng cây thuỷ sinh, đơn giản như chậu mạ non, dương xỉ, những chậu cây gia vị như chanh, ớt, hẹ… ở trên bàn làm việc hay góc bếp, vừa có tính trang trí vừa là gia vị nấu nướng khi cần thiết.

Và theo anh, đâu là giá trị sống của một không gian xanh?
Tôi luôn duy trì nếp nhà của chủ nhà và lấy đó làm nền tảng để thiết kế ngôi nhà. Việc tìm hiểu lối sống của gia chủ rất quan trọng để thiết kế không gian xanh cho họ. Không gian xanh ở đây có thể hiểu rộng ra không chỉ có cây xanh trong nhà mà có thể chọn những vật liệu gần gũi tự nhiên, thiết kế những khoảng không gian mở để các thành viên trong gia đình giao tiếp với nhau. Ví dụ đối với các căn nhà phố, tôi sử dụng giải pháp bố trí lệch tầng, thiết kế sảnh đệm. Giữa các không gian chung và riêng, có thể sử dụng giải pháp vách ngăn di động, vách kính tạo cảm giác rộng, không quá cách biệt mà vẫn đảm bảo sự riêng tư khi cần thiết. Dĩ nhiên biệt thự hay penthouses luôn dễ để khiến KTS thể hiện tài năng nhất, nhưng những công trình nhỏ mà làm cho tốt mới thật sự là thách thức mà KTS nào cũng muốn được vượt qua.

Một không gian xanh chỉ thật sự có giá trị khi kiến trúc hài hoà với con người và thiên nhiên, có như vậy công trình sẽ chạm cảm xúc, giác quan của con người.

Thực hiện: Anh Minh
Ảnh: Phan Quang