Sở Xây dựng TP.HCM vừa trình UBND thành phố dự thảo “Đề cương đề án quản lý, hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ tại thành phố”.

Theo đó, Sở Xây dựng đề xuất các công trình không bảo đảm về diện tích tối thiểu và an toàn phòng cháy chữa cháy sẽ bị buộc dừng hoạt động.

Theo đề cương đề án, tiêu chuẩn tối thiểu mà nhà riêng lẻ cho thuê trọ phải bảo đảm như: diện tích tối thiểu bình quân sàn/người (dự kiến 05 m2); hẻm xây dựng nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ phải có chiều rộng tối thiểu là 04 m và cách mặt đường chính không quá 100 m; mọi phòng trong nhà phải đảm bảo có hành lang dẫn ra lối thoát nạn...

Đề án sẽ được triển khai thí điểm hướng dẫn tại 03 khu vực có đông nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ trước khi áp dụng toàn thành phố. Từ kết quả của đề án, TP.HCM sẽ cập nhật dữ liệu toàn bộ nhà trọ trên địa bàn, tiến tới cập nhật, phân loại nhà trọ đạt chuẩn an toàn, và đưa vào sử dụng khai thác trên app mobile.

Đồng thời, từ cơ sở này, UBND TP.HCM sẽ ban hành quyết định quy định về diện tích tối thiểu và an toàn phòng cháy chữa cháy cho nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ.

Theo số liệu khảo sát của Sở Xây dựng, hiện nay, trên địa bàn TP.HCM có khoảng 60.500 công trình nhà trọ tư nhân đang kinh doanh.

Khảo sát cho thấy nhà ở riêng lẻ do tư nhân tự xây dựng và kinh doanh nhà trọ tại TP.HCM chia làm 02 nhóm. Nhóm dãy phòng cho thuê độc lập có 34.800 công trình, cung ứng 357.246 phòng và giải quyết chỗ ở cho 943.341 người. Nhóm nhà ở ngăn chia từng phòng để cho thuê có 25.670 công trình, đáp ứng 202.973 phòng cho 486.726 người. 

Đối chiếu với các tiêu chí của đề án trên cho thấy có khoảng 12.800 công trình/60.500 công trình (chiếm tỉ lệ 21%) không đủ điều kiện an toàn để tiếp tục hoạt động.

Trong đó, khoảng 4.600 công trình chưa đáp ứng các tiêu chí về diện tích sàn bình quân tối thiểu và 8.200 công trình chưa đáp ứng tiêu chí về phòng cháy chữa cháy.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, các công trình này phải thực hiện việc chuyển đổi để đạt tiêu chuẩn quy định tối thiểu nếu muốn tiếp tục hoạt động.

Ngoài ra, Sở Xây dựng TP.HCM cũng khảo sát đối với người thuê trọ. Theo đó, người thuê phòng có diện tích từ 20 đến dưới 25 m2 (chiếm 50,4%) và từ 15 m2 đến dưới 20 m2 (chiếm 30,7%). Giá thuê bình quân từ 3-dưới 5 triệu đồng/tháng (chiếm 61,4% dữ liệu khảo sát). Mỗi tháng, người thuê phải trả tiền điện khoảng từ 300.000-dưới 50.000 đồng, nước từ khoảng 200.000-dưới 300.000 đồng.

Khảo sát cũng chỉ ra rằng thực trạng báo động là sự an toàn của người dân sinh sống trong khu trọ không đảm bảo cả về phòng cháy, chữa cháy; vệ sinh môi trường; an toàn nước sinh hoạt...

Tại đề án này, Sở Xây dựng cũng đề xuất TP.HCM có chính sách hỗ trợ chủ nhà trọ vay lãi suất ưu đãi để cải tạo, nâng cấp cho đạt mức an toàn của quy định tối thiểu; Nếu chủ trọ có công trình không đảm bảo điều kiện tối thiểu mà có nhu cầu chuyển đổi ngành nghề, thành phố hỗ trợ vay vốn.

Theo Sở Xây dựng, tính đến nay, vì nhiều nguyên nhân, các chương trình phát triển nhà ở nói chung và nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp chưa đạt kết quả như kế hoạch đề ra. 

Trước thực trạng đó, nhà ở riêng lẻ thuộc sở hữu tư nhân cho thuê trọ là nguồn cung chính, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp đang sinh sống tại TP.HCM. Loại hình nhà ở này đã giải quyết lượng lớn nhu cầu cần thiết, chính đáng của người dân. 

Tuy nhiên, loại hình kinh doanh nhà trọ, phòng trọ là ngành nghề phải có giấy chứng nhận và giấy phép đủ điều kiện, phải đảm bảo về an toàn phòng cháy chữa cháy. Cá nhân kinh doanh nhà trọ quy mô nhỏ, doanh thu thấp cũng phải đăng ký kinh doanh dưới hình thức hộ gia đình. 

Do đó, mục tiêu của đề án nhằm quản lý chặt chẽ nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ, đồng thời đề xuất giải pháp hỗ trợ, bảo vệ sự an toàn của người dân, giải quyết hài hòa mục tiêu an sinh xã hội của nhà nước, lợi ích của chủ nhà trọ và người thuê.

Góp phần giải quyết độ chênh giữa thực tiễn và quy định về quản lý nhà nước; đảm bảo các quy định về quy hoạch, tiêu chuẩn xây dựng, phòng cháy chữa cháy để duy trì và phát triển loại hình nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ.