Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, ông Mitsuo Sakaba, thông báo Nhật Bản đã tạm dừng nhiều dự án ODA mới tại Việt Nam.

Thông báo của ông được đưa ra sáng nay (4/12), tại hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam, diễn ra từ 4-5/12 tại Hà Nội.

Trong bài phát biểu của mình, Đại sứ Nhật Bản cho biết, hồi đầu năm nay, Chính phủ Nhật Bản có công bố mở rộng các khoản vay ưu đãi cho Việt Nam lên 65,3 tỷ Yên (khoảng 700 triệu USD) trong nửa đầu năm tài chính 2008, tập trung vào các dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông và hệ thống thoát nước.

Tuy nhiên, kế hoạch liên quan đến các dự án này đã bị đình lại sau khi có thông tin về vụ đưa hối lộ liên quan đến Công ty PCI (Nhật Bản).

Bên lề hội nghị, trả lời phỏng vấn của báo chí về việc nguồn vốn hỗ trợ phát triển (ODA) cho Việt Nam từ Nhật Bản có bị ảnh hưởng sau vụ PCI, ông Mitsuo Sakaba nói cho tới khi vụ PCI được làm sáng tỏ và ủy ban hỗn hợp phòng chống tham nhũng trong các dự án ODA của hai nước thiết lập được cơ chế mới để tạo tính minh bạch hơn cho hệ thống thì quá trình cho vay ODA mới được nối lại.

"Chúng tôi không nói sẽ giảm, hay cắt ODA cho Việt Nam. Chỉ là tạm ngừng thôi", Đại sứ Mitsuo Sakaba nói khi trả lời báo giới bên lề hội nghị.

Các dự án ODA của Nhật Bản tại Việt Nam bao gồm các lĩnh vực hỗ trợ kỹ thuật, viện trợ không hoàn lại và cho vay ưu đãi. Phía Nhật sẽ tạm ngừng các dự án cho vay ưu đãi với lãi suất thấp bằng đồng Yên,  tuy nhiên các dự án hỗ trợ kỹ thuật và viện trợ không hoàn lại vẫn được thực hiện bình thường.

Xung quanh vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cho biết Chính phủ Việt Nam đã chủ động hợp tác với Nhật Bản. Khi vụ việc được nêu ra trên báo chí Nhật Bản, phía Việt Nam đã thông qua các cơ quan ngoại giao đề nghị phía Nhật cung cấp chứng cứ để tiến hành điều tra.

“Việt Nam đã ngừng công tác của quan chức liên quan và sẽ xử lý theo đúng pháp luật. Chúng tôi rất kiên quyết và sẽ làm nghiêm việc này, nhưng phải đảm bảo đúng pháp luật”, Thủ tướng nói.

Tại hội nghị, Thủ tướng cũng nhấn mạnh: “Việt Nam trân trọng từng đồng vốn ODA và bảo đảm thực hiện các cam kết với trách nhiệm cao với các nhà tài trợ. Chính phủ Việt Nam sẽ nỗ lực và tập trung chỉ đạo để nâng cao hơn nữa hiệu quả sử dụng nguồn vốn ODA”.

Cơ cấu vốn ODA được Nhật Bản cung cấp cho Việt Nam từ 1991-2007 - Nguồn: Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam.

Kể từ khi nối lại viện trợ cho Việt Nam vào năm 1991, Nhật Bản đã liên tục dẫn đầu danh sách các quốc gia viện trợ ODA cho Việt Nam. Năm ngoái, trong số 5,4 tỷ USD mà các nhà tài trợ cam kết, ODA của Nhật Bản lên đến 1,1 tỷ USD.

Theo số liệu từ Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, tổng vốn ODA mà Nhật cung cấp cho Việt Nam từ năm 1991-2007 là 1.435,7 tỷ Yên (khoảng 15,5 tỷ USD), trong đó vốn cho vay ưu đãi là 1.267,8 tỷ Yên, chiếm 89% tổng vốn ODA; viện trợ không hoàn lại là 90,9 tỷ Yên (6%); hợp tác kỹ thuật là 76,1 tỷ Yên (5%).

Trong các công trình xây dựng trọng điểm trên cả nước đã và đang thực hiện, khá nhiều công trình có sự hỗ trợ tài chính của Chính phủ Nhật Bản, như cầu Bãi Cháy, dự án đại lộ Đông Tây, nhà ga hành khách quốc tế mới tại sân bay Tân Sơn Nhất, đường hầm qua đèo Hải Vân, nhà máy nhiệt điện Phả Lại, nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ, dự án cải thiện môi trường nước ở Hà Nội và Tp.HCM...