Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 25/4 chính thức tuyên bố ra tranh cử một lần nữa, với lời hứa bảo vệ các giá trị tự do của nước Mỹ khỏi “những phần tử cực đoan” có liên quan đến cựu Tổng thống Donald Trump - người đã bị ông đánh bại trong cuộc bầu cử năm 2020 và có khả năng sẽ đối đầu với ông một lần nữa trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024.

Tuyên bố trên được ông Biden đưa ra trong một đoạn video mở đầu là những hình ảnh của vụ bạo loạn ở toà nhà Quốc hội Mỹ hôm 6/1/2021 gây ra bởi những người ủng hộ ông Trump. “Khi tôi ra tranh cử tổng thống cách đây 4 năm, tôi đã nói rằng chúng ta đang ở trong một cuộc chiến giành lại linh hồn cho nước Mỹ. Giờ đây, chúng ta vẫn đang ở trong cuộc chiến đó. Giờ chưa phải là lúc để mãn nguyện. Đó là lý do vì sao tôi ra tái tranh cử”, ông Biden nói.

“Hãy làm nốt công việc này. Tôi biết chúng ta có thể làm được”.

Vị Tổng thống đến từ Đảng Dân chủ miêu tả các nền tảng Cộng hoà như nguy cơ đối với các giá trị tự do của Mỹ. Ông cam kết sẽ chống lại những nỗ lực hạn chế việc chăm sóc y tế đối với phụ nữ, cắt giảm san sinh xã hội và cấm sách, và chỉ trích “những kẻ cực đoan MAGA”.

MAGA là viết tắt của khẩu hiệu “Make America Great Again” (tạm dịch: “Đưa nước Mỹ trở nên vĩ đại lần nữa”) của ông Trump - người đang dẫn trước trong cuộc đua giành vị trí ứng cử viên đại diện cho Đảng Cộng hoà trong bầu cử tổng thống Mỹ 2024. Nếu ông Trump thắng và trở thành người đại diện cho Đảng Cộng hoà, cuộc bầu cử vào tháng 11 năm sau sẽ là cuộc tái đấu giữa ông với ông Biden.

Ở tuổi 80, ông Biden sẽ phải vượt qua nỗi lo của cử tri Mỹ về tuổi tác của ông. Hiện có tới 44% cử tri Dân chủ cho rằng ông Biden đã quá già để điều hành đất nước - theo một cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos công bố hôm thứ Hai. Ông Trump, 76 tuổi, cũng đối mặt với những lo ngại của cử tri về tuổi tác của ông, với 35% cử tri Cộng hoà nói ông quá già - kết quả khảo sát cho thấy.

Cũng theo cuộc khảo sát trên, phần đông cử tri không muốn ông Trump hay ông Biden ra tranh cử lần nữa. Tỷ lệ ủng hộ ông Biden là 43%, cao hơn 5 điểm phần trăm so với mức dành cho ông Trump.

Trong video tuyên bố tái tranh cử, ông Biden chỉ trích mạnh ông Trump và các đồng minh của ông. “Trên khắp đất nước, những kẻ cực đoan MAGA đang tìm cách chiếm lấy những giá trị tự do vốn là hòn đá tảng. Họ cắt giảm chế độ an sinh xã hội mà các bạn đã trả tiền cả đời để có được, trong khi họ cắt giảm thuế cho những người rất giàu. Họ chỉ rõ những quyết định chăm sóc y tế nào mà phụ nữ có thể đưa ra, họ cấm sách, và quyết định bạn có thể yêu mến ai, trong khi họ làm cho việc đi bầu cử của bạn trở nên khó khăn hơn”, ông Biden nói.

Trong 2 năm đầu của nhiệm kỳ cầm quyền này, ông Biden đã giành sự phê chuẩn của Quốc hội Mỹ cho những kế hoạch với tổng trị giá hàng nghìn tỷ USD để chống đại dịch Covid-19 và xây dựng hạ tầng mới. Trong bối cảnh đó, tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ giảm xuống mức thấp nhất hơn 4 thập kỷ, nhưng tỷ lệ thất nghiệp tăng lên mức cao nhất 4 thập kỷ.

Vấn đề tuổi tác của ông Biden khiến cho nỗ lực tái tranh cử của ông trở thành một “canh bạc” đầy may rủi đối với Đảng Dân chủ, nhất là trong trường hợp ông gặp phải đối thủ là một ứng cử viên trẻ hơn nhiều từ Đảng Cộng hoà. Đảng Dân chủ hiện đang đối mặt khả năng mong manh duy trì được thế đa số ở Thượng viện trong cuộc bầu cử năm 2024, trong khi Hạ viện vẫn đang nằm dưới sự kiểm soát của phe Cộng hoà.

Nếu trúng thêm một nhiệm kỳ tổng thống nữa, ông Biden sẽ ở tuổi 86 vào cuối nhiệm kỳ thứ hai, cao hơn khoảng 10 tuổi so với tuổi thọ bình quân của nam giới ở Mỹ.

Trong một cuộc kiểm tra sức khoẻ hồi tháng 2, các bác sỹ tuyên bố ông Biden - người không uống rượu và tập thể dục 5 lần mỗi tuần - “đủ sức khoẻ để làm nhiệm vụ”. Theo Nhà Trắng, hồ sơ y tế của ông Biden cho thấy ông đủ minh mẫn để làm việc.

Người đồng tranh cử với ông Biden vào năm 2024 vẫn là Phó tổng thống Kamala Harris, người xuất hiện nổi bật trong video tuyên bố tái tranh cử của ông.

Ông Trump đã ngay lập tức có tuyên bố đáp trả động thái ra tranh cử lần 2 của ông Biden. Trong tuyên bố này, ông Trump chỉ trích ông Biden về các vấn đề người nhập cư, lạm phát, và cuộc rút quân đầy hỗn loạn của Mỹ khỏi Afghanistan vào năm 2021.

“Các gia đình ở Mỹ đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi lạm phát tệ nhất nửa thế kỷ. Một loạt ngân hàng đã sụp đổ. Chúng ta đã để mất sự độc lập về năng lượng, cũng như cách chúng ta từ bỏ Afghanistan”, ông Trump nói.

Ông Biden ít có khả năng đối mặt với sự cạnh tranh trong nội bộ Đảng Dân chủ, vì hiện không có nhân vật cấp cao nào của đảng này có ý định chạy đua với ông. Trong khi đó, ông Trump đang vướng vào nhiều rắc rối pháp lý và phải cạnh tranh với các ứng viên trẻ hơn trong Đảng Cộng hoà, trong đó đáng kể nhất là Thống đốc Ron DeSantis của bang Florida.