Đến hẹn lại lên, một trong những lễ trao giải về điện ảnh uy tín và lâu đời nhất thế giới rục rịch quay trở lại. Đây được xem là mùa giải mang đến nhiều điều bất ngờ cho khán giả khi dàn đề cử của Oscar lần thứ 95 gây tranh cãi ngay sau khi được công bố. Bên cạnh sự mất hút của “phù thủy phòng vé” James Cameron, Oscar năm nay bị khán giả chỉ trích thiếu công bằng khi nhiều cái tên mờ nhạt được đề cử ở hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất.

Theo CNN, cư dân mạng bùng nổ tranh cãi trước sự góp mặt của Andrea Riseborough (phim độc lập To Leslie) trong hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Khán giả cho rằng, nếu xét về diễn xuất của cô lẫn chất lượng phim, việc nữ diễn viên ghi tên mình vào danh sách đề cử là không xứng đáng. Thậm chí, có người chỉ trích hội đồng chuyên môn của Oscar năm nay thiếu công bằng, bởi ngoài Andrea Riseborough, vẫn còn nhiều gương mặt khác xứng đáng hơn.

Đáng nói là sau khi nhận làn sóng chỉ trích từ khán giả, hội đồng chuyên môn của Oscar năm nay đã bàn bạc lại, song kết quả vẫn không thay đổi. Viện hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh (AMPAS) mới đây đã thông báo diễn viên Andrea Riseborough vẫn sẽ nằm trong danh sách đề cử Nữ chính xuất sắc. Viện sẽ không hủy kết quả như yêu cầu của số đông.

Trước đó, đề cử dành cho Andrea Riseborough khiến nhiều người bất ngờ. Vai diễn người mẹ đơn thân, nghiện rượu trong To Leslie của cô bị đánh giá nhạt nhòa, trong khi nhiều cái tên khác xứng đáng hơn như: Danielle Deadwyler của phim Till, Viola Davis của The Woman King... Trong hạng mục này, Andrea Riseborough được đề cử cùng với Cate Blanchett (phim Tár), Ana de Armas (phim Blonde), Michelle Williams (phim The Fabelmans) và Dương Tử Quỳnh (phim Everything Everywhere All at Once).

Tờ Los Angeles Times tiết lộ thêm, đạo diễn của phim To Leslie - ông Michael Morris và vợ của ông - nữ diễn viên Mary McCormack còn liên hệ với những ngôi sao Hollywood, đề nghị những người này bày tỏ sự ủng hộ công khai dành cho phim. Ngay sau đó, nhiều ngôi sao đình đám ở Hollywood lên tiếng khen ngợi năng lực diễn xuất của nữ diễn viên Andrea Riseborough. Đáng nói, "vận động hành lang" là một chuyện vốn "cấm kỵ" tại giải Oscar từ trước đến nay.

Về nghi vấn tiêu cực trong việc lựa chọn các hạng mục đề cử năm nay, Bill Kramer, Giám đốc của AMPAS khẳng định Oscar tôn vinh một cách công bằng và có đạo đức, tôn trọng và không thiên vị. Ông cho biết sau mùa giải lần này, những quy định trong trao giải sẽ tiếp tục được bổ sung nhằm tránh việc dư luận đồn đoán. Bill Kramer cũng cho rằng, To Leslie là bộ phim hay, đủ sức lay động dù không thu hút được nhiều người.

Bên cạnh đó, mùa giải năm nay cũng gây sốc cho giới mộ điệu khi James Cameron mất hút khỏi đề cử Đạo diễn xuất sắc nhất. Trong khi đó, phim Avatar: The Way Of Water nhận được đánh giá tích cực từ chuyên gia lẫn khán giả. Màn cầm trịch của James Cameron cũng nhận được sự tán dương lớn của giới chuyên môn bởi đến nay ông đã có đến 3 dự án vượt mốc doanh thu 2 tỷ USD trong sự nghiệp.

Đề cử Oscar 2023 còn gây tranh cãi khi hạng mục đạo diễn vắng đề cử cho nữ, thiếu sự đa dạng – thiếu các đề cử dành cho diễn viên da màu... Theo Women in Film, nhiều đạo diễn nữ tạo dấu ấn tại Hollywood năm nay nhưng không nhận đề cử. Tổ chức nêu ví dụ một số trường hợp như Sarah Polley với Women Talking, Gina Prince-Bythewood với The Woman King, Maria Schrader với She Said, Chinonye Chukwu với Till và Charlotte Wells với Aftersun.

Trong lịch sử Oscar, bảy đạo diễn nữ từng nhận đề cử và có ba người chiến thắng, gồm: Kathryn Bigelow với The Hurt Locker (2009), Chloe Zhao với Nomadland (2020) và Jane Campion với The Power of the Dog (2021). Những người còn lại từng tranh giải là Lina Wertmüller (năm 1978), Sofia Coppola (2004), Greta Gerwig (2018) và Emerald Fennell (2021). Trước khi chiến thắng với The Power of Dog, đạo diễn Jane Campion từng nhận đề cử với The Piano (1993).

"Một lần nữa, các thành viên Viện Hàn lâm cho thấy họ không coi trọng tiếng nói của phụ nữ, loại họ khỏi hạng mục đạo diễn. Giải Oscar có ý nghĩa hơn một tượng vàng thông thường. Nó có thể là bước đệm giúp phát triển sự nghiệp và dẫn đến nhiều dự án hứa hẹn cho người chiến thắng", đại diện tổ chức Women in Film bày tỏ.

Thời gian các thành viên của Viện bỏ phiếu cho người chiến thắng sẽ diễn ra từ 2 – 7/3. Lễ trao giải Oscar lần thứ 95 sẽ diễn ra ngày 12/3/2023 ở Los Angeles, Mỹ. Phim Everything Everywhere All at Once - Dương Tử Quỳnh, Quan Kế Huy đóng chính – đang dẫn đầu với 11 đề cử, có tên ở nhiều hạng mục quan trọng như: Phim hay nhất, đạo diễn, kịch bản, nữ chính, nam phụ, nữ phụ.... The Banshees of Inisherin và All Quiet on the Western Front xếp sau với chín đề cử, cùng tranh giải phim hay nhất.

Cũng gây nhiều bình luận trái chiều những ngày này còn liên quan đến nam diễn viên Will Smith. Theo Variety, lễ trao giải Oscar năm nay sẽ có thêm sự hỗ trợ từ nhóm xử lý khủng hoảng. Nhiệm vụ của nhóm là nhanh chóng xử lý và điều hướng mọi trường hợp phát sinh có thể xảy ra trong suốt buổi lễ.

Trả lời phỏng vấn với Time, ông Bill Kramer, Giám đốc điều hành của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ (AMPAS) cho biết: “Chúng tôi đã phải lập ra một nhóm chỉ để xử lý khủng hoảng, điều chưa từng xảy ra trước đây tại Oscar. Sự việc năm ngoái giúp chúng tôi hiểu thêm về những vấn đề có thể xảy ra tại lễ trao giải. Mong rằng chúng tôi sẽ không bao giờ phải cần đến những điều này".

Quay ngược lại một năm trước, tại lễ trao giải Oscar 2022, Will Smith đã tát thẳng mặt Chris Rock khi anh đang giới thiệu các đề cử cho hạng mục Phim tài liệu hay nhất, bởi trước đó diễn viên hài này đã có lời lẽ thiếu tinh tế liên quan tới chứng bệnh rụng tóc của vợ Smith. Sau hành động thiếu kiểm soát, Smith trở về chỗ ngồi.

Sự việc trở thành một trong những khoảnh khắc khó quên nhất tại Oscar. Hài hước thay, ngay sau đó, chính Will Smith đã thắng giải Oscar tại hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc cho vai diễn trong King Richard (2021). Sau lời xin lỗi của nam diễn viên, Viện Hàn lâm vẫn ra thông báo thu hồi tư cách thành viên và cấm anh dự Oscar trong 10 năm tới.