Để duy trì mục tiêu duy trì nợ xấu dưới 3% thì tổng số nợ xấu cần xử lý trong 5 năm tới là 640.000 tỷ đồng, như vậy bình quân mỗi năm cần xử lý gần 130.000 tỷ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng nêu các số liệu đáng chú ý khi giải trình cuối phiên thảo luận chiều 12/6 tại Quốc hội.

Đây là phiên thảo luận vòng hai về dự thảo nghị quyết xử lý nợ xấu, và các vị đại biểu vẫn còn khá nhiều băn khoăn.

Không đặc quyền, không ưu ái

Được dành 10 phút giải trình, Thống đốc thêm một lần nhấn mạnh mục tiêu ban hành nghị quyết. Đó là việc xử lý nợ xấu vừa qua không như mong muốn do nhiều nguyên nhân, trong đó có khó khăn về pháp lý, nhiều vấn đề chưa có quy định và chưa khả thi.

Một lần nữa, ông khẳng định, việc ban hành nghị quyết này không nhằm sửa đổi các luật khác, mà áp dụng như văn bản chuyên ngành. Nghị quyết không tạo ra bất cứ đặc quyền hay ưu ái nào cho các tổ chức tín dụng.

Theo Thống đốc, việc xử lý nợ xấu sẽ giúp giảm chi phí tài chính của các tổ chức tín dụng, giảm lãi suất vay, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.

Ông cũng nhấn mạnh thông điệp đã nêu từ lần giải trình trước, là Chính phủ không sử dụng ngân sách để xử lý nợ xấu. Tuy nhiên, trong quá trình xử lý tài sản đảm bảo có liên quan tới trích lập dự phòng, khi yêu cầu ngân hàng tăng trích lập dự phòng, sẽ ảnh hưởng tới khoản nộp thuế thu nhập doanh nghiêpj và trả cổ tức của các ngân hàng quốc doanh. Như vậy, dù không trực tiếp nhưng gián tiếp ngân sách cũng đã hỗ trợ cho việc xử lý nợ xấu.

Theo Thống đốc, ở dự thảo nghị quyết lần này, Ngân hàng Nhà nước đã bổ sung kỹ càng quy định khái niệm về nợ xấu, cả định tính, định lượng, được tiếp cận theo chuẩn mực quốc tế. Những quy định này phù hợp với thực tiễn và thông lệ quốc tế.

Mỗi năm cần xử lý gần 130.000 tỷ

Liên quan đến phạm vi xử lý nợ xấu, Thống đốc giải trình, việc áp dụng nghị quyết này với các khoản nợ xấu hiện tại, phát sinh trong thời gian có hiệu lực của nghị quyết như phương án 1 của dự thảo là cần thiết. Vì nợ xấu luôn tiềm ẩn, phát sinh hằng ngày, tính trung bình nợ xấu mới phát sinh hằng năm 1,3 - 1,5% tổng dư nợ cho vay với nền kinh tế.

Với mục tiêu tăng dư nợ cho vay bình quân khoảng 16%, dự  kiến nợ xấu phát sinh thêm trong 5 năm tới (2017 - 2022) là 350.000 tỷ đồng. Để duy trì mục tiêu duy trì nợ xấu dưới 3% thì tổng số nợ xấu cần xử lý trong 5 năm tới là 640.000 tỷ đồng, như vậy bình quân mỗi năm cần xử lý gần 130.000 tỷ.

Nếu chỉ giới hạn nợ xấu ghi nhận tới 31/12/2016 thì nợ mới phát sinh trong thời gian nghị quyết có hiệu lực sẽ vướng về cơ chế xử lý, như vậy sẽ rất bất cập, Thống đốc kiên trì quan điểm. “Rất mong Quốc hội xem xét, quyết định”, ông nói.

Với những lo lắng của đại biểu Quốc hội về việc thu giữ tài sản đảm bảo, ông Hưng khẳng định, trường hợp tài sản có tranh chấp, đang bị kê biên trong các vụ án hình sự, tiếp thu ý kiến của các đại biểu, dự thảo đã bổ sung rằng “không thu giữ tài sản có tranh chấp, hoặc có liên quan tới vụ án hình sự”…

“Nghị quyết 24 của Quốc hội nêu rõ, tới năm 2020 sẽ đưa tỷ lệ nợ xấu xuống dưới 3%. Để thực hiện mục tiêu này sau khi nghị quyết xử lý nợ xấu được ban hành, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiến hành các biện pháp quyết liệt, thực hiện đồng bộ các biện pháp, trong đó sẽ nâng cao năng lực quản trị điều hành của các tổ chức tín dụng, tăng cường thanh tra giám sát trong thực hiện các biện pháp an toàn tín dụng trong hoạt động tín dụng, cho vay”, Thống đốc nói.

Ông cũng khẳng định, xử lý được nợ xấu theo quy định tại nghị quyết này, chi phí tài chính sẽ giảm, chắc chắn lãi suất cũng giảm theo, và tỷ lệ an toàn vốn của các tổ chức tín dụng sẽ tăng.