Trước tình trạng xuất khẩu nông sản, đặc biệt là trái cây bằng đường bộ qua các cửa khẩu với Trung Quốc bị đình trệ, trong khi xuất khẩu đường biển gặp khó do giá cước vận tải biển tăng cao, ngày 7/01/2021. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn gửi hai công văn khẩn đến Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố và Bộ Giao thông vận tải.

ĐỀ NGHỊ CÁC TỈNH THỰC HIỆN 6 NỘI DUNG

Trong Công văn do Bộ trưởng Lê Minh Hoan ký, gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhấn mạnh thời gian qua, tình trạng nông sản bị ùn ứ tại các cửa khẩu phía Bắc khi vào vụ thu hoạch vẫn xảy ra.

Mặc dù, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành, địa phương đã quyết liệt tháo gỡ bằng nhiều biện pháp, tuy nhiên vấn đề trên vẫn chưa được giải quyết triệt để. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Trung Quốc thực hiện chính sách “Zero Covid”, những khó khăn trong xuất khẩu nông sản dự kiến sẽ còn kéo dài.

Để chủ động chỉ đạo sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tập trung chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành thực hiện 6 nội dung.

Thứ nhất, chủ động rà soát năng lực, nhu cầu các cơ sở sản xuất kinh doanh, chế biến nông sản; thực hiện có hiệu quả công tác kết nối tiêu thụ nội địa giữa các doanh nghiệp sản xuất, hợp tác xã, bà con nông dân với doanh nghiệp thu mua, cơ sở chế biến, các hệ thống phân phối, tiêu thụ hoặc thông qua các Diễn đàn kết nối tiêu thụ nông sản.

Thứ hai, chỉ đạo các cơ quan, đoàn thể trong hệ thống chính trị, khuyến khích các doanh nghiệp tại địa phương thực hiện mạnh mẽ cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” nhằm thúc đẩy tiêu thụ nông sản, đặc biệt trong dịp Tết nguyên đán Nhâm Dần 2022.

Thứ ba, duy trì theo dõi, dự báo và lập kế hoạch sản xuất tiêu thụ, nhất là tình hình trước và sau Tết Nguyên đán 2022 nhằm đảm bảo cân đối cung cầu phục vụ nhu cầu tại chỗ và nhu cầu tiêu thụ nội địa liên vùng. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các tỉnh biên giới trong việc điều tiết thời điểm xuất khẩu hàng nông sản.

Thứ tư, Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn  rà soát cụ thể quy mô, sản lượng các loại nông sản chủ lực, triển khai có hiệu quả các giải pháp cấp mã số vùng trồng, quản trị vùng trồng, mã số định danh vùng nuôi, mã số ao nuôi thủy sản; thực hiện chuẩn hóa chất lượng theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ,…và các tiêu chuẩn của thị trường nhập khẩu quy định.

Thứ năm, quan tâm chỉ đạo việc quy hoạch, xây dựng các trung tâm logistics nông sản, hệ thống kho lạnh gắn với vùng nguyên liệu nhằm phân loại, sơ chế, bảo quản, nâng cao giá trị và bảo đảm chất lượng nông sản trước khi tiêu thụ, xuất khẩu. Xây dựng phương án tổng thể chế biến nông sản theo từng mùa vụ, đa dạng sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng gắn với xây dựng chỉ dẫn địa lý, xây dựng thương hiệu nông sản của địa phương.

Thứ sáu, phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong quá trình đàm phán mở cửa thị trường xuất khẩu các sản phẩm nông sản, khai thác tối đa các FTA đã ký kết.

 BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI VÀO CUỘC

Trước phản ánh của doanh nghiệp về việc giá cước vận tải biển tăng cao lên đến 400 - 500%, container phục vụ vận tải xuất khẩu thiếu trầm trọng, ngày 7/1, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có công văn đề nghị Bộ Giao thông Vận tải cùng làm việc với các hiệp hội, tập đoàn, doanh nghiệp kinh doanh vận tải biển tìm giải pháp phối hợp giải quyết vướng mắc trong vận tải biển và ưu tiên container lạnh phục vụ xuất khẩu nông sản.

Trong khi đó, dịch bệnh Covid-19 vẫn tiếp tục có diễn biến phức tạp, việc xuất khẩu nông lâm sản và thủy sản sang thị trường Trung Quốc qua biên giới các tỉnh phía Bắc đang gặp nhiều khó khăn khi Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã thông báo hạn chế thông quan hàng nông sản do dịch Covid-19 và Trung Quốc vẫn áp dụng chính sách “Zero Covid”.

Hiện tại, nhiều mặt hàng nông sản đến mùa vụ thu hoạch, đặc biệt là rau quả tươi như thanh long, mít, xoài... Riêng mặt hàng thanh long, theo báo cáo từ các tỉnh, có khoảng 300.000 tấn cần tiêu thụ trong 3 tháng đầu năm 2022.

“Trong bối cảnh xuất khẩu nông sản qua các cửa khẩu bằng đường bộ bị đình trệ, nhiều doanh nghiệp chuyển hướng xuất khẩu thông qua đường biển, đường sắt, tuy nhiên vướng mắc là thiếu container lạnh từ các hãng tàu đã tác động lớn đến sự chuyển hướng xuất khẩu nói trên”, Công văn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nêu rõ.

Nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông sản, rau quả tươi trong thời gian tới qua vận tải đường biển, đường sắt, giảm thiểu ách tắc cho xuất khẩu nông lâm sản và thủy sản của Việt Nam qua các tỉnh biên giới phía Bắc, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Bộ Giao thông vận tải chủ trì làm việc với các hiệp hội, tập đoàn, doanh nghiệp kinh doanh vận tải biển tại Việt Nam tìm giải pháp cho vấn đề thiếu container lạnh và giá thuê container tăng quá cao để giải quyết vấn đề hiện tại và phát triển xuất khẩu nông sản bền vững.