Ước tính TP.HCM hiện có trên 60.500 công trình nhà trọ tư nhân đang kinh doanh trên địa bàn thành phố, với tổng số khoảng 560.220 phòng trọ, hơn 1,4 triệu người đang thuê.

ĐẢM BẢO AN TOÀN CHO NGƯỜI DÂN

Ngày 19/7/2024, Sở Xây dựng TP.HCM đã có Tờ trình 6510/TTr-SXD-TCCB báo cáo UBND TP.HCM dự thảo đề cương Đề án quản lý, hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ tại TP.HCM. Đây chỉ là những nội dung đề xuất ban đầu trong quản lý và hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ trên địa bàn thành phố.

Tại buổi họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM do Ban Tuyên giáo Thành ủy, Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM tổ chức chiều ngày 08/8/2024, bà Lê Thị Loan, Phó trưởng Phòng Tổ chức cán bộ, Sở Xây dựng TP.HCM, cho biết dự thảo đề cương đề án này cũng nhằm bảo vệ an toàn tính mạng cho người dân. Sản phẩm kỳ vọng của đề án là dữ liệu nhà trọ an toàn, cung cấp đầy đủ thông tin trên app mobile, hỗ trợ cả người thuê và người cho thuê, đáp ứng cung - cầu cho thuê trọ, góp phần hạn chế việc tăng giá cho thuê do thiếu thông tin hoặc thông tin bất cân xứng.

Một trong những nội dung của đề án là xây dựng được “Quy định tối thiểu đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy cho nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ”. Từ đó, làm tiền đề (điều kiện an toàn cho thuê trọ) thực hiện tốt hơn việc hỗ trợ và quản lý nhà nước đối với nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ trên các phương diện (quản lý kinh tế, xã hội, an toàn phòng chống cháy nổ, an ninh trật tự, quản lý thuế…).

Bà Loan khẳng định việc xây dựng và thực hiện đề án này là cần thiết. Thực tế có tình trạng xây dựng sai phép hoặc tự ý chuyển đổi loại hình từ nhà ở riêng lẻ sang cho thuê trọ, tự ngăn chia từng phòng, tăng quy mô số lượng người sinh hoạt, lưu trú nhưng chưa được cơ quan quản lý chuyên ngành về an toàn phòng cháy chữa cháy xem xét, xét duyệt, nghiệm thu đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, trong quy định về quản lý trật tự xây dựng chưa có chế tài xử phạt đối với các trường hợp tự thay đổi nội thất bên trong như cải tạo, ngăn chia không gian thành phòng cho thuê của công trình nhà ở riêng lẻ. Do đó, Sở Xây dựng đã đề xuất giải pháp hỗ trợ, bảo vệ sự an toàn của người dân; không làm gián đoạn nguồn cung do tăng giá cho thuê…

Đối với chủ nhà trọ, ông Lý Thanh Long, Chánh Văn phòng Sở Xây dựng TP.HCM, cho biết theo quy định cho thuê trọ không bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp. Còn việc kê khai đóng thuế khi có phát sinh thu nhập là quy định bắt buộc đối với tất cả các hoạt động sản xuất kinh doanh

Theo đại diện Sở Xây dựng, sau khi được UBND thành phố thông qua chủ trương, phê duyệt đề cương đề án, các sở ngành sẽ triển khai thực hiện hoàn thành các sản phẩm, các giải pháp quản lý và hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ trình UBND thành phố chậm nhất là tháng 12/2024. Trong đó, Sở Xây dựng sẽ phối hợp với các quận, huyện, TP. Thủ Đức khảo sát, thu thập dữ liệu toàn bộ nhà trọ trên địa bàn.

Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng sẽ phối hợp Công an thành phố đề xuất tiêu chí diện tích tối thiểu m2 sàn/người để có giới hạn số lượng người/phòng; giới hạn số lượng phòng trong mỗi công trình nhà trọ.

DIỆN TÍCH TỐI THIỂU 5M2 SÀN/NGƯỜI

Liên quan đến một số gợi ý đề xuất ban đầu là hẻm xây dựng nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ phải có chiều rộng tối thiểu 3 – 4m, đại diện Sở Xây dựng cho biết, việc này để đảm bảo xe cứu hỏa tiếp cận. Trường hợp hẻm không đủ rộng cho xe cứu hỏa tiếp cận thì nhà phải cách mặt đường chính không quá 100 m để đường ống nước chữa cháy của xe cứu hỏa vào được đến nơi có sự cố. Cùng với đó, mọi phòng ở trong nhà phải đảm bảo có hành lang dẫn ra lối thoát nạn.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, đối với đề xuất diện tích tối thiểu m2 sàn/người, tạm thời đề xuất là 05m2/người để có giới hạn số lượng người trên mỗi phòng và giới hạn số lượng phòng trong mỗi công trình nhà trọ không tập trung quá đông người, từ đó, đảm bảo an toàn cho những người sinh sống tại đây.

Trên cơ sở đánh giá thực trạng và những thảm họa về cháy nổ đã xảy ra trên cả nước của nhà ở trọ tập trung đông người, Sở Xây dựng nhận thấy Quy định tối thiểu áp dụng cho loại hình nhà ở cho thuê trọ là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, đây là các gợi ý, đề xuất ban đầu, ví dụ như: hẻm rộng 3 - 4m, cách đường chính 100m, diện tích bình quân 5m2... là những biến số, chưa phải kết quả cuối cùng.

Căn cứ tình hình thực tế, kết quả thống kê mà các quận huyện rà soát, sẽ đề xuất cụ thể như: hẻm rộng từ 2 - 3m, hoặc cách đường chính 150 - 200m, diện tích bình quân 4 - 5m2 (hoặc tùy theo từng khu vực cụ thể)…

Sở Xây dựng sẽ phối hợp cùng với các sở ngành, Cảnh sát phòng cháy chữa cháy để thống nhất, lấy ý kiến của các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực, đánh giá một cách toàn diện trước khi trình UBND TP.HCM ban hành Quyết định chính thức về quy định tối thiểu.