Tỷ giá đồng nhân dân tệ so với USD sáng 9/4 giảm xuống mức thấp chưa từng thấy trong bối cảnh thuế quan mức thuế quan khổng lồ 104% của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc chuẩn bị có hiệu lực. Cùng với đó, tỷ giá đồng USD cũng giảm mạnh vì rủi ro suy thoái kinh tế Mỹ tăng cao.

Theo hãng tin Reuters, Tổng thống Mỹ Donald Trump chưa có dấu hiệu nào cho thấy sẽ rút lại kế hoạch áp thuế quan bổ sung 50% lên hàng hóa Trung Quốc. Nếu kế hoạch này được giữ nguyên, mức thuế đó sẽ có hiệu lực vào lúc 0h ngày 9/4 theo giờ Mỹ. Đây là mức thuế mà ông Trump đưa ra sau khi Trung Quốc áp thuế quan 34% lên hàng Mỹ để trả đũa thuế đối ứng 34% mà Mỹ áp lên hàng Trung Quốc.

Sau khi nhậm chức nhiệm kỳ này, ông Trump đã hai lần áp thuế quan bổ sung 10% lên hàng Trung Quốc, cộng thêm thuế đối ứng 34%. Nếu tính cả mức thuế 50% nói trên, tổng thuế quan mà ông Trump đánh vào hàng hóa Trung Quốc trong nhiệm kỳ thứ hai sẽ là 104%.

BÁN USD VÀ NHÂN DÂN TỆ, MUA YÊN NHẬT VÀ FRANC THỤY SỸ

“Nếu việc áp thuế như vậy được triển khai, sẽ không còn hy vọng nào về việc kinh tế Mỹ có thể tránh được suy thoái”, ông Chris Weston - trưởng nghiên cứu của công ty Pepperstone - nói với Reuters, giải thích vì sao đồng USD cũng đang mất giá mạnh so với các đồng tiền chủ chốt khác.

Lúc gần 11h trưa nay theo giờ Việt Nam, chỉ số Dollar Index đo sức mạnh của USD so với rổ tiền tệ gồm các đồng euro, bảng Anh, krona Thụy Điển, đôla Canada, yên Nhật và franc Thụy Sỹ giảm hơn 0,5%, xuống dưới mức 102,4 điểm.

Dù mất giá so với các đồng tiền nói trên, tỷ giá USD so với nhân dân tệ đạt mức cao nhất mọi thời đại tại thị trường ngoài Trung Quốc đại lục, với 7,4288 nhân dân tệ đổi được 1 USD. Giới đầu tư đang chờ xem liệu Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) sẽ công bố tỷ giá tham chiếu ngày 9/4 ở mức nào để đánh giá về lập trường của Bắc Kinh.

Ngày 8/4, Trung Quốc đã nới lỏng kiểm soát tỷ giá nhân dân tệ bằng cách hạ tỷ giá tham chiếu hàng ngày xuống dưới mức chủ chốt 7,2 nhân dân tệ đổi 1 USD. PBOC đặt tỷ giá tham chiếu ngày 8/4 ở mức 7,2038 nhân dân tệ đổi 1 USD, mức thấp nhất kể từ tháng 9/2023.

Trong khi cả USD và nhân dân tệ cùng mất giá vì chiến tranh thương mại, các đồng tiền được cho là có độ an toàn cao gồm yên Nhật và franc Thụy Sỹ đồng loạt tăng giá mạnh.

“Chiến lược ngoại hối hàng đầu của chúng tôi bây giờ là đầu cơ giá lên đồng yên, xét tới rủi ro xảy ra tình trạng đình lạm ở Mỹ do thuế quan đối ứng của ông Trump và các động thái ăn miếng trả miếng của đối tác thương mại khiến căng thẳng leo thang, cũng như tình trạng bán tháo trên thị trường chứng khoán”, một báo cáo của ngân hàng Nomura được hãng tin Bloomberg trích dẫn.

“Ngoài sự an toàn tương đối của đồng yên, tình hình kinh tế vĩ mô của Nhật Bản vẫn còn mạnh và chênh lệch lãi suất được dự báo sẽ tiếp tục diễn biến theo chiều hướng có lợi cho đồng yên”, theo báo cáo.

Đồng USD có lúc giảm giá 0,7% so với yên, còn 145,23 yên đổi 1 USD, gần mức đáy 6 tháng là 144,55 yên đổi 1 USD. Đồng yên cũng tăng giá mạnh so với một loạt đồng tiền có lợi suất cao hơn khác do nhà đầu tư rút khỏi các giao dịch carry-trade dùng yên làm đồng tiền cấp vốn.

So với đồng franc Thụy Sỹ, đồng USD chạm đáy 6 tháng ở mức 0,8430 franc đổi 1 USD, đứng trước khả năng thủng mốc hỗ trợ 0,8374 franc đổi 1 USD.

Đồng euro cũng tăng giá so với USD, nhờ tin liên minh bảo thủ CDU/CSU đã đạt thỏa thuận liên minh với đảng trung tả Dân chủ Xã hội (SPD) để thành lập chính phủ. Diễn biến này giúp giải tỏa những mối lo ngại trước đó về chính trị ở nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Euro tăng giá 0,4% so với USD, đạt 1,0996 USD đổi 1 euro.

THẾ KHÓ CỦA TRUNG QUỐC

Về đồng nhân dân tệ, để cho đồng tiền mất giá là một lựa chọn của Bắc Kinh để hỗ trợ xuất khẩu - khu vực vốn đang là đầu tàu tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới nhưng cũng đang đối mặt với áp lực lớn từ căng thẳng thương mại. Tuy nhiên, việc cho phép nhân dân tệ giảm giá mạnh sẽ đi kèm với rủi ro lớn, bởi sẽ làm gia tăng sự đặt cược bi quan vào nền kinh tế, dẫn tới sự thoái lui của dòng vốn, khiến quan hệ với Mỹ thêm căng thẳng và làm suy giảm cơ hội của bất kỳ cuộc đàm phán thương mại nào.

Ngược lại, nếu giữ tỷ giá nhân dân tệ mạnh, Trung Quốc sẽ gặp bất lợi về xuất khẩu, dẫn tới áp lực với tăng trưởng kinh tế vốn đang yếu. Ngoài ra, việc chống lại áp lực mất giá đồng tiền trong một thời gian dài rốt cục sẽ dẫn tới một đợt sụt giá mạnh của đồng tiền, có thể làm gia tăng sự biến động trên thị trường tài chính.

“Trung Quốc có thể sẽ để cho nhân dân tệ mất giá một cách có kiểm soát thay vì giữ không cho đồng nội tệ giảm quá mức 7,35 nhân dân tệ đổi 1 USD. Trung Quốc sẽ cho phép tỷ giá biến động linh hoạt hơn như một công cụ để giải tỏa áp lực đối với tăng trưởng trong bối cảnh thuế quan tăng mạnh”, trưởng chiến lược Becky Liu của ngân hàng Standard Chartered nhận định.

Khả năng Trung Quốc điều chỉnh chiến lược tỷ giá đã được các nhà giao dịch theo dõi chặt chẽ kể từ khi ông Trump lên cầm quyền nhiệm kỳ thứ hai, nhưng giới chức Trung Quốc liên tục cam kết giữ tỷ giá ổn định và ngăn ngừa bất kỳ sự biến động mạnh nào về tỷ giá. Giới đầu tư hiện đang chờ những tín hiệu mới về PBOC để xác định lập trường tỷ giá của Bắc Kinh và liệu Trung Quốc có tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ.

Nhiều nhà phân tích dự báo đồng nhân dân tệ có thể giảm giá mạnh hơn trong tương lai gần.

Ngân hàng Wells Fargo nhận thấy PBOC có thể để cho nhân dân tệ mất giá 15% trong khoảng thời gian 2 tháng. Có khả năng 75% Bắc Kinh sẽ phá giá nhân dân tệ và nếu PBOC hành động như vậy, họ sẽ “làm lớn, có thể để nhân dân tệ mất giá 20-30%” - theo trưởng chiến lược Brad Bechtel của ngân hàng đầu tư Jefferies.

Tuy nhiên, phần lớn chuyên gia tin rằng nhân dân tệ sẽ giảm giá ít hơn bởi một cú phá giá mạnh tay sẽ đẩy nhanh dòng vốn chảy khỏi Trung Quốc và gây mất niềm tin của nhà đầu tư đối với các tài sản Trung Quốc. Ngay cả trong trường hợp tâm lý bi quan bắt đầu bám rễ sâu, PBOC cũng có đủ công cụ để giảm bớt sự biến động. Trước đây, cơ quan này đã từng triển khai ác công cụ như điều chỉnh mức thanh khoản ngoại tệ và phát hành tín phiếu tại thị trường ngoài đại lục để ngăn sự trượt dốc của đồng nội tệ.