Điểm yếu của thị trường hôm nay thể hiện ở buổi chiều, khi xuất hiện thêm những đợt bán hạ giá mới bất chấp kết quả đi ngang cuối buổi sáng. Nhà đầu tư đã không tin tưởng vào đợt phục hồi đó và đúng ra thì niềm tin đang dần mất hết.

Nguyên nhân quan trọng nhất vẫn là sức chịu đựng của các lớp nhà đầu tư cầm cổ là khác nhau. Một đám đông hỗn tạp không thể nào thống nhất được bằng lời hô hào “tử thủ”. Mức lỗ nhẹ có thể giúp người giữ cổ chịu đựng được một đợt giảm như hôm nay, nhưng nếu mức lỗ nặng và nhất là nếu có sử dụng margin, sức ép sẽ rất khủng khiếp, cả về tâm lý lẫn tiền bạc.

Người này không bán thì người khác cũng sẽ bán trong một thị trường giá xuống. Với khối lượng hàng kẹt lỏng lẻo chưa được rũ bỏ hết thì các đợt bán thường nối tiếp nhau sau một nhịp nghỉ, có thể ngay trong phiên như hôm nay, có thể sau vài phiên như trong tuần trước. 

Thị trường sụt giảm chỉ đơn giản là do cung cầu và khả năng chịu đựng của tâm lý, không phải vì bất kỳ gì khác, từ tin tức cho tới chuyện điều hành hay bán khống. Điều bất lợi có chăng là trong thời điểm thị trường quá xấu, tâm lý quá yếu thì những vấn đề đó – dù là cũ – cũng được đẩy lên thành “vấn nạn”. Chẳng hạn như chuyện phát hành “giấy lộn”, khi thị trường tăng tốt ai cũng hăm hở nhảy vào các cổ phiếu có chia chác, phát hành thêm để đánh “game”. Khi thị trường không như kỳ vọng, khẩu vị lại thay đổi và những vấn đề đó bị coi như tội độ.

Với hôm nay, người cầm cổ tiếp tục hạ giá thêm nữa để tìm kiếm thanh khoản. Mức chiết khấu lớn cũng đẩy thanh khoản lên một chút. Vốn nội thuần tăng gần 14%, khoảng 1.547 tỷ. Tuy nhiên cũng phải lưu ý là mức độ tập trung vốn cũng tăng lên trên 25% do một vài mã như FLC giao dịch rất cao.

Dù sao thanh khoản tăng cũng là điểm sáng hôm nay. Một phiên đổ vỡ dẫn đến thanh khoản lớn cho thấy mức hạ giá bắt đầu chạm đến điểm rủi ro chấp nhận được của một bộ phận người cầm tiền. Nhưng như nói ở trên, thị trường mới được chứng kiến từng lớp cổ phiếu cố gắng thoát ra do mức chịu đựng khác nhau chứ chưa có được sự chuyển giao cổ phiếu triệt để.

Nhìn từ đầu tháng 5, đợt chuyển giao kỳ vọng đầu tiên vào ngày 4/5 là dấu hiệu quan trọng, nhưng chưa rõ ràng. Vẫn rất nhiều người bắt đáy và đổ lỗi cho vấn đề tâm lý. Đợt chuyển giao thứ hai vào ngày 12/5 có Vol rất kém và kỳ vọng đáy cũ vẫn trụ được. Đợt chuyển giao thứ ba vào hôm nay mới có Vol khá hơn một chút. Trừ lớp người mua giá cao kiệt sức, lớp người bắt đáy vẫn chịu đựng được và chưa tống hàng ra thực sự. Có lẽ thị trường sẽ lại lặp lại kịch bản như vừa rồi thêm vài lần nữa, tùy thuộc vào khối lượng có thực sự lớn hay không.

Câu chuyện đáy nào lúc này chỉ là vấn đề kỹ thuật. Không có đáy nào thực sự đáng tin cậy cả. Quá khứ là quá khứ, chỉ mang tính tham khảo vì ít nhất có 3 điểm khác biệt: Khối lượng hàng tích lũy khác nhau; Mặt bằng thông tin khác nhau; Mức độ ức chế tâm lý khác nhau. Tại thời điểm quá khứ, giá đó có thể được chấp nhận là hợp lý, nhưng thời điểm hiện tại, giá đó có thể bị xem là vẫn còn cao.

Một điều đáng lo lúc này là việc các blue-chips bắt đầu lần lượt thủng ngưỡng hỗ trợ. HSX30 đang ở sát đáy tháng 5/2014 mà không có vẻ gì là blue-chips sẽ dừng giảm. Không được sự hỗ trợ và ổn định của blue-chips, nhịp giảm có thể rất mạnh và tâm lý sẽ rất xấu.

Đáy chỉ có được khi thị trường chấp nhận đó là đáy, tức là cả người mua và người bán chấp nhận với nhau về vùng giá được cho là hợp lý trong hiện tại. Đó là kết quả của một quá trình nhiều phiên “đàm phán” bằng lượng cổ phiếu bán ra và tiền mua vào. Luôn cần nhiều thời gian để đàm phán có kết quả, vì thế bắt đáy là cực kỳ rủi ro. 

Tiếp tục chờ đợi.