Câu chuyện cuối tuần lần này xin được dành để nói về một vấn đề phản văn hóa, bệnh "hôi của" ở một số người. Đề tài này vốn đã là một chuyện "cũ rích", nhưng sự thực thì vẫn như mới, bởi lẽ dư luận lên án đã nhiều, nhưng hễ có dịp thì cái thói xấu ấy lại bùng nổ.

Và cũng chính bởi dư luận và báo chí đã lên án nhiều, nên trong bài này, người viết chỉ xin làm người cóp nhặt một vài vụ việc cụ thể gần đây đã được báo chí trong và ngoài nước đăng tải. Mọi ý kiến bình luận, đánh giá, người viết xin nhường lại cho bạn đọc.

Nhặt cho đầy túi tham

Sáng sớm ngày 14/4, một chiếc xe tải chở dưa hấu chạy hướng Vinh - Hà Nội, khi tới đoạn qua xã Nghi Long, Nghi Lộc, Nghệ An, đã va quệt với một chiếc xe tải chạy ngược chiều rồi lật ngang, làm dưa hấu tràn ra đường. Theo báo Sài Gòn Tiếp thị, nhiều người dân từ già trẻ, trai gái đổ xô ra "hôi" dưa hấu. Thậm chí nhiều người đang trên đường đi làm cũng tranh thủ xuống nhặt. Vụ tai nạn xảy ra vào thời điểm học sinh đến trường nên nhiều học sinh cũng tham gia.

Nhiều người có ý thức nhắc nhở, nhưng họ vẫn bỏ ngoài tai. Một thanh niên khi bị nhắc nhở đã trả lời rằng, không nhặt thì họ lại mất công kêu xe khác đến chở. Ngay sau đó, công an huyện Nghi Lộc đã có mặt tại hiện trường điều tiết giao thông và can thiệp người dân không được lấy dưa của chủ xe.

Vnexpress cho biết, dù không thiệt hại về người, nhưng việc hàng trăm người dân đổ đến nhặt dưa đã gây nên cảnh hỗn loạn. Quốc lộ 1A đã bị tắc nghẽn trong 7 giờ. Hàng nghìn ôtô xếp hàng dài hơn 10 km từ Nam Cấm đến Quán Hành. Hàng trăm phương tiện khác phải chen chúc, len lỏi vào các đường nhánh, đường làng ven quốc lộ 1A để lưu thông. Đến gần 12h trưa, sau khi lực lượng cứu hộ bốc dỡ lô dưa hấu để cẩu xe tải khỏi hiện trường, ách tắc mới được giải tỏa.

Trước đó, hồi đầu năm nay, một xe tải chở đầy bia đâm vào thành cầu Bến Thủy (Nghệ An) rồi bị lật, hàng nghìn thùng bia rơi xuống đường gây nên cảnh tắc nghẽn và hỗn loạn vì người dân tranh nhau nhặt. Cũng theo Vnexpress dẫn lời một số nhân chứng, xe tải đang chạy trên cầu Bến Thủy nối Nghệ An và Hà Tĩnh thì bị mất lái, đâm vào thành cầu và lật. Hàng nghìn thùng bia, lon bia tràn xuống đường.

Người dân thành phố Vinh và huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) đã chạy đến nhặt bia gây nên cảnh náo loạn. Mặc dù cảnh sát giao thông có mặt để giải tỏa tắc nghẽn, chủ xe cố gắng ngăn cản người dân để bảo vệ tài sản, nhưng quốc lộ 1A vẫn tắc nghẽn trong hơn 6 giờ liền. Đến 10h45 trưa nay, khi người dân vãn dần, quốc lộ 1A mới bắt đầu thông xe trở lại.

Vô tâm hay nhẫn tâm?

Hôm 31/3, một tòa nhà 5 tầng ở mặt đường Huỳnh Thúc Kháng (Hà Nội) bất ngờ đổ sập. Theo báo Đất Việt, trong lúc hiện trường đang nhốn nháo, chưa biết có thiệt hại về người hay không thì một nhóm khoảng 5, 6 phụ nữ nhanh nhảu len vào hiện trường. Không phải họ cứu giúp gia chủ, mà là họ nhanh tay lấy đi các biển bảng, sắt, thép... trong đống đổ nát. Ngoài ra, một số vật dụng khác của chủ nhà cũng bị nhóm người này nhanh chóng tẩu tán.

Vài ngày sau, theo báo Bưu điện Việt Nam hôm 4/4, trong lúc cả nước đang bàng hoàng về đại tang sau vụ sập mỏ đá ở Nghệ An thì nhiều kẻ xấu đã lợi dụng sự mất cảnh giác của người dân để trộm tài sản. Không ít người dân ở xã Nam Thành (huyện Yên Thành, Nghệ An) và các xã lân cận về mỏ đá Lèn Cờ tìm người thân và chứng kiến vụ tai nạn thảm khốc, rất bức xúc vì tài sản cá nhân của họ đã “không cánh mà bay”.

Lợi dụng người đông, tình hình rối ren kẻ gian đã ra tay tháo trộm tài sản của người dân. Báo Bưu điện Việt Nam cho biết, có ít nhất 9 chiếc xe máy của người dân ở đây đã bị kẻ gian lấy cắp tại khu vực sập mỏ đá Lèn Cờ. Do những người dân này trong cảnh tang gia bối rối đã không còn màng tới tài sản là chiếc xe máy, họ mất cảnh giác và đã bị kẻ gian lợi dụng.

Gần đây nhất, vào khoảng 22h ngày 15/4 tại đoạn đường Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội đã xảy ra một vụ tai nạn nghiêm trọng giữa một xe máy chở 3 người và một xe tải đi ngược chiều. Ngay sau khi vụ việc xảy ra, có 2 thanh niên đi xe máy lợi dụng mọi người đang bị thương lấy trộm túi xách của nạn nhân. Một người dân đã đuổi theo, sau khi truy đuổi khoảng 4km, 2 thanh niên này đã ném lại túi xách, lấy đi điện thoại di động và một số tiền của nạn nhân.

Thế giới và tấm gương Nhật Bản

Sự thực thì hôi của không phải là chuyện chỉ có ở Việt Nam. Nhiều quốc gia trên thế giới cũng phải đối mặt với vấn nạn phản văn hóa này. Chẳng hạn như hồi tháng 7/2010, một chiếc xe chở tiền khi đi trên đường Foggia, Italy đã gặp nạn. Chiếc xe bị đổ và rất nhiều tiền đã bị rơi xuống đường quốc lộ. Người đi đường tại đây đã tranh nhau nhặt lấy tiền. Tổng số tiền bị mất lên tới 50.000 Euro trên tổng số tiền 2 triệu Euro trong xe.

Hay chẳng hạn, hồi đầu năm nay, một người đi xe máy mang theo balô chứa tiền đã gặp phải tai nạn ở Bắc Kinh (Trung Quốc), khiến hàng trăm tờ bạc 100 Nhân dân tệ rơi vương vãi trên đường. Thấy vậy, những người dân gần đấy đổ xô vào tranh cướp số tiền lên đến hàng triệu đồng. Mặc dù bị người lái xe và một nhân viên bán xăng cố gắng ngăn lại, nhưng đám đông vẫn không dừng tay, gây ra cảnh hỗn loạn trên đường phố.

Trong vụ việc khác gần tương tự xảy ra trên một tuyến đường cao tốc ở Malaysia hôm 18/1/2011, một chiếc BMW đâm vào đuôi chiếc xe Toyota Hilux, khiến tài xế xe Hilux mất lái và đâm vào lề đường. Vụ tai nạn khiến chiếc hộp kim loại phía sau xe Hilux bị văng ra, những đồng xu trong đó bắn tung tóe và vương vãi trên đường. Những người lái xe đi trên tuyến đường này liền dừng xe 2 bên đường và chen nhau nhặt đồng xu, cho đến khi bị cảnh sát ngăn lại.

Nhưng chỉ vài tuần trước, người dân thế giới, trong đó có nhiều người Việt Nam, đã ngả mũ, cúi đầu bày tỏ sự kính phục trước khả năng chịu đựng vượt gian khó, tinh thần võ sĩ đạo của người dân Nhật Bản sau thảm họa kép động đất - sóng thần hôm 11/3. Biên tập viên nhiều tờ báo lớn trên thế giới đã bày tỏ sự ngạc nhiên khi không thấy ở xứ hoa anh đào những hình ảnh cướp bóc, hôi của. Và nhiều người đã gọi đó là "đẳng cấp".