Ngày 25/06/2025, tại Hà Nội, Trường Đại học Kinh Tế (UEB), Đại học Quốc gia Hà Nội và Viện Friedrich Naumann Foundation (FNF) Việt Nam tổ chức hội thảo công bố Báo cáo Kinh tế thường niên Việt Nam 2025, với chủ đề: “Định vị vai trò của Chính sách công nghiệp thúc đẩy Khu vực tư nhân hướng tới tăng trưởng hai con số”.

Hơn 200 khách mời là lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành, các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học, tổ chức quốc tế và cơ quan thông tấn báo chí, tham dự hội thảo.

KHẲNG ĐỊNH VAI TRÒ KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS. Đào Thanh Trường, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, đánh giá báo cáo thường niên năm nay lựa chọn chủ đề vừa mang tầm chiến lược, vừa đầy tính thách thức. Tăng trưởng hai con số không phải là một tham vọng viển vông, mà là một yêu cầu bắt buộc nếu Việt Nam muốn nhanh chóng thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, nắm bắt “cửa sổ dân số vàng” và định vị lại mình trong bản đồ kinh tế toàn cầu.

Báo cáo lần này không những khẳng định vai trò quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân, mà còn là sự đồng hành của Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội với các cơ quan chức năng trong việc hiện thực hóa các mục tiêu đưa ra tại Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Báo cáo Kinh tế thường niên Việt Nam 2025 tập trung vào các nội dung chính, như: Toàn cảnh Kinh tế thế giới năm 2024 và gần nửa đầu năm 2025, tổng quan về một số nền kinh tế lớn và có mối quan hệ chặt chẽ với Việt Nam, triển vọng kinh tế thế giới năm 2025 và các căng thẳng thương mại gần đây có tác động đến Việt Nam cũng như các quốc gia đối tác.

Tổng quan kinh tế Việt Nam năm 2024 và gần nửa đầu năm 2025 về tăng trưởng kinh tế như tình hình sản xuất công nghiệp, lạm phát, cung tiền tệ, tài chính, cải cách thể chế và các chính sách lớn của Đảng và Chính phủ; đồng thời phân tích thuế quan và một số rủi ro trước tình hình căng thẳng thương mại trong thời gian vừa qua.

Xác định động lực tăng trưởng của Việt Nam trong giai đoạn tới trên cơ sở soi chiếu mô hình tăng trưởng của Việt Nam (theo phía cung và phía cầu) với mô hình tăng trưởng kinh tế của các quốc gia Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc trong giai đoạn tăng trưởng cao và kinh nghiệm chính sách của các quốc gia này.

Báo cáo cũng đưa ra những phân tích chính sách công nghiệp của Việt Nam, chỉ ra những kết quả đạt được cũng như những thách thức trong thời gian; đồng thời đánh giá thực trạng phát triển khu vực tư nhân, từ đó đề ra các chính sách công nghiệp thúc đẩy sự phát triển của khu vực tư nhân.

Báo cáo Thường niên Kinh tế Việt Nam là sản phẩm của UEB, đã liên tục xuất bản và công bố trong 17 năm qua, tập trung phân tích một cách độc lập, khách quan những thành tựu, khó khăn, cơ hội và thách thức trong quá trình phát triển, góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoạch định chính sách kinh tế vĩ mô, đồng thời thảo luận có chọn lọc một số vấn đề kinh tế lớn và chuyên sâu của Việt Nam.

 CHÍNH SÁCH CÔNG NGHIỆP MỚI SẼ KHAI THÔNG CÁC ĐỘNG LỰC TĂNG TRƯỞNG

Trong khuôn khổ hội thảo, các chuyên gia kinh tế đã tập trung phân tích chính sách công nghiệp của Việt Nam, chỉ ra những kết quả đạt được cũng như những thách thức trong thời gian. Đồng thời, đánh giá thực trạng phát triển khu vực tư nhân, từ đó đề ra các chính sách công nghiệp thúc đẩy sự phát triển của khu vực tư nhân.

Theo PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn, từ xung đột địa chính trị đến xu hướng bảo hộ thương mại, chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn và các rủi ro tài chính leo thang, để kinh tế Việt Nam hướng tới việc tăng trưởng hai con số, ngoài các cách tiếp cận truyền thống như ưu đãi đầu tư, chúng ta cần bổ sung thêm một cách tiếp cận mới, một góc nhìn mới, đó là, định vị lại vai trò của Chính sách công nghiệp nhằm thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân.

“Chính sách công nghiệp không chỉ như một công cụ chính sách ngành, mà phải là động lực chiến lược hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân, phát triển nhanh và bền vững”, PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê nhấn mạnh.

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam cần một cú hích chiến lược để vượt ngưỡng tăng trưởng trung bình, Nghị quyết 68-NQ/TW ra đời như một bước ngoặt thể chế, với tầm nhìn dài hạn và cách tiếp cận đổi mới, đặt khu vực tư nhân vào trung tâm chính sách công nghiệp.

Chính sách công nghiệp hiện đại cần mang tính kiến tạo, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Đặc biệt, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò then chốt, đóng góp hơn 24% GDP và trên 80% kim ngạch xuất khẩu. Theo đó, cần tăng cường liên kết công - tư, khuyến khích đầu tư vào các phân khúc có giá trị gia tăng cao và thúc đẩy nội địa hóa.

PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê nhấn mạnh rằng chúng ta cần chủ động thích ứng với các xu thế như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu. Chính sách công nghiệp phải đi trước, tạo động lực, tháo gỡ rào cản và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, đặc biệt trong các lĩnh vực nền tảng như vật liệu mới, sản xuất thông minh, năng lượng tái tạo, thiết bị y tế…

Tầm nhìn đến 2030 là đưa khu vực tư nhân Việt Nam vào top 3 ASEAN và top 5 châu Á về công nghệ và đổi mới sáng tạo, với số doanh nghiệp cạnh tranh quốc tế gấp đôi năm 2025. Tinh thần Nghị quyết 68 thể hiện cam kết rõ ràng: “Lấy doanh nghiệp tư nhân làm trung tâm chính sách, lấy công nghiệp làm nền tảng, lấy đổi mới sáng tạo làm trục tăng trưởng.”

Đồng tình, PGS.TS. Đào Thanh Trường cho rằng Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới với những cơ hội và thách thức đan xen. Trước yêu cầu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và bắt nhịp với các xu thế toàn cầu như chuyển đổi số, kinh tế xanh, và tái cấu trúc chuỗi cung ứng, việc định vị lại vai trò của chính sách công nghiệp hiện đại và hiệu quả trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đặc biệt là việc định vị vai trò của chính sách công nghiệp thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân.

Chính sách công nghiệp không còn là khái niệm thuần túy kỹ thuật, mà là một công cụ chiến lược của một nhà nước phát triển, giúp khơi thông các động lực tăng trưởng, dẫn dắt phân bổ nguồn lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hình thành các doanh nghiệp tư nhân có khả năng cạnh tranh toàn cầu.

Trong bối cảnh hiện nay, khi khu vực kinh tế tư nhân đã và đang đóng góp hơn 50% GDP và trên 85% việc làm phi nông nghiệp, thì một chính sách công nghiệp hiện đại không thể thiếu tầm nhìn thị trường, vai trò dẫn dắt của nhà nước, và cơ chế thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân nội địa lớn mạnh. Các chính sách này sẽ giúp các doanh nghiệp tư nhân chủ động nắm bắt cơ hội, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, tối ưu hóa vận hành, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường… từ đó góp phần quan trọng vào mục tiêu chung của quốc gia, đó là đạt được mức tăng trưởng hai con số - một mục tiêu đầy tham vọng nhưng hoàn toàn có thể đạt được nếu chúng ta có những chiến lược, chính sách, và giải pháp đúng đắn.