Đại biểu Quốc hội nêu nghịch lý: Giá vé máy bay tăng cao nhưng các hãng bay vẫn kêu lỗ

Nêu ý kiến chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An đề nghị Bộ trưởng cho biết vì sao giá vé máy bay thời gian qua tăng cao và giải pháp để người dân thuận tiện hơn trong việc đi lại và kích cầu ngành du lịch Việt Nam phát triển mạnh thời gian tới.

Cùng chung mối quan tâm về giá vé máy bay leo cao, đại biểu Nguyễn Quang Huân, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương, cho rằng trong hoạt động kinh doanh không phải lúc nào cũng tăng giá vé để đạt doanh thu cao mà phải tìm cách đạt doanh thu tối ưu, căn cứ vào lượng cung cầu của thị trường.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân phân tích giá giảm nhưng lượng cầu tăng lên, điều này giúp doanh thu cao hơn. Đây là việc của Bộ Giao thông vận tải quản lý nhưng với chức năng quản lý chung, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cân nhắc và có ý kiến thêm nội dung này.

Phát biểu tranh luận tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn, đại biểu Trịnh Xuân An, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai, bày tỏ quan tâm đến việc điều hành giá của một số mặt hàng như vé máy bay hoặc điện. Liên quan đến việc giá vé máy bay tăng cao thời gian qua, đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng không hẳn do vấn đề cung cầu hay nhiên liệu.

Đại biểu nhấn mạnh, đối với các mặt hàng này đang có một nghịch lý là càng tăng giá, doanh nghiệp nhà nước kinh doanh lại càng lỗ.

“Câu chuyện đặt ra là cần giải được bài toán này, xác định được đầu vào, đầu ra, các chi phí. Hiện nay chi phí của Vietnam Airlines đang cao quá. Còn giá điện lâu nay chỉ có lên chứ không xuống mà EVN vẫn lỗ. Cách thức áp dụng việc tính giá trên quy định pháp luật chưa ổn. Chúng ta đã tính đúng, tính đủ, công khai, minh bạch hay chưa”, đại biểu An đặt vấn đề.

Trước những bất cập này, đại biểu đề nghị Bộ Tài chính trong vai trò cơ quan quản lý ngành, cần thanh tra, kiểm tra, giám sát để bảo đảm lợi ích của doanh nghiệp, cứ lỗ mãi cũng không được; đồng thời, đảm bảo lợi ích của người dân, đòi hỏi giá hợp lý, đúng, đủ, từ đó đảm bảo lợi ích ba bên Nhà nước – doanh nghiệp – người dân.

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho rằng về giá vé máy bay hiện nay các doanh nghiệp đang thực hiện kinh doanh dịch vụ bay đang thực hiện đúng quy định về giá máy bay. Trong khung giá vé máy bay do Bộ Giao thông vận tải ban hành, hiện các doanh nghiệp đang điều hành trong khung giá này, chưa vượt ngoài khung.

Bộ trưởng cho biết thêm nhiều quốc gia đã thực hiện bỏ giá trần để doanh nghiệp tự quyết định theo cung cầu thị trường. Tuy nhiên, Luật Giá 2023 vẫn quy định giá trần đối với vé máy bay và khung trần đó do Bộ Giao thông vận tải quy định.

Gần đây nhất, sau nhiều năm chi phí đầu vào của hãng bay biến động, "vòng kim cô" giá trần vé máy bay nội địa chính thức được nới cho các hãng hàng không. Từ đầu tháng 3/2024, khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa tăng từ 2,27% - 6,67% so với trước đây. Nhờ đó, các hãng hàng không giảm áp lực về chí phí đầu vào tăng cao thời gian qua và linh hoạt điều chỉnh dải giá trên hệ thống mạng đường bay nội địa.

"Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bay hiện nay đang thực hiện đúng theo khung quy định giá trần, không vi phạm quy định của pháp luật về giá", Bộ trưởng khẳng định.

Cũng theo lãnh đạo Bộ Tài chính, trong 4 năm gần đây, do đại dịch Covid-19, các chuyến bay ngưng trệ, cả chuyến bay nước ngoài và trong nước. Năm nay, kinh tế suy giảm nên lượng khách nội địa và nước ngoài cũng hạn chế, đặc biệt, đồng Yên giảm, khách du lịch đến ít, Nga - Ukraine chiến tranh. Điều này ảnh hưởng lớn đến hoạt động của hệ thống hàng không”, Bộ trưởng phân tích.

Để giảm chi phí đầu vào, tái cơ cấu hệ thống dịch vụ bay, Bộ trưởng cho rằng vấn đề quản trị và hạ giá thành là vấn đề doanh nghiệp tư nhân quan tâm hơn ai hết.

Với Vietnam Airlines, hiện nay Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và Bộ Giao thông vận tải cũng rất quan tâm. Bộ Tài chính cũng đã có các yêu cầu nhằm tái cơ cấu, tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng và đảm bảo được hiệu quả kinh doanh. Do khó khăn khách quan nên cần cả quá trình tái cơ cấu và cố gắng.