12:31 10/02/2007

Đi tìm “vàng đen” nơi xứ người

Câu chuyện tìm kiếm và khai thác dầu khí ở nước ngoài của ngành dầu khí Việt Nam những năm gần đây

Khai thác dầu khí tại Algeria.
Khai thác dầu khí tại Algeria.
“Sa mạc Sahara, ban ngày, nhiệt độ có khi lên tới 40 - 50 độ C, nhưng ban đêm nhiệt độ xuống dưới âm. Chỉ riêng việc chịu đựng sự khắc nghiệt của thời tiết sa mạc cũng đã là nghị lực phi thường của anh em dầu khí Việt Nam...”.

TS. Nguyễn Quốc Thập, Giám đốc Công ty Đầu tư - Phát triển Dầu khí (PIDC), mở đầu câu chuyện với chúng tôi bằng những ký ức về 3 năm trước, khi anh là Giám đốc PIDC Algeria.

Năm 2007, năm đầu tiên Tổng công ty Dầu khí Việt Nam chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty mẹ - Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Petro Vietnam) - đa ngành và đa sở hữu, phù hợp với xu thế hội nhập. Petro Vietnam đang ấp ủ nhiều dự định cho một cuộc tăng tốc được dự báo là nhiều cơ hội và cũng không ít thách thức.

Quyết định “liều lĩnh”

Tháng 7/2002, PIDC ký hợp đồng phân chia sản phẩm dầu khí (PSC) với nước chủ nhà Algeria tìm kiếm thăm dò các lô dầu khí 433a và 416b. Đây là các lô được nước chủ nhà mở thầu quốc tế công khai, nhiều công ty dầu khí lớn thế giới đã vào xem tài liệu địa chất.

Tại lô này, tập đoàn dầu khí khổng lồ của Mỹ - Mobil vừa chấm dứt hợp đồng vào năm 2001 do không tìm thấy dầu. Vì Mobil đã rút nên các công ty dầu khí khác cũng không mấy mặn mà, nhưng đội ngũ chuyên gia dầu khí Việt Nam vẫn có niềm tin về triển vọng lô này và quyết tâm đấu thầu để giành quyền thăm dò khai thác. Dự án ở Algeria là dự án đầu tư ra nước ngoài đầu tiên của dầu khí Việt Nam “sắm vai” nhà điều hành.

Lúc đó, không ít người hoài nghi về quyết định của PIDC, cho rằng quá mạo hiểm và phiêu lưu. Và chỉ một thời gian ngắn sau đó, những kết quả thăm dò, thẩm lượng, thử vỉa đã xác định dòng dầu thương mại cho khai thác tại mỏ này.

Trong ngành dầu khí, giữ quyền điều hành mỏ là vô cùng quan trọng. Thường thì quyền điều hành được trao cho nhà thầu chiếm phần lớn cổ phần trong hợp đồng dầu khí, hoặc luân phiên điều hành giữa các nhà thầu khi tiềm lực tài chính, khả năng làm chủ công nghệ khai thác và kinh nghiệm dày dặn.

Khi giành được hợp đồng tại Algeria, PIDC và cả Petro Vietnam mới vừa bước chân ra bên ngoài, là công ty dầu khí không mấy tên tuổi.

Gian nan tìm dầu

Khoảng thời gian 2 năm sau đó là những tháng ngày các cán bộ dầu khí Việt Nam miệt mài triển khai hàng “núi” công việc.

Lúc này, một khó khăn đến với họ là kinh nghiệm khai thác đối tượng trầm tích cổ (do địa hình sa mạc) hoàn toàn không giống trầm tích móng tại các giếng dầu đang cho khai thác như Bạch Hổ, Rồng, Đại Hùng trong nước.

“Làm thế nào để tìm ra dầu là câu hỏi lớn luôn làm anh em chúng tôi trăn trở”, Giám đốc Nguyễn Quốc Thập nhớ lại. Nhất là khi một giếng khoan thẩm lượng bị sự cố dầu phun và sau đó bị kẹt không đánh giá được lưu lượng dòng dầu. Lại mất nhiều ngày đo đạc, khảo sát, đánh giá các dữ liệu để đưa ra vị trí giếng khoan tiếp theo.

May mắn đã mỉm cười với các anh! Giếng khoan số 6 cách vị trí giếng khoan đầu không xa lại đem về nhiều hy vọng, kết quả của lần thẩm lượng này đã cho phép PIDC nghĩ đến một tương lai xa hơn: khai thác mỏ dầu.

Từ năm 2003, PIDC đã lập văn phòng làm việc ở thủ đô Algier để triển khai công việc điều hành mỏ. Từ thủ đô xuống văn phòng công ty ở khu vực khai thác phải đi bằng máy bay mất khoảng 1 giờ. Sau đó tiếp tục bay ra giàn khoan mất chừng 150km nữa. Trên sa mạc, hầu hết các hoạt động đi lại đều bằng máy bay.

Cực nhất là số anh em chốt ở giàn khoan, khoảng 10-12 người với nhiều quốc tịch khác nhau.

Anh em Việt Nam được hưởng chế độ tương tự như ở giàn khoan trong nước, khoảng 2-3 tuần anh em lại luân chuyển về văn phòng ở thủ đô hoặc về Việt Nam, sau đó lại làm việc 2-3 tuần ở ngoài giàn. Nhưng bao khó khăn vẫn chưa thấm vào đâu với những khó khăn về tinh thần. Algeria là một quốc gia đạo Hồi nên không hề có các hoạt động vui chơi giải trí bên ngoài.

Thời gian đầu mới sang, mọi hoạt động của cán bộ nhân viên ta đều có quân đội dẫn đường. Văn phòng PIDC Algeria đặt ra nội quy rất nghiêm ngặt để đảm bảo tuyệt đối an toàn cho cán bộ, nhân viên sang làm việc. Hơn 6 năm, “lưng vốn” của PIDC đã khá lên với 7 dự án đầu tư ra nước ngoài đang triển khai.

Ngoài 2 lô tại Algeria, PIDC còn có cổ phần tham gia tại các lô dầu khí thuộc Malaysia, Indonesia, Mông Cổ, Iraq và cuối năm 2006, Petro Vietnam và Công ty Dầu khí Quốc gia Venezuela đã đặt bút ký một thỏa thuận hợp tác để triển khai mỏ Junin-2 thuộc Venezuela - quốc gia giàu tiềm năng dầu mỏ khu vực Bắc Mỹ.

Giám đốc Thập phấn khởi cho biết: “Lô dầu khí đầu tiên tại mỏ Cendor - lô PM304 tại Malaysia - đã mang về cho Việt Nam những đồng ngoại tệ đầu tiên khai thác được từ nước ngoài...”. Trong tương lai không xa, tiềm năng to lớn từ các mỏ “vàng đen” của Việt Nam ở ngoài nước được kỳ vọng sẽ đóng góp đắc lực vào sản lượng khai thác dầu khí của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia.