Chứng khoán ACBS vừa đưa ra nhận định toàn cảnh bức tranh ngành ngân hàng năm 2025 với nhiều điểm sáng như nợ xấu đã đạt đỉnh và dự báo giảm vào năm sau, NIM tăng 5 điểm cơ bản so với cùng kỳ...

Theo đó, tính đến cuối tháng 11/2024, tín dụng tăng trưởng 11,9% so với đầu năm và 16,6% so với cùng kỳ, cao hơn so với trung bình giai đoạn 2013 đến nay là 14,4%. ACBS dự báo năm 2025, tăng trưởng tín dụng toàn ngành ngân hàng ở mức 15%, tương đương mục tiêu năm 2024 và cao hơn tăng trưởng GDP danh nghĩa (~10%).

Chủ yếu do nền kinh tế dự báo tiếp tục phục hồi trong năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng GDP của Chính phủ ở mức 6,5%-7%và phấn đấu 7-7,5%; Đầu tư công được Chính phủ quyếttâm đẩy mạnh trong năm 2025 và kỳ vọng tăng trưởng vượt bâc trong giai đoạn 2026-2030. Kênh trái phiếu doanh nghiệp dự báo chưa sớm phục hồi, qua đó làm gia tăng vai trò của kênh tín dụng ngân hàng.

Tính đến cuối tháng 9/2024, tăng trưởng tiền gửi thị trường 1 mới chỉ đạt 4,9% so với đầu năm, thấp hơn so với mức tăng trưởng tín dụng cùng kỳ (9%). Nguyên nhân là do chênh lệch lãi suất VNĐ-USD ở mức âm trong một số thời điểm khiến dòng vốn chưa quay trở lại Việt Nam và khiến áp lực thanh khoản gia tăng. Tuy nhiên, NHNN điều tiết trên thị trường liên ngân hàng giúp thanh khoản hệ thống vẫn duy trì ổn định trong thời gian qua.

Dự báo áp lực thanh khoản giảm dần trong thời gian tới khi FED nhiều khả năng sẽ cắt giảm lãi suất xuống 4,5% đến cuối năm 2024 và tiếp tục hạ xuống 3,5%-4,25% đến cuối năm 2025. Chính sách áp thuế nhập khẩu củaTổng thống Donald Trump có thể khiến tiến trình kéo giảm lạm phát về mục tiêu 2% chậm hơn và FED buộc phải neo lãi suất đồng USD ở mức cao lâu hơn dự kiến.

Tuy nhiên, với việc dòng vốn từ xuất siêu, FDI, kiều hối,… ngày càng tăng của Việt Nam, cộng với chênh lệch lãi suất VNĐ-USD hiện không còn đáng kể và lãi suất USD sẽ tiếp tục giảm, lãi suất huy động VNĐ sẽ không chịu nhiều áp lực tăng trong năm 2025 và dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 1 năm có thể duy trì ổn định quanh mức 5% trong năm 2025.

Ngoài ra, các khoản tiền gửi của Kho bạc Nhà nước (hiện ~2/3 đang được gửi tại NHNN) sẵn sàng hỗ trợ cho nhóm ngân hàng quốc doanh (VCB, BID, CTG) mỗi khi thanh khoản hệ thống gặp vấn đề. Do đó, các ngân hàng quốc doanh sẽ có nhiều dư địa thanh khoản để giữ lãi suất đầu vào cạnh tranh hơn nhóm ngân hàng tư nhân.

NIM Q3/24 toàn ngành giảm 24 điểm cơ bản (bps) so với quý trước và giảm 4 điểm cơ bản so với cùng kỳ, xuống mức 3,4%. NIM giảm trong bối cảnh các ngân hàng cạnh tranh mạnh mẽ để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Cho năm 2025, kỳ vọng thị trường bất động sản sẽ phục hồi dần cộng với việc thúc đẩy đầu tư công của Chính phủ, từ đó kích thích nhu cầu tín dụng gia tăng, qua đó hỗ trợ cho lợi suất cho vay của các ngân hàng trong nửa cuối năm 2025.

NIM năm 2025 của các ngân hàng trong danh mục phân tích tăng 5 điểm cơ bản so với cùng kỳ. Tỷ lệ CASA được cải thiện một cách rõ nét hơn và hỗ trợ tiết giảm chi phí vốn của các ngân hàng.

Về nợ xấu, mặc dù vẫn tăng nhẹ trong 2 quý liên tiếp, có dấu hiệu cho thấy nợ xấu dường như đã tạo đỉnh và có thể cải thiện trong năm 2025. Tỷ lệ nợ chuyển quá hạn (bao gồm cả nợ được tái cơ cấu) có xu hướng giảm dần và ở mức 0,23% dư nợ trong Q3/24, thấp hơn trung bình lịch sử là ~0,5%/quý.

Trong đó, nợ nhóm 2 (chỉ báo sớm của nợ xấu) giảm 8 bps trong Q3/24 và duy trì xu hướng giảm 02 quý liên tiếp nhờ sự phục hồi của nhóm khách hàng bán lẻ. Nợ tái cơ cấu theo Thông tư 02/2023 cũng có xu hướng giảm và chỉ còn chiếm tỷ trọng khoảng 0,8%. Số ngày thu lãi bình quân, như đã đề cập, cũng có chuyển biến tích cực cho thấy nợ tiềm ẩn xấu nhìn chung đang được kiểm soát.

Nhìn chung, thời điểm khó khăn nhất đã qua và tỷ lệ nợ xấu năm 2025 của các ngân hàng trong danh mục phân tích dự báo giảm xuống 1,5% từ mức 1,6% năm 2024. Tuy nhiên, việc trích lập dự phòng ở mức tương đối thấp trong giai đoạn 2023-24 khiến áp lực trích lập dự phòng trong năm 2025 vẫn sẽ ở mức cao.

ACBS cho rằng kết quả kinh doanh của ngành ngân hàng vẫn duy trì bền vững, cho thấy khả năng chống chịu của ngành ngân hàng hiện đang tốt hơn rất nhiều so với giai đoạn khủng hoảng tài chính trước đó vào năm 2012-13. Dự báo lợi nhuận trước thuế 2025 của các ngân hàng tăng trưởng 14,9% so với cùng kỳ. 

Tổng thu nhập tăng trưởng 15,3% với động lực tăng trưởng đến từ tăng trưởng tín dụng tiếp tục ở mức cao là 15,6%. Trong khi thu nhập ngoài lãi dự báo tăng trưởng chậm 8,5% do mảng banca dự báo tiếp tục khó khăn.

Cổ phiếu ngành ngân hàng đang giao dịch ở mức P/B 1,5 lần, tương đương mức trung vị lịch sử. Tuy nhiên, lưu ý giai đoạn hiện tại khả năng sinh lời cũng như chất lượng tài sản của ngành ngân hàng đang tốt hơn đáng kể so với phần lớn các giai đoạn trước đây. Do đó, P/E sẽ là thước đo định giá phù hợp hơn.

Hiện P/E của ngành ngân hàng đang ở mức 9,5 lần, thấp hơn gần 1 độ lệch chuẩn so với P/E trung vị lịch sử (11,5 lần). So với triển vọng lợi nhuận tăng trưởng vừa phải nhưng bền vững (~15% trong năm 2025), ACBS cho rằng vùng giá hiện tại đang khá hợp lý để đầu tư dài hạn đối với cổ phiếu ngành ngân hàng.