Việc chống lại hàng giả đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết đối với các nhà bán lẻ hàng xa xỉ đã qua sử dụng, khi doanh số của phân khúc này tiếp tục tăng mạnh – tăng 7% trong năm 2024, lên hơn 50 tỷ USD, theo báo cáo từ Bain & Co. Mức tăng trưởng này đã vượt qua cả thị trường hàng xa xỉ mới.

Trang web bán lại hàng hiệu Pháp Vestiaire Collective ghi nhận doanh thu tăng 20% trong năm ngoái, dù công ty tư nhân này không công bố kết quả tài chính đầy đủ. Trong khi đó, Vinted – nền tảng bán lại lớn nhất châu Âu – đã ra mắt danh mục hàng xa xỉ vào năm 2023 và cho biết lĩnh vực này đang “phát triển mạnh,” dù không tiết lộ số liệu cụ thể.

Trong bối cảnh thuế nhập khẩu khiến giá hàng xa xỉ tại Mỹ tăng ít nhất 10% – và có thể tăng cao hơn nữa – thị trường hàng đã qua sử dụng nhiều khả năng sẽ tiếp tục bùng nổ.

HÀNG GIẢ NGÀY CÀNG LỘNG HÀNH

Đó là lý do ngày càng quan trọng để xác thực hàng hóa xa xỉ. Năm 2021, chưa đến một phần ba số sản phẩm bị Vestiaire từ chối là do nghi ngờ hàng giả. Đến nay, con số này đã vượt quá một nửa. Đáng nói hơn, những món hàng bị nghi là giả không còn là những bản sao rẻ tiền thường thấy trên phố Canal ở New York hay các chợ trời tại Paris.

Vấn đề thực sự nằm ở các bản “superfake” – những bản sao tinh vi đến mức gần như không thể phân biệt với hàng thật, khiến công việc của đội ngũ kiểm định trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết ngành công nghiệp hàng giả trên toàn cầu hiện có giá trị lên tới 467 tỷ USD, với một phần đáng kể trong số đó đang tìm đường vào thị trường Mỹ.

Chỉ riêng năm ngoái, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (US Customs and Border Protection) đã thu giữ các mặt hàng xa xỉ giả có tổng giá trị trên thị trường chợ đen lên tới 4,2 tỷ USD — chủ yếu là trang sức, đồng hồ, túi xách và ví.

“Đó chỉ là phần hàng bị thu giữ — tức phần nổi của tảng băng chìm,” ông Laurent Dhennequin, Giám đốc Ủy ban Colbert — một hiệp hội thương mại danh tiếng tại Paris — chia sẻ. Ông than thở rằng khối lượng công việc của mình giờ đây là “chống hàng giả không ngơi nghỉ”.

Các thương hiệu hàng đầu như Chanel, Hermès và Louis Vuitton từ lâu đã chống lại thị trường hàng xa xỉ đã qua sử dụng, lo ngại rằng điều này có thể làm suy giảm nhu cầu đối với hàng mới và làm ảnh hưởng đến hình ảnh độc quyền được kiểm soát chặt chẽ của họ. Tuy nhiên, “hàng xa xỉ đã qua sử dụng hiện là một xu hướng thực sự và đang ăn sâu vào thị trường,” Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Kering, ông François-Henri Pinault, phát biểu vào thời điểm đó.

VẤN ĐỀ XÁC THỰC

Vấn đề lớn hiện nay là chưa có tiêu chuẩn xác thực toàn cầu nào cho thị trường hàng xa xỉ đã qua sử dụng. Biện pháp pháp lý tốt nhất đối với các nền tảng bán lại là nỗ lực tối đa để tránh bán hàng giả. Đó cũng chính là lý do Học viện xác thực tại Tourcoing của Vestiaire ra đời.

Các món hàng được gửi tới trung tâm này theo hai cách: hoặc người mua tiềm năng trả phí xác thực 15 euro, hoặc món hàng có giá trên 1.000 euro — mức giá sẽ tự động kích hoạt quy trình thẩm định. Trong khi đó, số lượng người bán niêm yết các mặt hàng xa xỉ siêu cao cấp trên nền tảng này ngày càng tăng.

Gần đây, danh sách đó bao gồm một chiếc đồng hồ Cartier làm từ đá lapis lazuli trị giá 45.000 euro và một túi Hermès Himalaya với giá 125.000 euro — những mặt hàng mà trước đây thường chỉ xuất hiện tại các buổi đấu giá của Christie’s hoặc Sotheby’s.

Vestiaire cho biết họ đang hợp tác chặt chẽ với nhiều thương hiệu xa xỉ, tuy nhiên các thỏa thuận bảo mật không cho phép công bố danh tính cụ thể của các công ty này. Theo bà Victoire Boyer Chammard, Giám đốc bộ phận xác thực của Vestiaire, mức độ hợp tác thay đổi tùy theo từng thương hiệu, từ hỗ trợ thẩm định các món hàng phức tạp cho đến trực tiếp tổ chức các khóa đào tạo tại Học viện xác thực của nền tảng.

Đổi lại, bà có thể cung cấp một "tài nguyên" vô giá mà các nhà sản xuất hàng xa xỉ khó lòng có được: những món hàng giả tinh vi nhất. Mặc dù Vestiaire có trách nhiệm hoàn trả hàng giả cho người bán sau khi phát hiện, họ vẫn tiến hành thu thập dữ liệu trước khi gửi trả.

Thực tế, phần lớn người bán không nhận lại những món hàng giả mà họ cố tình chào bán như hàng thật, cho phép bà Victoire Boyer Chammard tích lũy chúng để phục vụ cho việc phân tích sau này. “Chúng tôi có thể chia sẻ dữ liệu liên quan đến sự phát triển của hàng giả theo từng thương hiệu,” bà nói.

Vestiaire Collective cho biết sau khi lượng sản phẩm gửi bán tăng vọt vào năm 2019, họ đã bắt đầu đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) — dấu hiệu cho thấy tương lai của công nghệ xác thực sẽ ngày càng phụ thuộc vào công nghệ.

Về phía các thương hiệu, Chanel đã thay thế thẻ nhựa màu đen viền vàng dùng để xác thực hàng da cao cấp từ năm 1984 bằng công nghệ hologram và vi mạch tích hợp ngay trong túi xách, cho phép người dùng quét để kiểm tra tính xác thực.

Bên cạnh đó, Liên minh Blockchain Aura — một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập vào năm 2021 bởi LVMH, Prada Group, Richemont và tập đoàn thời trang Ý OTB — đã phát triển hệ thống mã định danh kỹ thuật số tiêu chuẩn dựa trên công nghệ blockchain độc quyền.

Prada hiện đang sử dụng hệ thống này cho các thẻ xác thực đi kèm sản phẩm trang sức vàng tái chế. Khi quét thẻ, khách hàng có thể xác minh quyền sở hữu (và chuyển nhượng nếu cần), đồng thời truy cập thông tin về nguồn gốc nguyên liệu và kỹ thuật chế tác.

NGƯỜI TIÊU DÙNG MỆT MỎI

Dù giải pháp chống hàng giả dài hạn có ra sao, câu hỏi cấp thiết hơn hiện nay là: Liệu người tiêu dùng có còn quan tâm?

Tình trạng “greedflation” – thuật ngữ người tiêu dùng bức xúc dùng để chỉ việc các thương hiệu tăng giá vô tội vạ – cùng làn sóng chỉ trích trên mạng xã hội về chất lượng ngày càng đi xuống (đường may lệch, hoa văn lệch trục, kim loại mạ vàng bị xỉn chỉ sau vài tháng…) đang góp phần tạo nên một “văn hóa hàng nhái”, nơi việc sử dụng đồ giả không còn là điều cấm kỵ mà thậm chí còn trở nên sành điệu.

Nhưng nếu ngay cả con người – kể cả khi có sự hỗ trợ của công nghệ – cũng khó lòng phân biệt một chiếc túi, chiếc váy hay đôi giày là thật hay giả, thì điều đó còn có ý nghĩa gì? Các nhà mốt cao cấp sẽ phải chứng minh rằng mức giá “trên trời” của mình xứng đáng với chất lượng không thể chê vào đâu được và di sản thương hiệu đáng khao khát – nếu không muốn chứng kiến ranh giới giữa hàng thật và hàng giả mờ dần, trong mắt một thế hệ người tiêu dùng đang đề cao sự tiếp cận thay vì sự độc quyền.

Đối với một ngành công nghiệp xây dựng trên hình ảnh, khát vọng và đẳng cấp, ảo ảnh đáng lo ngại nhất có lẽ không nằm ở độ thật – giả của sản phẩm, mà là ở chính niềm tin rằng “hàng thật” vẫn xứng đáng được trả giá cao.