09:17 10/01/2008

Kinh tế Mỹ và giá dầu cao: Một góc nhìn lạc quan

Kiều Oanh

Nhưng nhiều chuyên gia cho rằng, nền kinh tế Mỹ sẽ không “hề hấn” gì với mức giá 100 USD/thùng dầu

Hiển nhiên, việc dầu tăng giá quá mạnh trong thời gian qua là điều không tốt đối với kinh tế Mỹ, nhưng đó cũng không hẳn là yếu tố khiến kinh tế Mỹ phải “mệt mỏi”.
Hiển nhiên, việc dầu tăng giá quá mạnh trong thời gian qua là điều không tốt đối với kinh tế Mỹ, nhưng đó cũng không hẳn là yếu tố khiến kinh tế Mỹ phải “mệt mỏi”.
Đối với phần lớn mọi người, giá dầu thế giới trong những ngày này thực sự là một mối đe dọa đối với kinh tế thế giới, nhất là kinh tế Mỹ. Nhưng nhiều chuyên gia vẫn cho rằng, nền kinh tế này sẽ không “hề hấn” gì với mức giá 100 USD/thùng dầu.

Việc bão dầu leo thang trong những ngày qua đồng nghĩa với việc người Mỹ chắc chắn sẽ phải móc hầu bao nhiều hơn để chi trả cho mọi nhu cầu trong sinh hoạt hàng ngày, từ nhiên liệu, tới thức ăn và quần áo. Giá cả tăng cao có thể sẽ khiến người Mỹ thắt lưng buộc bụng, và như thế, lĩnh vực tiêu dùng vốn chiếm 2/3 hoạt động kinh tế của nước Mỹ sẽ giảm xuống.

Trên thực tế, tiêu dùng giảm xuống sẽ là một thông tin rất xấu đối với kinh tế Mỹ vào thời điểm mà “đầu tàu” này của kinh tế thế giới đang có những dấu hiệu của một thời kỳ suy thoái. Cuối tuần trước, Chính phủ Mỹ công bố báo cáo cho thấy, trong tháng 12/2007, chỉ có 18.000 việc làm mới tại Mỹ, một con số quá khiêm tốn so với mức cần thiết để đuổi kịp với tốc độ gia tăng của dân số nước này. Viện Quản lý Cung cấp Mỹ cũng vừa đưa ra những con số thống kê cho thấy, hoạt động sản xuất tại nước này đang thu hẹp lại.

Vậy thì mức giá dầu 100 USD/thùng có phải là nhân tố kéo lùi sự tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới? Câu trả lời của các chuyên gia là: “Có lẽ không phải vậy”.

Xét cho cùng, kinh tế Mỹ đã liên tục tăng trưởng trong 4 năm qua, bất chấp việc giá dầu không lúc nào là không tăng. Hiển nhiên, việc dầu tăng giá quá mạnh trong thời gian qua là điều không tốt đối với kinh tế Mỹ, nhưng đó cũng không hẳn là yếu tố khiến kinh tế Mỹ phải “mệt mỏi”.

“Chúng ta phải đồng ý với ý kiến cho rằng, sẽ có lúc giá dầu cao ở một mức nào đó khiến người ta không bỏ tiền ra để mua dầu nữa. Nhưng trong vòng 6 năm qua, giá dầu đã tăng gấp 5 lần mà vẫn chưa đến lúc chi tiêu tiêu dùng của người Mỹ bị giá dầu làm co lại”, Howard Simons, một nhà phân tích lâu năm đã nghiên cứu về tác động của giá dầu đối với kinh tế Mỹ trong 30 năm qua, nhận định.

Chuyên gia này nhấn mạnh rằng, tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ ở mức 5% như Chính phủ mới công bố, vẫn là mức thấp so với lịch sử. Ngoài ra, tiêu dùng tại Mỹ vẫn chưa hề có dấu hiệu suy giảm mạnh cho dù số người bị tịch thu tài sản thế chấp tăng cao trong khi giá địa ốc không ngừng đi xuống.

Cũng theo chuyên gia này, mới chỉ 4 năm trước đây, giá dầu tăng lên mức 40 USD/thùng, một mức giá mà nhiều nhà quan sát khi đó đã cho là sẽ không bền vững. Tiếp đó, giá dầu lần lượt “chinh phục” mốc 50 USD, 60 USD, rồi 70 USD/thùng và người ta liên tục đưa ra những dự báo cho rằng, chẳng mấy chốc kinh tế Mỹ sẽ suy thoái. Nhưng ngày đáng sợ đó, cho tới lúc này, có thể nói là vẫn chưa đến. Cho dù nền kinh tế Mỹ lúc này dường như đang trong tình trạng khá “xập xệ”, với giá nhà rơi tự do và lương bổng không chịu tăng, “cỗ máy” kinh tế Mỹ cũng vẫn chưa chịu quay chậm lại đáng kể.

Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp 5% bị cho là cao, một nhà kinh tế học có tên Peter Morici đến từ Đại học Maryland vẫn cho rằng: “Vẫn có 18.000 việc làm mới được tạo ra trong tháng 12. Điều này cho thấy kinh tế Mỹ trong quý 4 năm ngoái không hề suy thoái”.

Sự “kiên cường” của kinh tế Mỹ một phần được lý giải bởi hiệu quả sử dụng năng lượng được cải thiện đáng kể từ cú sốc trên thị trường dầu lửa cách đây 1/4 thế kỷ, nhà nghiên cứu năng lượng Ken Medlock tại Viện Nghiên cứu Chính sách công Baker cho biết. Chuyên gia này cũng cho rằng, trong từ những thập niên 1970 và 1980, kinh tế Mỹ đã dần dịch chuyển cơ cấu từ sản xuất là chủ yếu sang dịch vụ là chủ yếu như ngày nay. Mặt khác, chỉ có giá dầu ở mức 140 USD/thùng mới có thể đưa mức chi phí năng lượng cho xe ôtô ngày nay về mức năm 1980.

Hiệu quả sử dụng nhiên liệu gia tăng và sự linh hoạt của nền kinh tế Mỹ là hai lý do mà chuyên gia Medlock viện dẫn để lập luận rằng, giá dầu ở mức 3 con số sẽ không thể khiến kinh tế Mỹ suy thoái. “Tôi không nghĩ là kinh tế Mỹ sẽ yếu đi như hồi những năm 1970 và 1980”, ông nói. Ông cho biết thêm, mặc dù thị trường nhà đất và ôtô của Mỹ đang cho thấy những dấu hiệu rõ ràng về một sự suy thoái, ông vẫn tin rằng, kinh tế Mỹ sẽ “né” được điều đáng sợ này, trừ trường hợp xảy ra một cú sốc ngoài dự kiến nào đó.

Về phần mình, chuyên gia Simons cho rằng, giá dầu thô tăng cao chắc chắn sẽ được coi là một vấn đề quan trọng trong lịch sử của kỷ nguyên này. Ông dự báo, trong những năm tới, vấn đề lớn nhất của kinh tế Mỹ sẽ là giải quyết cuộc khủng hoảng địa ốc.

(Theo Fortune)