11:50 05/03/2010

Kinh tế Thượng Hải “qua mặt” Hồng Kông

Mai Phương

Thượng Hải đã vượt Hồng Kông về quy mô GDP lần đầu tiên trong ít nhất 3 thập kỷ trở lại đây

Một góc trung tâm thành phố Thượng Hải. Hiện Thượng Hải đã thế chỗ Hồng Kông ở các vị trí cảng biển lớn nhất và thị trường chứng khoán lớn nhất của Trung Quốc - Ảnh: Reuters.
Một góc trung tâm thành phố Thượng Hải. Hiện Thượng Hải đã thế chỗ Hồng Kông ở các vị trí cảng biển lớn nhất và thị trường chứng khoán lớn nhất của Trung Quốc - Ảnh: Reuters.
Thượng Hải đã vượt Hồng Kông về quy mô GDP lần đầu tiên trong ít nhất 3 thập kỷ trở lại đây. Nhiều dự báo cho rằng, thành phố Thượng Hải đang trên đà giành lại ngôi vị trung tâm tài chính số 1 của Trung Quốc.

Theo hãng tin tài chính Bloomberg, GDP của Thượng Hải tăng 8,2%, đạt mức 218,3 tỷ USD trong năm 2009, trong khi kinh tế Hồng Kông suy giảm 2,7%, còn 210,7 tỷ USD. Số liệu sơ bộ về tăng trưởng GDP năm 2009 của Thượng Hải được công bố hồi tháng 1, còn của Hồng Kông được đưa ra tuần trước.

Dữ liệu của Bloomberg cho thấy, suốt từ năm 1981 tới nay, kinh tế Thượng Hải luôn bị Hồng Kông cho “ngửi khói”, những đến năm 2009, tình hình đã khác. Năm qua, kinh tế Thượng Hải năm qua đã được lợi nhiều từ các chính sách kích cầu của Chính phủ Trung Quốc. Hiện Thượng Hải đã thế chỗ Hồng Kông ở các vị trí cảng biển lớn nhất và thị trường chứng khoán lớn nhất của Trung Quốc.

Theo các nhà phân tích, sự thay đổi vị thế này cho thấy kết quả của 30 năm đổi mới của Trung Quốc. Với chính sách đổi mới, Trung Quốc đã vươn lên thành nền kinh tế lớn thứ ba và nước xuất khẩu lớn nhất thế giới. Việc kinh tế Thượng Hải vượt kinh tế Hồng Kông về quy mô đã diễn ra sớm hơn 7 năm so với dự báo của Hội đồng Phát triển thương mại Hồng Kông đưa ra hồi năm 2001.

Theo giáo sư Kerrie MacPherson thuộc Đại học Hồng Kông, từ cuối thế kỷ 19 cho tới Cách mạng Trung Quốc 1949, Thượng Hải vẫn được xem là một thành phố quốc tế, còn Hồng Kông chỉ là một thành phố thuộc địa. Sau đó, Hồng Kông đã nổi lên thành một trung tâm tài chính mới.

Thượng Hải là nơi ra đời của những tập đoàn tài chính hàng đầu thế giới như ngân hàng HSBC hay hãng bảo hiểm AIG. Bởi vậy, sẽ không có gì là bất ngờ nếu thành phố này lấy lại được vị thế là trung tâm tài chính lớn nhất của Trung Quốc trước đây.

Tuy nhiên, Thượng Hải hiện vẫn thua xa Hồng Kông về thu nhập bình quân tính theo đầu người. Số liệu của năm 2008 cho thấy, GDP/đầu người của Hồng Kông năm đó là 30.977 USD, so với mức 10.713 USD của Thượng Hải. Dân số của Thượng Hải hiện là 19 triệu người, gần gấp ba lần so với dân số của Hồng Kông.

Sức hấp dẫn của Hồng Kông đối với giới đầu tư quốc tế là một hệ thống luật pháp kiểu Anh quốc, thuế suất thấp, các dòng vốn ra vào tự do... Trong báo cáo Global Financial Centers Index công bố hồi tháng 9/2009 của hãng tư vấn Z/Yen Group về sức hấp dẫn của các thành phố trên thế giới đối với giới tài chính, Hồng Kông đứng ở vị trí thứ 3, trong khi Thượng Hải xếp thứ 10.

Tuy nhiên, Thượng Hải cũng có không ít thế mạnh riêng. Chẳng hạn, các sàn giao dịch ở Hồng Kông là nơi đưa nhiều công ty đại lục ra với thị trường chứng khoán thế giới, nhưng Thượng Hải lại là nơi để các doanh nghiệp tiếp cận với nguồn vốn nội địa ở Trung Quốc.

Mới đây, Thị trưởng Thượng Hải Han Zheng cho biết, Thượng Hải sẽ cho phép các công ty nước ngoài niêm yết trên thị trường chứng khoán ở đây trong thời gian sớm nhất có thể.