Ngày 15/4, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định cho phép nhà đầu tư nước ngoài mua, bán chứng khoán trên thị trường chứng khoán Việt Nam được nắm giữ tối đa 49% tổng số cổ phiếu của công ty cổ phần đại chúng.

Việc mở “room” này liệu sẽ có những tác động nào tới hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam, cũng như hoạt động trên thị trường niêm yết?

VnEconomy đã có cuộc trò chuyện với một số chuyên gia tài chính - chứng khoán xung quanh chủ đề này.

Vốn sẽ khó chuyển từ thị trường niêm yết sang chưa niêm yết

(TS. Hoàng Xuân Quyến, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Chứng khoán Tân Việt – TVSI.

“Tôi tin rằng quyết định nâng ‘room” cho nhà đầu tư nước ngoài từ 30% lên 49% đối với các công ty đại chúng sẽ được nhà đầu tư nước ngoài hết sức hoan nghênh. Điều này cũng thể hiện Việt Nam đã và đang cam kết thực hiện mở cửa hội nhập với kinh tế thế giới.

Quyết định này cho phép các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các quỹ đầu cơ được phép tăng ảnh hưởng của họ đối với các công ty/ngành nghề mà họ muốn tăng tỷ trọng đầu tư cao hơn. Ví dụ viễn thông, bảo hiểm, dược & thiết bị y tế, năng lượng…

Tuy nhiên, nền kinh tế thế giới vẫn chưa ra khỏi đáy của cuộc khủng hoảng. Vì vậy tác động trong ngắn hạn của quyết định này đến thị trường có thể chưa rõ nét. Về dài hạn quyết định này sẽ có tác động tăng đầu tư gián tiếp của nước ngoài vào Việt Nam.

Về dài hạn các nhà đầu tư nước ngoài vẫn quan tâm đến thị trường chứng khoán Việt Nam. Tôi không nghĩ là quyết định này có thể dẫn đến tình trạng nhà đầu tư trên sàn chứng khoán chuyển đầu tư từ cổ phiếu niêm yết sang cổ phiếu chưa niêm yết. Đối với các nhà đầu tư nước ngoài, họ luôn tuân thủ tính kỷ luật trong đầu tư.

Trong giai đoạn hiện tại tính thanh khoản vẫn được đặt lên hàng đầu và kỳ vọng về tăng trưởng của cổ phiếu niêm yết rất cao nên tác động tiêu cực đến thị trường niêm yết là không có cơ sở.

Thế giới vẫn đang theo dõi chặt chẽ diễn biến của kinh tế Mỹ. Tôi vẫn lạc quan và tin rằng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tốt hơn trong quý 2/2009. Khả năng dao động của VN-Index ở mức 350-400 là có cơ sở, dù thị trường chứng khoán vẫn có những tuần điều chỉnh”.

Mở “room” chỉ ảnh hưởng ở mặt tâm lý

(Ông Tống Minh Tuấn, Phó phòng Phân tích Công ty Cổ phần Chứng khoán Bảo Việt - BVSC)

“Nhìn chung thông tin tăng “room” cho nhà đầu tư nước ngoài đối với các công ty đại chúng chưa niêm yết sẽ có tác động tích cực lên thị trường, tuy nhiên mức độ chắc sẽ không lớn và chủ yếu có ý nghĩa trong tương lai.

Quyết định trên sẽ tạo tâm lý tốt cho các nhà đầu tư kỳ vọng vào sự tham gia mạnh mẽ hơn của nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, về mức độ ảnh hưởng thì như chúng ta biết, ý nghĩa về sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài có lẽ đã giảm so với trước đây.

Trên thị trường chứng khoán, họ đã rút một lượng vốn không nhỏ trong thời gian qua và giảm cả về ảnh hưởng hiện tại cũng như sự kỳ vọng của nhà đầu tư vào xu thế ảnh hưởng của nhà đầu tư nước ngoài. Do vậy, vai trò của nhà đầu tư nước ngoài đã giảm sút khá nhiều, nhất là trong giai đoạn suy thoái kinh tế hiện nay.

Hơn nữa, việc nới “room” cho nhà đầu tư nước ngoài đồng nghĩa với việc mở rộng cung hơn nữa. Việc này chỉ hiệu quả thực sự khi cầu của nước ngoài ở mức cao.

Tuy nhiên, ngay cả đối với các công ty niêm yết trên sàn, “room” của nhà đầu tư nước ngoài cũng còn đang dư thừa, do vậy ảnh hưởng này chỉ có tác dụng ít nhiều về mặt tâm lý. Quyết định này mở đường cho yếu tố thị trường chuẩn bị tốt cho tương lai mà thôi.

Về tổng quan, nền kinh tế Việt Nam có lẽ đã qua điểm đáy xấu nhất. Tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đã bớt khó khăn hơn. Ngoài ra, yếu tố kích cầu nới lỏng tiền tệ cũng khiến giai đoạn quý 2/2009 là giai đoạn được hưởng nhiều hơn những thành quả từ các gói hỗ trợ. Do vậy, xu hướng chung là thị trường sẽ có những phản ứng tích cực và dần đi lên.

Tuy nhiên, các yếu tố ngắn hạn như các đợt ra báo cáo kết quả kinh doanh (thường là trong cả tháng 4) sẽ có tác dụng khá tiêu cực lên thị trường trong giai đoạn cuối tháng 4.

Mặc dù trong thời gian vừa qua, kết quả sớm của nhiều doanh nghiệp có cổ phiếu được xem là blue-chip đã làm cho thị trường có những hưng phấn nhất định, cùng với việc dòng tiền có điều kiện thuận lợi hơn khi chảy vào thị trường chứng khoán, làm cho VN-Index có một sự tăng điểm đáng kể trong giai đoạn qua.

Theo quan điểm của cá nhân tôi, từ nay đến hết tháng 4, các kết quả của những doanh nghiệp nhỏ sẽ khó khăn, và có thể sẽ không tốt để duy trì đà lạc quan trên thị trường.

Nếu đúng như vậy thị trường sẽ có một sự điều chỉnh trở lại, tôi cho rằng mức điều chỉnh sẽ khoảng  khoảng 10-15% so với mức hiện nay. Sau đó thị trường sẽ vẫn duy trì đà tăng dần trong giai đoạn cuối quý 2/2009, khi có thêm các thông tin tích cực từ sự phục hồi kinh tế thế giới và cả trong nước”.

Hàng hóa cung cấp cho thị trường sẽ đa dạng hơn

(Bà Lương Thị Thanh Xuân, Chuyên viên phân tích Khối phân tích và Tư vấn Đầu tư, Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn – SSI)

“Mặc dù trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế hiện nay, có hiện tượng nước ngoài thoái vốn ở một số công ty. Tuy nhiên dựa vào danh sách những công ty niêm yết, tôi vẫn thấy tỷ lệ nắm giữ của nhà đầu tư nước ngoài ở một số lĩnh vực vẫn khá cao, trên 30% số cổ phiếu đang lưu hành.

Những lĩnh vực vẫn được nhà đầu tư nước ngoài quan tâm gồm: hàng tiêu dùng nhanh, dược phẩm, vận tải-kho vận, xây dựng và cơ sở hạ tầng.

Do vậy theo tôi hành động nới “room” này có thể ảnh hưởng đến cổ phiếu của những công ty thuộc những ngành nghề trên và phần nào ảnh hưởng đến luồng vốn FDI vào Việt Nam.

Sau một thời gian trì hoãn, mới đây Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội cho biết có thể mở cửa thị trường giao dịch chứng khoán công ty đại chúng chưa niêm yết (UpCOM) vào tháng 6 tới.

Việc nới rộng tỷ lệ nắm giữ của nhà đầu tư nước ngoài đối với công ty đại chúng có thể góp phần làm tăng thanh khoản cho thị trường UpCOM và lúc đó hàng hóa cung cấp cho thị trường sẽ đa dạng hơn, làm tăng khả năng lựa chọn cho nhà đầu tư và với biên độ dự kiến là 20% sẽ cũng thu hút được nhiều nhà đầu tư ngắn hạn hơn.

Và vì vậy theo chúng tôi nhà đầu tư trên sàn niêm yết hiện nay nên thận trọng trong việc lựa chọn cổ phiếu đặc biệt những cổ phiếu có hoạt động kinh doanh không tốt, vay nợ nhiều, có nhiều rủi ro trong lĩnh vực kinh doanh”.