Nghệ An hái "quả ngọt" từ đề án đào tạo, phát triển nhân lực

Theo thông tin từ UBND tỉnh Nghệ An cho biết, 3 năm kể từ khi Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An ban hành Đề án số 14-ĐA/TU ngày 25/01/2022, công tác đào tạo và phát triển nhân lực có kỹ năng nghề trên địa bàn đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Đến nay, toàn tỉnh có 48 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, bao gồm 9 trường cao đẳng, 12 trường trung cấp, 2 trung tâm giáo dục nghề nghiệp và 25 cơ sở khác có hoạt động đào tạo nghề. Trong đó, có 32 cơ sở công lập và 16 cơ sở ngoài công lập, phân bổ đều trên địa bàn tỉnh.

Trong giai đoạn 2022 – 2024, các cơ sở đào tạo nghề đã tuyển sinh được 200.820 lượt người, đạt 101,68% mục tiêu đề ra. Cụ thể: 14.971 người ở trình độ cao đẳng (đạt 94,75%), 29.106 người trình độ trung cấp (đạt 100,37%) và 156.743 lượt người tham gia đào tạo sơ cấp hoặc các lớp dưới 3 tháng (đạt 102,65%).

Một trong những điểm sáng là tỷ lệ học viên có việc làm sau tốt nghiệp đạt mức cao, bình quân 81,9% – đạt 100,94% so với mục tiêu của Đề án.

Trong đó, trình độ cao đẳng đạt 96,5%, trung cấp 96%, sơ cấp và đào tạo ngắn hạn đạt 77,4%. Đặc biệt, đã có 3 dự án khởi nghiệp của học sinh, sinh viên được doanh nghiệp hỗ trợ đầu tư, cho thấy tín hiệu tích cực về năng lực sáng tạo và khả năng hội nhập của lực lượng lao động trẻ.

Tổng nguồn vốn đầu tư cho phát triển nhân lực nghề trong 3 năm qua đạt 438,76 tỷ đồng, tương đương 99,3% mục tiêu Đề án. Ngân sách Trung ương chiếm tỷ trọng lớn nhất với 337,65 tỷ đồng; ngân sách địa phương là 79,1 tỷ đồng; còn lại là vốn xã hội hóa từ các tổ chức, cá nhân.

Các khoản đầu tư tập trung chủ yếu cho các trường cao đẳng, trung cấp công lập để phát triển các nghề chất lượng cao, ngành nghề mũi nhọn, góp phần nâng cao năng lực thực hành và trình độ kỹ năng của học sinh, sinh viên.

Trường Cao đẳng Kỹ thuật Công nghiệp Việt Nam – Hàn Quốc hiện đã đạt tiêu chí trường chất lượng cao theo đúng lộ trình của Đề án.

Cùng với đó, các cơ sở đào tạo nghề đã xây dựng và cập nhật 122 chương trình đào tạo mới (gấp 2,44 lần mục tiêu đề ra), phát triển 10 bộ chương trình liên thông, đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin thông qua 84 phần mềm hỗ trợ đào tạo kết hợp trực tuyến – trực tiếp.

Ngoài ra, thiết bị mô phỏng ảo đã được đầu tư cho 15 nghề thuộc trình độ cao đẳng và trung cấp, góp phần hiện đại hóa hoạt động dạy và học.

Một dấu ấn nổi bật khác là việc các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã tích cực hợp tác quốc tế, ký kết hợp đồng với nhiều cơ sở và doanh nghiệp tại Hàn Quốc, Malaysia, Singapore, Nhật Bản, Đức, Thụy Sĩ...

132 lượt nhà giáo được cử đi bồi dưỡng nâng cao kỹ năng nghề ở nước ngoài. Đồng thời, hơn 8.900 học sinh, sinh viên được hỗ trợ thực tập tại doanh nghiệp trong và ngoài nước.

 29.600 học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp đã được tuyển dụng vào các doanh nghiệp FDI trong nước và đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng có thời hạn, góp phần giải quyết việc làm bền vững và gia tăng nguồn thu từ xuất khẩu lao động.

Tính đến hết năm 2024, đã có hơn 90.000 lượt học sinh, sinh viên được hưởng các chính sách hỗ trợ đào tạo nghề với tổng kinh phí trên 1.028 tỷ đồng, đạt gần 98% mục tiêu của Đề án.

Các chính sách bao gồm: miễn, giảm học phí; hỗ trợ chi phí đào tạo; chính sách nội trú... Trong đó, tập trung ưu tiên cho người dân tộc thiểu số, người khuyết tật, người có công với cách mạng, hộ nghèo, cận nghèo và thanh niên hoàn thành nghĩa vụ.

Ngoài ra, trong giai đoạn này, tỉnh đã tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho 2.427 lượt nhà giáo và cán bộ quản lý – vượt 160% mục tiêu. Tổng số nhà giáo đang giảng dạy là 2.127 người, đạt 82,4% mục tiêu, với tỷ lệ hợp đồng chiếm 60,2%. Số cán bộ quản lý là 469 người, tương đương 97,3% kế hoạch.

Dù đạt được nhiều thành tựu, Đề án vẫn còn 5 chỉ tiêu chưa hoàn thành. Đó là: tuyển sinh cao đẳng chỉ đạt 94,8%; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS và THPT vào học nghề lần lượt chỉ đạt 97% và 89,29%; số lượng cơ sở giáo dục nghề nghiệp mới đạt 83,7%; đội ngũ nhà giáo còn hạn chế cả về số lượng lẫn chất lượng, mới chỉ đạt 84,3% mục tiêu.

Nguyên nhân được xác định do việc phân luồng học sinh sau THCS, THPT chưa hiệu quả; công tác hướng nghiệp còn mang tính hình thức; môi trường học nghề ở một số địa phương chưa đủ sức hấp dẫn; và chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao vào ngành giáo dục nghề nghiệp chưa thực sự mạnh mẽ.

Để khắc phục những tồn tại, thời gian tới, Nghệ An sẽ tập trung vào một số giải pháp trọng tâm: đổi mới hoạt động truyền thông và hướng nghiệp; quy hoạch lại mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp; phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý có trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề cao; hiện đại hóa chương trình đào tạo theo hướng tiếp cận năng lực.

Đặc biệt, tỉnh sẽ tăng cường đầu tư trang thiết bị, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý, đào tạo và đổi mới sáng tạo.