Kinh tế đêm là những hoạt động dịch vụ diễn ra từ 18 giờ tối hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau, bao gồm: mua sắm tại chợ đêm, cửa hàng tiện lợi 24/24; ẩm thực, nghệ thuật, âm nhạc; chương trình giải trí, lễ hội, sự kiện, điểm du lịch chỉ mở cửa vào ban đêm... Thúc đẩy mạnh mẽ chi tiêu của cả người tiêu dùng nội địa lẫn khách du lịch nước ngoài, kinh tế đêm ngày càng được nhiều quốc gia chú trọng khai thác và được coi là một động lực tăng trưởng kinh tế mới.

THẾ GIỚI TIÊU TIỀN VỀ ĐÊM

Báo cáo gần đây của London First và E&Y đã đưa ra ước tính, khu vực kinh tế ban đêm của London có thể đóng góp gần 30 tỷ bảng mỗi năm vào đầu năm 2030, cao hơn 15% so với hiện nay. Thành phố Manchester thuộc Anh cũng ghi nhận đã đón khoảng 150 nghìn lượt khách đến thăm thành phố này vào mỗi cuối tuần để tham gia các hoạt động về đêm. Quốc gia này thậm chí đã thành lập Hiệp hội ngành ban đêm (Night Time Industrie Association) để kết nối, theo dõi sự phát triển, và đề xuất các chính sách thúc đẩy kinh tế ban đêm. 

Trong khi đó, New York được mệnh danh là “Thành phố không bao giờ ngủ” của Mỹ. Các nghiên cứu thống kê cho thấy, chuỗi các nhà hàng của thành phố mang về 12 tỷ USD và tạo ra trên 140 nghìn việc làm mỗi năm (chỉ tính ban đêm), còn các cơ sở nghệ thuật, từ bảo tàng, phòng tranh, cho đến sân khấu kịch thu về tới 3,1 tỷ USD. Tức là mỗi đêm, New York thu về hơn 8 triệu USD từ trình diễn và triển lãm nghệ thuật. Ngoài ra, ngành cho thuê sân khấu ban đêm cũng mang về cho họ 1,2 tỷ USD/năm. Tựu chung, tính cả thể thao, bar và ẩm thực, tổng cộng New York thu về khoảng 19 tỷ USD mỗi năm sau khi hoàng hôn buông xuống.

Đến với Bắc Kinh (Trung Quốc), các khu chợ đêm vô cùng sôi động khi mặt trời lặn. Hàng loạt các quầy hàng bán đồ trang trí thủ công hoặc đồ ăn nhẹ thu hút rất đông người dân địa phương và khách du lịch. Những chủ quầy hàng ở đây cho biết dù chỉ bán tối và đêm nhưng doanh số cũng không tệ chút nào. Chính quyền cũng khuyến khích các cửa hàng tiện lợi hoạt động 24/7, một vài tuyến tàu điện ngầm cũng được thành phố kéo dài thời gian chạy tàu. Chính phủ Trung Quốc đã ban hành chính sách hỗ trợ tiền, giảm giá điện, nước... cho các nhà hàng hoạt động vào ban đêm đủ điều kiện.

Cũng tại châu Á, vào lúc 1 giờ sáng, một nhà tắm hơi công cộng giữa thủ đô Seoul (Hàn Quốc) vẫn nườm nượp người vào đăng ký. Không chỉ xông hơi, ngâm bồn nóng..., các vị khách tới tắm hơi có thể ngủ qua đêm luôn tại đây. Dao động từ 12.000 - 50.000 won/người (230.000 - 1 triệu đồng), mỗi đêm, một phòng tắm hơi có thể “bỏ túi” vài chục triệu đồng nhờ đón người bản địa và cả du khách quốc tế tới trải nghiệm văn hóa. Đây chỉ là một trong những hoạt động về đêm được ưa chuộng tại Hàn Quốc.

Tại Thái Lan, Bên cạnh các trung tâm mua sắm mở cửa 24/24, Bangkok xây dựng và mở cửa các không gian sống dành cho cộng đồng địa phương, ví dụ, Thư viện Cuộc sống đô thị mở cửa 24/24 dành cho sinh viên, hoạt động khởi nghiệp, và khách du lịch. Bangkok cũng đầu tư vào nghệ thuật đường phố, thiết kế được lồng ghép với các không gian của các trung tâm mua sắm, sự kết nối các trung tâm mua sắm với các bến tàu điện trên cao, các con đường ngầm… tạo điểm nhấn và thu hút khách thăm quan chụp ảnh. Bộ Du lịch và Thể thao Thái Lan ước tính việc kéo dài thời gian hoạt động tại các cơ sở giải trí sẽ tăng 25% chi tiêu của du khách và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cho đất nước này.

Tại Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPPG), ông Johnathan Hạnh Nguyễn cho rằng, khái niệm kinh tế đêm chưa được định nghĩa một cách thấu đáo, mà chỉ hiểu đơn giản rằng đó là ăn và chơi. Thế nên, các hoạt động giải trí buổi tối đang bị bó hẹp trong không gian phố đi bộ, chợ đêm hoặc vũ trường. Tại hội thảo “Mở visa, phục hồi du lịch” mới đây, ông Johnathan Hạnh Nguyễn phân tích, chúng ta thiếu những sản phẩm giá trị, đa dạng để khách mua sắm, thiếu địa điểm cụ thể để khách tiêu tiền. Trong khi, ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Vietravel Corporation cho rằng 70% ­chi tiêu của khách tập trung vào ban tối...

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 31-2023 phát hành ngày 31-07-2023. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây.

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-kinh-te-viet-nam