11:23 04/05/2009

Triển vọng chứng khoán tháng 5?

Nhóm tác giả

Tâm lý tích cực của nhà đầu tư hiện nhiều khả năng sẽ kéo dài sang những phiên giao dịch đầu tiên của tháng 5

Biểu đồ VN-Index từ tháng 8/2008 đến đầu tháng 5/2009.
Biểu đồ VN-Index từ tháng 8/2008 đến đầu tháng 5/2009.
Tâm lý tích cực của nhà đầu tư hiện nhiều khả năng sẽ kéo dài sang những phiên giao dịch đầu tiên của tháng 5.

Kết thúc tháng 4, VN-Index đạt 321,63 điểm, tăng 14,5% và chỉ số HASTC đạt 111,95 điểm, tăng 13,8%, so với cuối tháng 3. Quan sát sự vận động của VN-Index cùng với khối lượng giao dịch theo từng tuần trong tháng 4, chúng ta thấy một hiện tượng thú vị.

Trong nửa đầu tháng, thị trường ở vào xu thế đi lên với khối lượng tăng dần qua các tuần, nhưng khi bước sang nửa sau của tháng, khối lượng bình quân của thị trường lại quay lại giảm dần cùng với diễn biến đi xuống của VN-Index.

Cụ thể, kể từ tuần có giá trị giao dịch đạt đỉnh điểm 1.282 tỷ đồng (tuần 13-17 tháng 4), giá trị giao dịch bình quân trên HOSE đã giảm 40% trong tuần tiếp theo, và tuần qua giảm 56% so với tuần liền trước.

Dẫn dắt thị trường trong tháng vẫn tiếp tục là nhóm cổ phiếu tài chính và đầu tư tài chính, ngân hàng như: SSI, SAM, REE, STB, ACB, KLS, BVS.

Sự “năng động”của nhà đầu tư nội

Diễn biến thị trường kịch tính trong tháng 4 gắn nhiều với sự “năng động”của nhà đầu tư trong nước. Vai trò của nhà đầu tư nước ngoài không còn nhiều ý nghĩa trong việc dẫn dắt thị trường như trong tháng 3, khi nhóm cổ phiếu được nhà đầu tư nước ngoài mua nhiều thì lại không phải là nhóm cổ phiếu tăng điểm mạnh.  

Theo thống kê, tỷ trọng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường giảm so với tháng 3 do dòng tiền ngoại đổ vào thị trường thay đổi không đáng kể so với mức tăng mạnh của giá trị giao dịch chung toàn thị trường (xem biểu đổ diễn biến và khối lượng giao dịch của VN-Index).  

Cụ thể, giá trị mua vào của nhà đầu tư nước ngoài trong tháng 4 tăng gấp 1,5 lần so với tháng 3 và bán ra tăng gấp 1,85 lần. Trong khi đó tổng giá trị giao dịch toàn thị trường tháng 4 tăng gấp 2,2 lần so với tháng 3.  

Giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài cũng không có xu hướng rõ ràng với những phiên mua, bán ròng đan xen. Xét trên tổng thể trong tháng 3 nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 153 tỷ đồng nhưng sang đến tháng 4 họ quay ra bán ròng 104 tỷ đồng.  

Cùng với đà đi xuống và giảm giá trị giao dịch của thị trường, luồng tiền mới đổ vào thị trường liên tục từ cuối tháng 3 đã có dấu hiệu chững lại trong hai tuần gần đây.  

Trong khi chưa có dấu hiệu về hiện tượng rút tiền ồ ạt khỏi thị trường, giá trị giao dịch giảm vào cuối tháng 4 chủ yếu là do tâm lý thận trọng của cả bên mua và bên bán.  

Bên mua chần chừ do phần lớn cổ phiếu đã được đẩy lên một mặt bằng giá không còn thấp nữa. Bên bán thì lại đặt kỳ vọng vào một số dấu hiệu tích cực từ nền kinh tế trong nước và thế giới mới xuất hiện trong tháng 4 cũng như từ kết quả kinh doanh quý 1 của các công ty niêm yết.

Tâm lý kỳ vọng này đã ảnh hưởng tới thị trường vào những phiên giao dịch cuối tháng 4. Trong ba phiên cuối tháng trước khi đóng cửa cho một kỳ nghỉ dài, mặc dù khối lượng giao dịch bình quân của tuần này giảm mạnh so với tuần trước, tuy nhiên trong từng phiên giao dịch của tuần lại có sự khởi sắc.

VN-Index tăng nhẹ qua các phiên và khối lượng giao dịch ấm dần lên. Khối cổ phiếu tài chính, ngân hàng sau những phiên điều chỉnh giảm trong tuần trước thì tuần này bật tăng trở lại, trong đó bật mạnh phải kể đến cổ phiếu của các công ty chứng khoán và SAM.

Triển vọng tháng 5?

Như đã phân tích ở phần trên, tâm lý tích cực của nhà đầu tư hiện nhiều khả năng sẽ kéo dài sang những phiên giao dịch đầu tiên của tháng 5, nhất là khi thị trường Mỹ đã có những phiên giao dịch tăng điểm vào cuối tuần qua.  

Những kỳ vọng của nhà đầu tư dựa vào kết quả kinh doanh của các công ty niêm yết trong quý 1/2009 (tuy không tốt nhưng cũng không quá xấu) cũng như một số những dấu hiệu tích cực của kinh tế vĩ mô xuất hiện trong đầu tháng 4 đã được phản ánh hầu hết vào thị trường.  

Đối với 30 mã blue-chip (SSI 30), so sánh kết quả kinh doanh quý 1/2009 với chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận do công ty đề ra trong cả năm 2009 thì nhận thấy rằng, hầu hết các công ty đều đạt được ít nhất 25% kế hoạch lợi nhuận sau thuế năm 2009 và có 4 doanh nghiệp đạt dưới mức này đó là ACB (17%); SSI (13%); SAM (9.5%) và KDC (8,5%).   

Nếu xét cả yếu tố mùa vụ, thường quý 1 là quý thấp điểm trong năm cho đa số các ngành thì có thể thấy một xu hướng chung là các doanh nghiệp đều đặt chỉ tiêu kinh doanh rất thận trọng xét tới những khó khăn chung của nền kinh tế trong năm 2009.  

Đặc biệt, PPC và HPG là những doanh nghiệp đạt được quá nửa kế hoạch lợi nhuận sau thuế ngay chỉ trong quý 1. Đối với PPC, yếu tố tăng giá than chưa được phản ánh đầy đủ trong quý 1 còn đối với HPG chỉ tiêu của công ty được ban lãnh đạo đặt ra rất thận trọng cùng với việc hoàn nhập một phần dự phòng giảm giá hàng tồn kho ghi nhận vào cuối quý 4/2008.   

Dù vậy, doanh nghiệp vẫn còn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn ít nhất trong một hai quý tới, khi gói kích cầu cần thời gian để phát huy tác dụng và thị trường xuất khẩu chưa có khả năng phục hồi.  

Chừng nào thị trường tiêu thụ còn yếu và bị đe dọa bởi hàng nhập khẩu, thì doanh nghiệp sẽ phải chịu gánh nặng chi phí cao và bài toán hiện thời sẽ vẫn là duy trì sự tồn tại. Hoạt động mua bán-sáp nhập doanh nghiệp (M&A) dự kiến sẽ xuất hiện nhiều trong giai đoạn này

Bên cạnh đó, những tác động khó lường của dịch cúm lợn sẽ là những thông tin tiêu cực ảnh hưởng mạnh tới thị trường.

Do vậy, khi phần nhiều sự năng động của thị trường đến từ các nhà đầu tư cá nhân trong nước, với đa số có tiêu chí đầu tư tương đối ngắn hạn, người viết cho rằng tâm lý tích cực vào cuối tháng 4 khó có khả năng bền vững trong tháng 5.

Trong tuần này, tâm lý tích cực và kỳ vọng của nhà đầu tư trước kỳ nghỉ lễ cộng với việc thị trường chứng khoán Mỹ có 3 phiên giao dịch cuối tuần tốt đẹp là cơ sở khiến chúng ta nghĩ tới vào những phiên giao dịch khởi sắc đầu tuần tới.

Tuy nhiên những kỳ vọng này như đã phân tích sẽ không kéo dài. Chúng ta có khả năng sẽ chứng kiến việc chốt lời của nhà đầu tư vào giữa tuần và chắc chắn thị trường nếu muốn tiếp tục đà tăng điểm cần phải được hỗ trợ bởi giá trị giao dịch. Bên cạnh đó, nhà đầu tư nên chú ý đến kết quả kiểm tra sức khỏe của 19 ngân hàng lớn nhất ở Mỹ dự kiến sẽ được công bố vào thứ Năm, ngày 7/5 tới.

Nhà đầu tư nước ngoài đã quay trở lại trạng thái bán ròng trong tháng 4, IFC chuẩn bị được chuyển đổi 7,2 triệu cổ phiếu STB từ hạn chế chuyển nhượng sang tự do chuyển nhượng, Indochina Capital sẽ họp đại hội cổ đông bất thường vào 11/5/2009 để đi đến quyết định có thanh lý danh mục chứng khoán hay không tiếp tục là áp lực từ phía nhà đầu tư nước ngoài lên thị trường chứng khoán.

Tuy nhiên với tâm lý hiện tại thị trường cũng chưa thể giảm sâu. Sự quan tâm của nhà đầu tư trong nước như hiện nay đi cùng với sự kiện quan trọng là kỳ họp Quốc hội tháng 5 là những thông tin hỗ trợ giúp duy trì tâm lý. Do đó, trong tháng 5, chúng tôi duy trì quan điểm thị trường sẽ đi ngang.

* Các tác giả bài viết hiện làm việc tại Khối Phân tích và Tư vấn đầu tư, Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI).