Blog chứng khoán: Phái sinh cứu vãn tình thế

Thông tin về mức thuế đối ứng cực sốc được công bố trước phiên giao dịch nên diễn biến thị trường hôm nay không khó đoán, chỉ là cường độ đến đâu. Những phân tích quá lạc quan, ru ngủ và sai lầm trước đó đã dẫn đến trạng thái “sốc phản vệ”.

Ngay cả những người bi quan nhất cũng không tính đến mức thuế tới 46% và sự hoảng loạn là điều có thể đoán trước. Thêm nữa Việt Nam thuộc diện chịu thuế cao hàng đầu thế giới, khiến khả năng cạnh tranh hàng hóa suy yếu nghiêm trọng.

Điều khiến thị trường lo ngại là nếu mức thuế này không được thay đổi, sức cạnh tranh của nền kinh tế nói chung cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Khối FDI xuất khẩu rất nhiều và điều này khiến sự dịch chuyển sản xuất trở nên vô nghĩa. Dù vậy điều đó cũng không có nghĩa là dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài sẽ biến động ngay vì đây là biến cố mang tính thời điểm và có thể thay đổi. Kịch bản khả dĩ nhất các công ty đa quốc gia sẽ thay đổi công suất ở các quốc gia để giảm áp lực thuế.

Điểm tích cực là các thông tin sau quyết định đánh thuế cho thấy các mức thuế có thể “thương lượng”. Điều này hứa hẹn khả năng mức thuế 46% với hàng hóa Việt Nam có thể thấp hơn. Việt Nam hành động nhanh và đàm phán tốt thì mọi chuyện vẫn có thể khác. Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc sang Mỹ có thể là hành động đầu tiên. Dù vậy mức thuế mới dự kiến áp dụng từ ngày 9/4 và khoảng thời gian này quá ngắn.

Thị trường chứng khoán đang rất lo sợ nếu mức thuế không được thay đổi vì tác động sẽ là rất lớn. Xuất khẩu giảm, nguồn ngoại tệ giảm, việc làm, chuỗi cung ứng phụ trợ… là những rủi ro đang được chiết khấu vào thị trường. Cho đến khi có những thông tin mới, giới đầu tư khả năng cao sẽ phản ứng thận trọng.

Trong tình thế thông tin bất lợi bao trùm, các yếu tố kỹ thuật là vô nghĩa. Thay đổi trước hết sẽ là ở tâm lý và khả năng chấp nhận rủi ro. Như hôm nay ban đầu bắt đáy khá mạnh mẽ nhưng sau đó bên mua rút lui rõ rệt. Những thông tin ảnh hưởng cỡ này có thể tác động đến cả vĩ mô. Sự hấp dẫn ban đầu của mức chiết khấu giá mạnh bất thình lình sẽ nhường chỗ cho sự lo lắng và đánh giá kỹ lưỡng hơn sau đó. Biến động giá quá nhanh sẽ khiến danh mục sụt giảm đột biến và tài sản ký quỹ cũng sụt giảm theo. Rủi ro giải chấp chéo cũng là mối lo vì thanh khoản bắt đầu tăng mạnh kể từ sau khi VNI vượt 1300 điểm và hiện hầu hết cổ phiếu đã gãy nền giá tương đương mức này.

Thanh khoản hôm nay đột biến cao cho thấy đã có sự chuyển giao một lượng lớn cổ phiếu. Thực tế các nhà đầu tư cầm tiền đột nhiên rơi vào tình huống thuận lợi không ngờ. Sức mua nở ra nhanh hơn có thể củng cố tâm lý vững vàng hơn và bắt đáy thăm dò. Vấn đề còn lại là ngay cả khi tâm lý bình ổn hơn thì áp lực bán kỹ thuật vẫn cần phải quan sát tín hiệu trên thị trường.

Rủi ro điều chỉnh tiếp diễn vẫn còn và những phiên tới là cơ hội để quan sát áp lực bán kỹ thuật. Hôm nay tất cả các cổ phiếu bất kể là có liên quan hoặc chịu rủi ro thuế quan hay không đều giảm. Đó là cơ hội để dòng tiền chọn lọc tới đây. Dòng tiền đỡ giá sẽ bộc lộ rõ hơn trong bối cảnh toàn thị trường hoảng loạn.

Thị trường phái sinh hôm nay là một cứu cánh. Do kịch bản thị trường cơ sở giảm là quá rõ ràng trước khi vào phiên nên Short phái sinh để phòng vệ giảm thiệt hại hoặc kiếm lời là chiến lược được lựa chọn không cần nghĩ. F1 chấp nhận chiết khấu 33-35 điểm những phút đầu tiên cho thấy thị trường vẫn chưa đánh giá hết mức độ ảnh hưởng của mức thuế cực cao này. Mức thuế khủng khiếp này không chỉ bó hẹp trong việc doanh nghiệp nào xuất khẩu bao nhiêu, ngành hàng nào gặp bất lợi mà còn là vấn đề cân đối vĩ mô do nền kinh tế phụ thuộc rất lớn vào xuất khẩu. Thanh khoản phái sinh tăng vọt lên mức kỷ lục 6 tháng cho thấy các giao dịch phòng vệ hoặc đầu cơ cực kỳ sôi động. Thậm chí trong phiên basis F1 còn đảo dương, rất nhiều cơ hội để Short thuận lợi.

Hiện áp lực bán trên thị trường cơ sở vẫn sẽ còn tiếp diễn, dù kịch bản sàn cả loạt như hôm nay khó xảy ra. Tuy nhiên cho đến khi có tín hiệu tốt hơn từ thuế quan, tâm lý sẽ còn yếu. Thị trường cần có sự chuyển giao tiền – cổ mạnh mẽ hơn nữa để đảm bảo độ tin cậy. Trong kịch bản này, nên canh mua chậm rãi, Long/Short linh hoạt, ưu tiên Short.

VN30 đóng cửa hôm nay tại 1283.18. Cản gần nhất ngày mai là 1284; 1293; 1300; 1314; 1320. Hỗ trợ 1275; 1263; 1260; 1254; 1246; 1238.

“Blog chứng khoán” mang tính chất cá nhân và không đại diện cho ý kiến của VnEconomy. Những quan điểm, đánh giá là của cá nhân nhà đầu tư và VnEconomy tôn trọng quan điểm cũng như văn phong của tác giả. VnEconomy và tác giả không chịu trách nhiệm về những vấn đề phát sinh liên quan đến các đánh giá và quan điểm đầu tư được đăng tải.