09:45 11/08/2008

Donald Bren, “đại gia” bất động sản làm từ thiện

Mạnh Tuấn

Ở Mỹ, Donald Bren vừa nổi tiếng với những dự án bất động sản khổng lồ, vừa nổi tiếng vì những khoản từ thiện lớn

Là hậu duệ của những minh tinh vang bóng một thời tại kinh đô điện ảnh Holywood, Donald Bren đã làm cả thế giới phải kinh ngạc khi ông thành danh trong một lĩnh vực hoàn toàn mới - kinh doanh bất động sản.
Là hậu duệ của những minh tinh vang bóng một thời tại kinh đô điện ảnh Holywood, Donald Bren đã làm cả thế giới phải kinh ngạc khi ông thành danh trong một lĩnh vực hoàn toàn mới - kinh doanh bất động sản.
Trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản ở Mỹ, nếu nói về các cuộc thi Hoa hậu Mỹ hay Hoa hậu Hoàn vũ, thì ai cũng nghĩ ngay tới “ông trùm” Donald Trump - nhà tài trợ lớn nhất cho các cuộc thi này.

Tuy nhiên, nếu nói về một “ông trùm” bất động sản Mỹ khác - người đã tài trợ hàng trăm triệu USD cho lĩnh vực giáo dục, đào tạo - thì mọi người đều biết ngay đó là “Nam tước” Donald Bren.

Là hậu duệ của những minh tinh vang bóng một thời tại kinh đô điện ảnh Holywood, Donald Bren đã làm cả thế giới phải kinh ngạc khi ông thành danh trong một lĩnh vực hoàn toàn mới - kinh doanh bất động sản. Tài năng  trong kinh doanh, nhân ái trong cuộc sống, cùng với việc xây dựng thành công  cho cá nhân mình khối tài sản cá nhân 13 tỷ USD, Donald Bren còn là “tác giả” của những khoản từ thiện dành cho 12 trường đại học danh tiếng tại  Mỹ.

Khởi đầu sự nghiệp từ những năm cuối thập niên 50 bằng việc thành lập Công ty bất động sản Bren Company và tiến hành những dự án kinh doanh bất động sản nhỏ tại Orange County, tới năm 1977, Donald Bren chính thức trở thành người đồng hành cùng thương hiệu Irvine.

Với chỉ vỏn vẹn 34% cổ phần ban đầu, nhờ khả năng “xoay xở” tài tình của mình, Donald Bren nhanh chóng thâu tóm được gần như toàn bộ cổ phần của Irvine Company và trở thành chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Dưới sự điều hành của Donald Bren, Irvine Company liên tục đạt được các bước phát triển bùng nổ trên thị trường bất động sản của Mỹ. Tính  tới thời điểm hiện nay, Irvine Company không chỉ có mặt ở thị trường Mỹ mà  đã mở rộng hoạt động sang nhiều quốc gia trên thế giới với 400 tòa nhà cho thuê  làm văn phòng, 35 trung tâm mua sắm, 80 khu căn hộ cao cấp, 2 khách sạn  hạng sang và hàng loạt các dự án hiện đang triển khai.

Đặt lợi ích cộng đồng là đích kinh doanh

Năm 2008, khi chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ đang đi dần tới hồi kết cùng với hai tên tuổi sáng giá là John McCain và Barrack Obama thì giới tài phiệt của Mỹ cũng đang có những động thái ủng hộ rõ rệt hơn đối với các ứng cử viên của mình. Đóng vai trò là người đứng sau cánh gà song những hoạt động của giới tài phiệt dành cho các ứng cử viên vẫn luôn là điều kiện không thể thiếu tại các cuộc tranh cử tổng thống tại Mỹ.

Điển hình là trường hợp của “ông trùm” bất động sản Donald Bren. Là người ủng hộ Đảng Dân chủ, không chỉ trong cuộc bầu cử năm 2008, mà ở các cuộc bầu cử trước đây, Donald Bren đều dành cho các ứng cử viên của đảng này những khoản ủng hộ không nhỏ.

Riêng với chiến dịch tranh cử của ứng cử viên John McCain - nhân vật xuất thân từ một gia đình có cả ông và bố từng là tướng bốn sao của quân đội Mỹ - hiện nay mặc dù số tiền ủng hộ mà Donald Bren bỏ ra chưa được công khai chính xác song theo ước tính cũng lên tới hàng triệu USD.

Tất nhiên, những khoản tiền mà Donald Bren bỏ ra sẽ vẫn là những khoản đầu tư dài hạn cho kinh doanh, nhưng về phương diện chính trị, đó vẫn sẽ là sự hậu thuẫn quan trọng trên con đường đi đến ngôi vị Tổng thống nước Mỹ của John McCain.

Trong hơn 40 năm nắm giữ vị trí Chủ tịch của The Irvine Company, Donald Bren đã trở thành một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhiều nhất tới thị trường bất động sản tại khu vực California và được mệnh danh là “nhà cải cách, chuyên gia quy hoạch, xây dựng và đầu tư dài hạn”.

Điều tạo ra sự khác biệt giữa Donald Bren với các nhà đầu tư khác không phải bởi mức độ giàu có hay sự nổi tiếng, mà là nhờ khả năng kết hợp hoàn hảo giữa những chương trình kinh doanh với mục tiêu cộng đồng. Donald Bren từng nói: “Ước mơ lớn nhất của tôi là sự nổi tiếng của thương hiệu Irvine sẽ luôn gắn liền với những gì đã làm được cho cộng đồng - tạo dựng những không gian tiện ích vừa đảm bảo về thẩm mỹ, vừa nâng cao được chất lượng cuộc sống của người dân”.

Từ những suy nghĩ đó, Donald Bren đã đi đầu trong các chương trình mở rộng đầu tư xây dựng và quy hoạch tổng thể các khu chung cư, trường học, khu mua sắm tại nhiều khu vực trên của Mỹ. Ngay tại khu Orange County (quận Cam) của Mỹ, sự góp mặt của Donald Bren đã làm thay đổi cả bộ mặt của các công trình kiến trúc và mang lại điều kiện sinh hoạt rất tốt cho cộng đồng dân cư trong khu vực.

Khi viết về tầm ảnh hưởng của Donald Bren tại Orange County, Tạp chí Times đã từng nhận xét: “Cả khu vực Orange County, từ khu mua sắm Fashion Island, khu nhà ở Irvine Spectrum, Trung tâm nghiên cứu University Research Park cho tới hàng nghìn ha công viên và hệ thống các trường đại học đều mang đậm dấu ấn của Donald Bren”.

Ngoài những khoản đầu tư lớn cho các chiến lược kinh doanh, trên cương vị là một doanh nhân thành đạt, một nhà từ thiện hướng tới sự phát triển chung của cộng đồng, Donald Bren còn rất nổi tiếng với những khoản từ thiện lên tới hàng trăm triệu USD. Nhằm bảo đảm cho các chương trình được thực hiện thường xuyên, liên tục, Donald Bren đã đầu tư thành lập ra Quỹ từ thiện Bren Foundation và tập trung chủ yếu vào các công trình từ thiện phát triển giáo dục.

Chỉ tính riêng từ năm 2004 tới nay, tổng số tiền từ thiện do Donald Bren bỏ đã lên tới 915 triệu USD tài trợ cho hàng nghìn xuất học bổng cho học sinh và xây dựng, cải tạo hàng chục trường đại học, trung tâm nghiên cứu, bảo tàng trên khắp nước Mỹ như Đại học California, Irvine, Chapman, Viện bảo tàng The Orange County Museum of Art...

Sở hữu nhiều khối bất động sản lớn, do đó, bên cạnh những khoản tiền mặt dành cho hoạt động từ thiện, Donald Bren còn trực tiếp sử dụng nhiều khu đất của mình vào hoạt động từ thiện. Từ những năm thập niên 90 cho tới nay, hàng nghìn ha đất đã được Donald Bren đưa vào xây dựng thành những công trình phi lợi nhuận phục vụ cộng đồng như khu bảo tồn thiên nhiên, trung tâm nghiên cứu và trường học.

“Từ thiện đã trở thành niềm đam mê của Donald Bren và điều này đã góp phần không nhỏ vào quá trình phát triển của các trường đại học tại Mỹ”, theo lời nhận xét của Hiệu trưởng Trường Đại học California.

Với những cống hiến to lớn đó, Donald Bren đã vinh dự được nhiều tổ chức uy tín của Mỹ và thế giới tặng thưởng những danh hiệu cao quý gồm: University of California Presidential Medal năm 2004; Danh hiệu 1 trong 100 nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất Nam Califonia do Tạp chí Los Angeles Times bình chọn năm 2006; Doanh nhân xuất sắc nhất năm 2006 của tờ Orange County Business Journal; một trong 10 nhà hảo tâm của Mỹ năm 2006 do Tạp chí Business Week bình chọn; Người có ảnh hưởng lớn nhất nước Mỹ năm 2006 Tạp chí Builder.

Khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng

Donald Bren hay còn có tên đầy đủ là Donald Leroy Bren sinh năm 1932 tại Los Angeles, Mỹ. Bố Donald Bren là nhà sản xuất phim nổi tiếng Milton Bren, còn mẹ là nữ minh tinh Claire Trevor.

Mặc dù được sinh trưởng trong một gia đình có nền tảng nghệ thuật như vậy song có lẽ rút ra được những trải nghiệm vất vả của một nghệ sỹ nên bố mẹ Donald Bren đã hướng cậu đi theo con đường kinh doanh.

Nhằm tạo cho Donald Bren ý thức được những khó khăn vất vả của cuộc sống, ông Donald Bren hầu như không bao giờ cho Donald tiền, mà thay vào đó, cậu phải tự mình kiếm thêm tiền tiêu vặt bằng xin đi làm thêm tại một số xưởng sửa chữa ô tô nhỏ gần nhà.

Nhớ lại những tháng ngày lao động đó, Donald Bren cho biết: “Tôi đã phải làm việc nhiều giờ liền tại garage ôtô để hoàn tất mọi việc từ A đến Z. Mặc dù vất vả nhưng những công việc đầu tiên này đã giúp tôi có thêm nghị lực trong cuộc sống”.

Tốt nghiệp trung học, Donald Bren đăng ký vào học tại khoa kinh tế của trường Đại học Washington. Với tố chất thông minh, hoạt bát, bên cạnh kết quả học tập khá, Donald Bren còn thể hiện được những phẩm chất hiếm có trong môn thể thao trượt tuyết.

Thẳng tiến tới thành công

Trở về cuộc sống đời thường với hai bàn tay trắng, chàng trai 25 tuổi Donald Bren ngay lập tức tính tới việc đầu tư kinh doanh.

Không cần tính toán nhiều, với khoản tiền 10.000 USD đi vay từ ngân hàng, Donald Bren đã mua một mảnh đất tại khu vực Lido Isle gần Newport Beach và xây một ngôi nhà để kinh doanh. Do nguồn vốn không dồi dào nên hoàn thiện xong, Donald Bren lại bán ngay để lấy lãi.

Tính trong những năm đầu mới bước chân vào kinh doanh, Donald Bren đã lần lượt xây dựng và bán được hàng chục ngôi nhà và thu về những khoản lãi đáng kể. Năm 1958, dồn tất cả các nguồn vốn, Donald Bren thành lập lên doanh nghiệp kinh doanh bất động sản Bren Company và tiến hành chương trình đầu tư thiết kế và xây dựng khu nhà chung cư cao cấp có tổng diện tích 10.000 mẫu tại Mission Viejo thuộc Orange County.

Tới cuối thập niên 60, vận may đã đến với Donald Bren khi thị trường bất động sản Orange County bất ngờ bùng phát, giá của dự án Mission Viejo tăng lên rất cao và đưa Bren Company bước vào giai đoạn phát triển hưng thịnh. Rất nhiều công ty kinh doanh bất động sản quy mô lớn đã đến đặt giá để mua lại khu dự án của Donald Bren. Năm 1967, với mức giá 34 triệu USD, Donald Bren chuyển nhượng Mission Viejo cho doanh nghiệp International Paper Co.

Tuy nhiên, chỉ chưa đầy 3 năm sau đó, điều bất ngờ lại tiếp tục xảy ra khi thị trường bất động sản của Orange County đột ngột đóng băng, dự án Mission Viejo do Công ty International Paper sở hữu đã dậm chân tại chỗ và doanh nghiệp này lại phải chuyển nhượng lại cho Donald Bren với mức giá rẻ là 22 triệu USD.

Nhằm mở rộng hoạt động cho Bren Company, Donald Bren lần lượt tìm kiếm đối tác và tiến hành các chương trình đầu tư xây dựng các khu dự án quy mô lớn tại Orange County, Los Angeles, Ventura County, San Diego và Bắc California.

Tới năm 1977, Donald Bren cùng với một nhóm hơn 30 đối tác khác hợp tác mua lại toàn bộ doanh nghiệp kinh doanh bất động sản The Irvine Company từ Irvine Foundation, trong đó, ông là cổ đông lớn nhất sở hữu 34% cổ phần của doanh nghiệp.

Được thành lập từ thế kỷ thứ 19, Irvine Company doanh nghiệp có thâm niên, uy tín trong lĩnh vực bất động sản của Mỹ và tầm hoạt động rộng. Với tham vọng sẽ thâu tóm hoàn toàn The Irvine Company, trong quá trình triển khai các dự án kinh doanh, Donald Bren từng bước đầu tư mua lại số cổ phần do các cổ đông khác nắm giữ. Vào tháng 4 năm 1983, công việc hoàn tất, Donald Bren chính thức được bầu là Chủ tịch của The Irvine Company nhờ nắm giữ 93% cổ phần.

Ngay sau khi trở thành tân chủ tịch của The Irvine Company, dựa trên thế mạnh về nguồn lực tài chính của doanh nghiệp, Donald Bren lập tức triển khai chương trình mua lại dự án Manhattan Island từ tay ông trùm Peter Minuit. Cũng bắt đầu từ thời điểm này, Donald Bren chính thức trở thành một trong những tỷ phú của Mỹ và thế giới với tổng giá trị các dự án nhà chung cư cao cấp và 2 toà tháp ở Califonia khoảng 2 tỷ USD.

Ấp ủ tham vọng “sẽ biến tất cả các khu đất hoang vu trước đây thành những khu nhà ở cao cấp, đầy đủ tiện nghi cho cộng đồng dân cư của Mỹ trong thế kỷ 21”, Donald Bren lần lượt cho triển khai các dự án trải rộng từ khu vực Orange County cho tới Thái Bình Dương, Newport Bay, Laguna Beach, Santa Ana Canyon và Cleveland National Forest.

Tại tất cả các dự án, Donald Bren luôn đặt các tiêu chuẩn về chất lượng, thẩm mỹ, không gian và môi trường lên vị trí hàng đầu và chỉ khi nào cả quần thể được hoàn thành mới đưa vào bán. Đây là một trong những phương pháp kinh doanh độc đáo của Donald Bren nhằm luôn giữ được mức giá cao.