Jonah Levey vẫn chưa tin nổi những gì mình có trong tay hôm nay: một công ty trị giá 30 triệu USD trên đà tăng trưởng 100% hàng năm, phục vụ cộng đồng một triệu người trẻ tuổi Việt Nam.

Gia tài này, kỳ lạ thay, được khởi nguồn từ hai xúc cảm trái ngược của năm năm trước: niềm hy vọng và nỗi ám ảnh.

Tạo lập Vietnamworks.com

Khi hai chiếc máy bay đâm sầm vào Trung tâm Thương mại Thế giới (WTC) ở New York cách đây sáu năm, Jonah - giống như nhiều người đồng hương khác - đã gánh chịu tâm trạng thật tồi tệ.

Lúc đó, Jonah bỗng nhận được điện của Chris Freund: “Jonah, sang Việt Nam đi!” Chris, một bạn học thời trung học đã mất hút khỏi Mỹ từ năm 1994 để đến Sài Gòn lập nghiệp nói tiếp: “Ở đây có rất nhiều thứ hay ho, đảm bảo cậu sẽ thích”.

Nhưng Jonah không ngờ, chuyến đi Việt Nam cuối năm 2001 đã làm thay đổi toàn bộ cuộc đời anh.

Ý tưởng thành lập một trang web tìm kiếm việc làm của anh dường như còn rất lạ lẫm ở đây. Lúc đó Việt Nam mới chỉ có khoảng 400.000 trong tổng số 81 triệu dân tiếp cận internet. Và các công ty kể cả có vốn nước ngoài không dùng dịch vụ tuyển dụng trên mạng. Thật khó để khởi đầu một công ty online trong bối cảnh đó.

Ban đầu, Jonah đặt văn phòng công ty Navigos ngay trong căn nhà nhỏ anh thuê để ở tại quận Bình Thạnh, Tp.HCM. Nhưng khó khăn không chỉ trong sáu tháng như anh nghĩ, mà kéo dài lên đến hơn hai năm. Jonah làm việc 12 tiếng một ngày mà không hề nhận được một đồng lương nào trong suốt thời gian đó. Anh cố gắng chi tiêu thật tằn tiện bằng tiền tiết kiệm từ hồi còn làm việc ở New York. Hai năm không thu nhập, khách hàng ít ỏi và một tương lai mờ mịt.

“Tôi luôn có cảm giác hy vọng và bất ổn cùng song hành. Tôi sợ rằng công việc rồi cũng không đi đến đâu, thời gian và tiền bạc mất đi, và rốt cuộc sẽ là thất bại”, Jonah nói.

“Jonah đã cố sống sót qua hai năm đầu khởi nghiệp cực kỳ vất vả, không có một đồng lương nào. Nhiều lúc, tôi đã nghĩ Jonah không trụ nổi”, Chris - nay đã là tổng giám đốc công ty Mekong Capital có trụ sở tại phố Thái Văn Lung, quận 1 xác nhận. “Nhưng Jonah là một người có máu làm kinh doanh. Trong lớp cũ, anh ấy là người đầu tiên biết tự kiếm tiền và mua được xe ô tô đấy, nên chắc rồi cũng sẽ vượt qua thôi”, Chris nói về Jonah với tình bạn trên 20 năm.

Khát vọng thành công

“Dù khó khăn nhưng tôi luôn hy vọng cháy bỏng là mình sẽ thành công”, Jonah kể tiếp.

Khi các nhà đầu tư nước ngoài bắt đầu đổ xô đến Việt Nam từ đầu năm ngoái để đón đầu sự kiện Việt Nam gia nhập WTO, họ và các nhà quản lý nước chủ nhà mới choáng váng nhận ra rằng nguồn cung nhân sự cao cấp quá thiếu: chỉ vỏn vẹn 30% lực lượng lao động ở Việt Nam được đào tạo. Nghịch lý này, cộng với bùng nổ internet (hiện hơn 20% của hơn 85 triệu người Việt Nam dùng internet) đã giúp Jonah lật ngược thế cờ.

Các công ty nước ngoài và trong nước đăng ký tuyển dụng trên Vietnamworks.com nườm nượp với mức chi phí 50 USD mỗi tháng cho một công việc được đăng. Mỗi ngày, Vietnamworks.com có thêm 150 công việc mới. Trong năm 2007 đã có tới 8.000 công ty sử dụng dịch vụ của Navigos Group và Vietnamworks.com, trong khi có tới hơn một triệu người, từ sinh viên đến nhân viên văn phòng, đã sử dụng website này để tìm việc. Nhiều người, qua Vietnamworks.com đã thành công trên cương vị quản lý ở các công ty đa quốc gia như Unilever, P&G, Citibank, BP...

Chỉ trong vòng ba năm vừa qua, Navigos Group đã có những thay đổi mang tính quyết định: mua lại bộ phận tuyển dụng cao cấp của người khổng lồ Ernst & Young, tiếp nhận thêm đầu tư của quỹ Indochina Capital. Ngày nay Navigos Group đang có 260 nhân viên và đã giúp hàng trăm ngàn người có việc làm. Công ty liên tục tăng trưởng 100%/năm trong vòng ba năm qua. Jonah tiết lộ, trị giá của công ty lên đến 30 triệu USD trong năm nay, và có thể lên 50 triệu USD năm 2008.

“Khi bắt đầu khởi nghiệp ở Việt Nam năm năm trước, tôi không thể hình dung hay mong đợi công ty sẽ phát triển như thế này, dù rất hy vọng”, anh nói. Theo Jonah, có ba yếu tố mang lại quyết định thành công cho anh. Đó là nền kinh tế phát triển quá nhanh, Navigos Group xây dựng được đội ngũ quản lý giỏi và tập trung vào lĩnh vực nguồn nhân lực vốn đang là nhu cầu nóng bỏng ở Việt Nam.

Jonah giờ đã có vợ là người Việt Nam, và chuyển đến một biệt thự lớn hơn ở An Phú. Anh vẫn làm việc 12 tiếng/ngày, nhưng văn phòng bé nhỏ ngày đầu đã phát triển lên thành bốn cơ sở ở Tp. HCM và Hà Nội. Anh hy vọng, việc kinh doanh sẽ tiếp tục phát triển 100%/năm trong vài năm nữa bởi nhu cầu tuyển dụng nhân sự cao cấp ở Việt Nam sẽ vẫn rất nóng.

Tôi nghe câu chuyện của Jonah trong một khách sạn 5 sao ở Hà Nội gần đây, khi anh và bạn Chris cùng tài trợ cho cuộc thi Thách thức 20 triệu USD mà người thắng cuộc sẽ được phần thưởng tới 400.000 USD để khởi nghiệp.

Tôi chợt nhớ đến câu nói nổi tiếng của ông George Bush khi đến rung chuông tại sàn chứng khoán TP.HCM cùng thời gian này năm ngoái: “Nếu tôi còn trẻ, tôi cũng sẽ đến Việt Nam lập nghiệp. Đất nước này có rất nhiều cơ hội”. Trường hợp của Jonah Levey có thể là minh chứng tốt nhất cho nhận xét này của Tổng thống Mỹ.