16:23 26/08/2008

Khi “ông thị trường” say xỉn

"Ngài thị trường" của Việt Nam rất khó hiểu, chưa ai có thể nắm bắt được tính cách của người này

Sự quá hứng khởi hoặc quá buồn bã của các nhà đầu tư đã đẩy lên quá cao hoặc hạ xuống quá thấp giá trị thực của cổ phiếu.
Sự quá hứng khởi hoặc quá buồn bã của các nhà đầu tư đã đẩy lên quá cao hoặc hạ xuống quá thấp giá trị thực của cổ phiếu.
“Sao kỳ cục vậy? Và phải làm sao?”, ông Trang Văn Sanh, một cựu giám đốc ngân hàng ngồi trầm ngâm trước câu hỏi của một nhóm bạn doanh nhân.

Hầu hết những người bạn của ông Sanh đều bất ngờ trước những diễn biến quá nhanh của thị trường, đẩy họ vào khó khăn…

“Thép xuống 18 triệu đồng/tấn rồi. Đổ nợ thật!”, anh Quang, một nhà thầu xây dựng than thở với bạn bè, hôm 21/8. Anh Quang đã lỡ mua hàng dự trữ từ tháng trước với giá 21 triệu đồng/tấn ngay sau khi ký hợp đồng công trình.

Việc làm của anh Quang là để “rút kinh nghiệm” khi trước đây, giá thép tăng liên tục, khiến các công trình mà anh đã ký hợp đồng từ trước bị lỗ.

“Cuốn theo chiều gió”

Khoảng giữa năm 2007, vợ chồng anh Quang ở Gò Vấp mừng húm khi bán được căn hộ Hoàng Anh - Gia Lai với giá 8,45 triệu đồng/m2 thu về gần 900 triệu đồng, sau gần nửa năm rao bán không được. Từ đó, số tiền của vợ chồng anh cứ vơi dần sau các cuộc đầu tư…

Đầu tiên, vợ chồng anh bỏ ra 30.000 USD để mua chiếc Innova về cho thuê với giá 1.000 USD/tháng qua mối quen, tính sơ bộ lãi suất trên 3%/tháng, cao hơn rất nhiều so gửi tiết kiệm ngân hàng. Nhưng chỉ được vài tháng, anh Quang cảm thấy tiếc hùi hụi khi giá căn hộ chung cư tăng vọt, chỉ vài tháng giá đã gấp đôi, còn việc cho thuê xe hơi, phải hai năm rưỡi sau mới thu hồi vốn.

Thời gian đó (cuối 2007), giá chứng khoán cũng lên vùn vụt. Trong nhóm bạn của anh Quang, ít nhất hai người đã giàu lên rất nhanh nhờ chứng khoán. Một người mua Honda Accord, còn một người bán chứng khoán xây căn nhà chỉ tiền xây dựng đã 2 tỉ đồng.

Anh Quang tâm sự với bạn bè: “Lỡ rồi! Bây giờ mà mới nhảy vào chứng khoán thì không ăn nữa”. Nói thế, nhưng không rõ động cơ nào thúc giục, vài hôm sau đã thấy anh Quang khoe: “Tao mới bỏ gần 200 triệu đồng vào cổ phiếu EIB, giá bảy chấm chín”. Đến tháng 6/2008, anh Quang đành bán khi giá chỉ còn hơn hai chấm.

Vợ anh Quang bình luận: “Năm nay tử vi ông xã em xấu lắm, nên em bảo anh ấy dẹp hết, tập trung vào nghề chính”.

Nhưng khi đổ tiền vào nghề thầu xây dựng, anh Quang cũng không gặp may khi mua trữ vật tư với giá cao, như phần đầu bài đã đề cập.

Biết làm thế nào?

Chuyện của anh Quang không phải cá biệt. Nó giải thích vì sao ông Trang Văn Sanh nhiều lần phải nghe câu hỏi: “Sao kỳ cục vậy?”.

Không kỳ cục sao được khi chỉ trong thời gian rất ngắn, từ cuối 2007 đến nay, thị trường đã có những diễn biến nằm ngoài dự liệu của các quan chức chính phủ, các chuyên gia. Kể cả các tổ chức tài chính quốc tế danh tiếng như HSBC, Standard Chartered… cũng phải liên tục điều chỉnh thông tin khi đưa ra những dự báo về thị trường Việt Nam.

Thậm chí gần đây, trên thị trường còn có những nhận định là nhiều tập đoàn nước ngoài đã… “lỡ mua” các doanh nghiệp Việt Nam với giá quá cao. Chỉ cần đối chiếu giá mà các đối tác chiến lược nước ngoài đã mua doanh nghiệp Việt Nam trước đây, với giá hiện tại, là dễ dàng thấy rõ điều này.

Có lẽ, chính đám đông những người như anh Quang đã góp phần tạo nên câu hỏi “sao kỳ cục vậy?” mà không ai có thể giải thích được thấu đáo. Đầu tháng 8, tiến sĩ Robert P. Miles - người đã dành nhiều năm tìm hiểu về phương thức kinh doanh và đã xuất bản ba cuốn sách về nhà đầu tư chứng khoán Warren Buffett, người giàu nhất thế giới hiện nay, theo bình chọn của tạp chí Forbes – trong buổi thuyết trình của mình tại Việt Nam, đã dẫn câu chuyện của ông Benjamin Graham, thầy của Buffett, cho rằng có một nhân vật ảo trong thị trường chứng khoán.

Đó là "ngài thị trường" (Mr. Market). "Ngài thị trường" là người không tính toán và không kiểm soát được tình cảm, thường quá hứng khởi hoặc quá buồn bã. "Ngài thị trường" sẽ đẩy lên quá cao hoặc hạ quá thấp giá trị thực của cổ phiếu.

Ta có thể kiếm lời nếu như biết lợi dụng điều này. Nhưng "ngài thị trường" của Việt Nam rất khó hiểu, chưa ai có thể nắm bắt được tính cách của người này. Ông ta vừa bốc đồng vừa trầm cảm lại vừa say xỉn.

(Theo SGTT)