Thâm hụt ngân sách Mỹ lại báo động khẩn

Thâm hụt ngân sách tháng 1/2011 của Mỹ tăng gần 17% so với cùng kỳ năm ngoái, lên gần 50 tỷ USD, Bộ Tài chính Mỹ cho hay. Đây là tháng thứ 28 liên tiếp, ngân sách của nền kinh tế lớn nhất thế giới bị thâm thủng và đứng ngay sau mức kỷ lục 2 năm trước 63 tỷ USD.

Theo Bộ Tài chính Mỹ, trong tháng 1, chi ngân sách của nước này tăng hơn 11% so với cùng kỳ năm trước lên 276 tỷ USD, trong khi thu vào chỉ tăng hơn 10% lên 227 tỷ USD. Với đà này, mức thâm hụt ngân sách của Mỹ vào cuối năm có nguy cơ tăng lên mức kỷ lục.

Tuy nhiên, tính chung cả bốn tháng đầu năm tài khóa 2011 (bắt đầu từ tháng 10/2010 đến ngày 30/9/2011), ngân sách liên bang thâm hụt 418,8 tỷ USD, giảm so với mức thâm hụt 430,7 tỷ USD cùng kỳ năm trước.

Cuối tháng trước, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ thông báo thâm hụt ngân sách liên bang tài khóa 2011 có thể lên đến 1.480 tỷ USD, chiếm gần 10% GDP. Đây là năm thứ ba liên tiếp, thâm hụt ngân sách Mỹ vượt quá 1.000 tỷ USD, sau mức thâm hụt 1.416 tỷ USD trong tài khóa 2009 và 1.294 tỷ USD tài khóa 2010.

Thâm hụt ngân sách là vấn đề tranh cãi nảy lửa giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa. Hôm 9/2, Ủy ban ngân sách Hạ viện đã công bố 70 chương trình mà các nghị sỹ Cộng hòa cho rằng cần thu hẹp hoặc hủy bỏ hoàn toàn trong năm tài khóa 2011, với tổng chi giảm 32 tỷ USD.

Kế hoạch hạn chế chi tiêu yêu cầu cắt giảm đáng kể các khoản viện trợ lương thực cho nước ngoài, các chương trình nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Hạ viện cũng có một dự thảo ngân sách cho tài khóa 2012 với mục tiêu giảm 58 tỷ USD chi tiêu ngân sách trong bối cảnh nợ công đã vượt 14.000 tỷ USD.

Dữ liệu vừa công bố của Bộ Tài chính Mỹ cũng cho thấy, bảng cân đối Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã tăng đến mức cao nhất từ trước tới nay trong tuần qua, bởi chương trình trái phiếu 600 tỷ USD nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Các cân đối kế toán, thước đo các khoản cho vay của FED đối với hệ thống tài chính, đã tăng 31 tỷ USD chỉ trong vòng 1 tuần lên 2.483 tỷ USD, tính đến 9/2.

Trong khi Chính phủ Mỹ đang đề xuất nhiều biện pháp giải thể 2 tập đoàn Fannie và Freddie, thì lượng trái phiếu thế chấp của 2 công ty này mà FED nắm giữ vẫn không giảm. FED cũng đang nắm giữ 144,62 tỷ USD các khoản nợ được phát hành bởi Fannie, Freddie và hệ thống ngân hàng cho vay mua nhà liên bang.

Dự kiến ngày 14/2, Tổng thống Barack Obama sẽ thông báo kế hoạch ngân sách năm 2012 với mục tiêu giảm chi 32 tỷ USD so với tài khóa hiện hành và tăng mạnh thu ngân sách.