“Trăm đồng tiền công không bằng một đồng tiền thưởng”

“Theo báo cáo, có khoảng trên 80% doanh nghiệp dự kiến sẽ có thưởng, còn khoảng 13% chưa có khả năng thưởng Tết. Mức thưởng Tết Âm lịch thì cao hơn, dự kiến khoảng 5,7 triệu đồng/người, tăng khoảng trên 15,7% so với năm ngoái”.

Thông tin trên được Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền cho biết trong chương trình “Dân hỏi - Bộ trưởng trả lời”, tối 25/1.

Theo Bộ trưởng Chuyền, trong năm 2015, tình hình sản xuất, kinh doanh có khá hơn một chút so với 2014. Do đó, theo báo cáo của trên 31.000 doanh nghiệp, không chỉ mức thưởng Tết Âm lịch tăng như trên mà thưởng Tết Dương lịch 2015 cũng tăng khoảng 2%, đạt mức bình quân là 1,18 triệu đồng/người.

Liên quan đến câu hỏi một số doanh nghiệp chỉ thưởng Tết cho công nhân viên bằng các hiện vật, sản phẩm tự sản xuất mà không thưởng tiền mặt, Bộ trưởng Chuyền cho biết Bộ luật Lao động không quy định bắt buộc người sử dụng lao động phải thưởng cho người lao động.

Quy định thưởng là do chủ sử dụng lao động quyết định và quy định đấy phải được nêu trong hợp đồng lao động ngay từ đầu năm hoặc trong thỏa ước lao động. Mức thưởng này sẽ được công khai sau khi trao đổi với công đoàn.

Chính vì vậy, có những doanh nghiệp không có khả năng thưởng, nên ngay trong hợp đồng lao động cũng “không dám” ghi sẽ thưởng. Nhưng phần đông doanh nghiệp (khoảng trên 80%) đều có thưởng. Không phải tất cả các doanh nghiệp đó đều sản xuất tốt, mà họ có ý thức ngay từ đầu vì hiểu rằng lao động là nguồn lực quyết định để hoàn thành tốt công việc của mình.

“Tôi nghĩ rằng nếu doanh nghiệp đã thưởng thì nên thưởng bằng tiền mặt cho người lao động. Lý do đầu tiên là “trăm đồng tiền công không bằng một đồng tiền thưởng”. Đây là sự động viên rất lớn về tinh thần cho người lao động, để họ phấn khởi hơn, gắn bó hơn với doanh nghiệp”, Bộ trưởng Chuyền nói.

Ngoài ra, theo Bộ trưởng, thưởng Tết cũng có ý nghĩa hết sức thiết thực vì phần đông người lao động có thu nhập không cao. Họ rất muốn có một khoản thưởng cuối năm, nhất là vào dịp Tết để lo cho gia đình, nếu chưa có gia đình thì cũng phải về quê, chăm sóc, thăm và ăn Tết với bố mẹ. Nhất là đối với những người có gia đình, họ rất cần khoản tiền thưởng cuối năm.

Chính vì vậy, với những doanh nghiệp gặp khó khăn, phải thưởng bằng sản phẩm thì đó chỉ là sự động viên nhất định, chứ không phải là khoản thưởng.

Liên quan đến việc quà tết cho các hộ nghèo, gia đình chính sách, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền nói rằng, đối với các đối tượng là người có công, hộ nghèo, tinh thần chỉ đạo của Nhà nước là không để hộ nào không có Tết.

Đối với đối tượng người có công, Bộ đã trình Chủ tịch nước đã ra quyết định ngày 8/1 vừa rồi hỗ trợ và tặng quà Tết ở hai mức, 400.000 đồng và 200.000 đồng/người. Ước tính có trên 2 triệu người được tặng quà Tết của Chủ tịch nước với số tiền lên tới 437 tỉ đồng.

Nhà nước cũng có sự hỗ trợ đối với người nghèo. Đến nay, đã có 11 tỉnh đề nghị hỗ trợ trên 12.000 tấn lương thực. Tinh thần chỉ đạo là các địa phương, khi có quyết định của Thủ tướng Chính phủ, phải phân bổ số lương thực này đến các hộ nghèo trước ngày 25 Tết để người có công, người nghèo có được cái Tết đầy đủ.

Bộ trưởng cho biết, Bộ đã có hướng dẫn chỉ đạo và việc phân bổ này giao cho UBND các tỉnh làm. Đối với những trường hợp chưa giải quyết, hỗ trợ kịp thời thì từng địa phương phải nắm rõ, phải xử lý tình huống bằng kinh phí địa phương để không người nào, hộ dân nào không có gạo ăn, bị thiếu đói trong dịp Tết.