Thị trường đang chứng thực câu nói “khôn hơn may” khi rất nhiều nhà đầu tư hôm qua còn “cay đắng” vì không bán nổi và mắc kẹt thì chưa đầy 24 giờ sau lại là những người may mắn vì còn hàng. Thông tin giảm thuế đối ứng về 10% trong 90 ngày đã thổi bùng làn sóng mua vào và dĩ nhiên không có mấy người bán ra, đẩy thị trường vào thế “tắt” thanh khoản.

Nguồn cung duy nhất được trông đợi lúc này là khối ngoại. Khoảng 1.122 tỷ đồng giá trị cổ phiếu được bán ra trên sàn HoSE là quá nhỏ so với nhu cầu hàng chục ngàn tỷ đang chờ mua. HoSE chứng kiến 375 cổ phiếu tăng hết biên độ và dư mua hàng triệu đơn vị giá trần.

Phiên sáng nay vẫn còn 150 cổ phiếu khác tăng giá trong tình thế vẫn còn dư bán giá xanh, nhưng thanh khoản lên rất chậm. Nguyên nhân là dòng tiền lựa chọn mua vào ở các cổ phiếu có chủ đích và mã nào được quan tâm thì đều đã kịch trần không mua nổi. Vẫn chưa có tín hiệu dòng tiền này chuyển hướng sang các cổ phiếu khác. Trong vài chục phút đầu tiên sau khi mở cửa thanh khoản sàn HoSE đã lên hơn 3.000 tỷ đồng và suốt cả tiếng còn lại cũng chỉ giao dịch lẻ tẻ thêm hơn 1.000 tỷ đồng nữa.

VN-Index chốt phiên sáng tăng 73,1 điểm tương đương 6.68% với 525 mã tăng/4 mã giảm, trong đó 375 mã tăng hết biên độ. Đây là phản ứng ngược với các phiên bán tháo dữ dội trước đó. Diễn biến này không bất ngờ vì thị trường sụt giảm vì tin gì thì khi được gỡ bỏ áp lực cũng sẽ tăng trở lại như vậy. Những cổ phiếu bị bán tháo “chối chết” vì lo thuế quan thì nay đang được mua lại điên cuồng.

Khối ngoại cũng không khá hơn, mới tháo chạy ào ạt thì sáng nay lại bán ra nhỏ giọt. Dư mua cực lớn đồng nghĩa với nhu cầu bán được đáp ứng toàn bộ, nhưng quy mô bán của khối này tăng lên rất chập sau khoảng 30 phút đầu tiên. Trong tổng giá trị bán ra 1.122 tỷ đồng ở HoSE sáng nay thì phần lớn tập trung những phút đầu phiên. Giá trị bán này cũng chỉ bằng khoảng 41% mức sáng hôm qua. Giá trị ròng đạt -813,7 tỷ đồng. Ngoài ra khối này bán ròng 64,5 tỷ đồng nữa trên HNX và UpCOM.

Các cổ phiếu bị khối ngoại bán ra chính là phần bổ sung thanh khoản trên thị trường và gần như tất cả các mã này đều đang dư mua kịch trần rất lớn. KBC -153,7 tỷ, TLG -124,7 tỷ, CTG -90,6 tỷ, SSI -81,8 tỷ, PHR -65,1 tỷ, VNM -60 tỷ, VHC -42,5 tỷ, HDG -36,4 tỷ, FPT -33,4 tỷ, GMD -30 tỷ… Phía mua ròng khối này đua lệnh được tại ACB 27,8 tỷ, TCB 21,5 tỷ, VIC 21 tỷ, MBB 16,7 tỷ.

Tổng giá trị khớp lệnh sàn HoSE sáng nay chỉ là hơn 4.295 tỷ đồng, tính cả HNX đạt 4.761 tỷ đồng. Mức thanh khoản cực nhỏ này không phải là xấu mà thể hiện ít nhất hai điểm tích cực: Thứ nhất là kiểm nghiệm khối lượng margin cần giải phóng. Hiện thị trường quay đầu lên và nhu cầu giải chấp biến mất. Có thể là công ty chứng khoán “ủng hộ” nhà đầu tư bằng cách dừng bán hoặc cũng có thể lượng cần bán đã bán xong, tỷ lệ trở về mức an toàn. Thứ hai là ngay cả khối ngoại cũng chậm đà bán ra để “nghe ngóng”. Giá trị bán ròng khoảng 750 tỷ đồng của khối này đã được ghi nhận từ 30 phút đầu phiên, sau đó tăng rất chậm cho thấy khối này không bán ra thêm nữa dù dư mua đủ lớn để hấp thụ nhu cầu.

Trong bối cảnh nhu cầu mua quá cao, các cổ phiếu tăng ít hoặc không kịch trần lại đáng chú ý. Đây là những mã không được dòng tiền quyết liệt mua lại hoặc chưa nằm trong danh sách ưu tiên cao nhất. Tổng cộng HoSE có khoảng 50 mã dạng này, bao gồm cả giá đỏ lẫn vàng. Phần lớn thanh khoản nhóm này nhỏ, xác nhận bị dòng tiền “bỏ rơi”.

Hiện thị trường đang “tăng giả bữa” sau những ngày sàn liên tục trước đó. Hoạt động bán tháo dữ dội là do lo ngại mức thuế đối ứng rất cao và áp dụng ngay. Với màn quay xe hạ thuế đối ứng xuống 10% trong vòng 90 ngày cho thấy trước mắt tình hình bớt căng thẳng và “cửa” đàm phán có thể thành công. Mức thuế thực sự được chấp nhận sau 90 ngày tới là bao nhiêu thì chưa rõ, nhưng tin xấu nhất đã xuất hiện và từ giờ trở đi chỉ có thể là tin tốt hơn.