“Phải có những chế tài mạnh, xử lý nghiêm các trường hợp chủ đầu tư, các đơn vị, cá nhân liên quan cố tình phớt lờ những yêu cầu về đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản người dân”.

Đó là chỉ đạo của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải tại cuộc họp liên ngành về quản lý hoạt động và đảm bảo an toàn cho các dự án, khu nhà ở, chung cư cao tầng tại các đô thị lớn, ngày 12/11.

Nêu hàng loạt sự cố cháy nổ, sập đổ nghiêm trọng thời gian qua tại Hà Nội, Tp.HCM, thể hiện những hạn chế từ thiết kế, xây dựng, cấp phép thanh kiểm tra cũng như quản lý, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu cần có chỉ thị hoặc thậm chí là một kế hoạch hành động mới, nhằm chấn chỉnh lại công tác phòng cháy chữa cháy, chống nguy cơ sập đổ nhà cổ, công trình xuống cấp đang hết sức cấp bách.

Phó thủ tướng chỉ đạo, sau khi kiểm tra, chỉ ra sai phạm, nguy cơ thì kiên quyết yêu cầu chủ đầu tư có thời hạn khắc phục, xử lý dứt điểm, nhất là ở những khu mới hiện nay cố tình không xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy hoặc chưa nghiệm thu mà cứ đưa người dân vào sinh sống.

Trường hợp nghiêm trọng thì xem xét xử lý trách nhiệm hình sự theo quy định.

Đối với các khu chung cư cũ thì tiến hành rà soát, nếu không đảm bảo các điều kiện phải yêu cầu các giải pháp bổ sung. Tương tự, tiếp tục rà soát lại toàn bộ các biệt thự, chung cư xuống cấp, có nguy cơ sập đổ, lún nứt và phân loại mức độ, đề xuất phương án xử lý.

Số liệu được Cục Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ đưa ra tại cuộc họp cho thấy, 5 năm gần đây, cả nước xảy ra 11.788 vụ cháy, làm chết 339 người, bị thương 906 người, thiệt hại về tài sản 6.505 tỉ đồng.

Riêng năm 2015, xảy ra 2.600 vụ cháy, làm chết 54 người, bị thương 215 người, thiệt hại 1.026 tỉ đồng, trong đó có 16 vụ cháy chung cư, nhà cao tầng, điển hình như vụ cháy chung cư HH4A Linh Đàm ngày 16/9, tầng hầm CT4A, CT4B KĐT Xa La ngày 11/10...

Theo cơ quan chuyên trách, phần lớn các khu chung cư, khu dân cư được xây dựng trước khi Luật Phòng cháy chữa cháy 2001 có hiệu lực đều không bảo đảm các điều kiện an toàn, cụ tể là thiếu hoặc không được trang bị hệ thống, thiết bị; công trình bị cải tạo như xây chuồng cọp, lần chiếm hành lang, hủy hoại hệ thống thoát nạn, đường ống dẫn nước. ..

Trong khi đó, tình trạng vi phạm các quy định trong đầu tư xây dựng, đặc biệt là một bộ phận chủ đầu tư không trình cơ quan quản lý thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy theo quy định; chuyển đổi công năng, tính chất sử dụng của công trình nhưng không thực hiện thẩm duyệt về phòng cháy chữa cháy hoặc đưa công trình vào hoạt động, đưa dân vào sống mà chưa được nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy.

“Mức phạt kể cả trăm triệu như hiện nay cũng không đáng gì với chủ đầu tư nếu họ tránh được việc chi hàng tỷ đồng cho hệ thống phòng cháy chữa cháy hết sức cần thiết này”, Thiếu tướng Đoàn Việt Mạnh, Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn nói.

Báo cáo về tình hình an toàn chịu lực của nhà ở, công trình cũ tại các đô thị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết, hiện cả nước có khoảng 3 triệu m2 sàn chung cư cũ với 100.000 hộ dân sinh sống.

Trong đó, Hà Nội hiện đã và đang rà soát khoảng hơn 1.500 khối nhà chung cư cũ, đặc biệt chú ý khoảng gần 200 khối nhà bị lún nứt nguy hiểm. Tp.HCM cũng rà soát trên 160 khối nhà tình trạng tương tự.

Hai thành phố hiện có gần 4.000 biệt thự cũ, hầu hết được xây dựng từ trước 1945 và trước 1975 với tình trạng chung là chất lượng bị giảm sút nghiêm trọng, nguy cơ sụp đổ luôn rình rập.