17:30 19/04/2010

Bí ẩn chuyện nộp thuế của “đại gia” doanh nghiệp Mỹ

Mai Phương

Trong khi hãng dầu lửa khổng lồ Exxon phải nộp thuế thu nhập hơn 15 tỷ USD thì ngân hàng Bank of America không mất đồng thuế nào

Mức thuế giữa các tập đoàn lớn chênh lệch rất xa - Ảnh: AP.
Mức thuế giữa các tập đoàn lớn chênh lệch rất xa - Ảnh: AP.
5 tập đoàn dưới đây cùng nằm trong top 10 doanh nghiệp lớn nhất của Mỹ về mặt doanh thu theo xếp hạng của tạp chí Fortune, nhưng có tập đoàn không mất đồng thuế thu nhập nào trong năm 2009, trong khi tập đoàn khác lại nộp thuế tới trên 15 tỷ USD.

Hãng tin CNN đã cho biết lý do vì sao các “đại gia” doanh nghiệp Mỹ lại chịu những khoản thuế thu nhập chênh lệch tới vậy trong năm qua.

1. Hãng bán lẻ Wal-Mart

Bí ẩn chuyện nộp thuế của “đại gia” doanh nghiệp Mỹ - Ảnh 1
Tổng thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp: 7,1 tỷ USD
Trong đó:
- Thuế liên bang Mỹ: 5,3 tỷ USD
- Thuế địa phương ở Mỹ: 677 triệu USD
- Thuế quốc tế: 1,1 tỷ USD

Lợi nhuận trước thuế năm 2009 của hãng bán lẻ lớn nhất thế giới là 22,1 tỷ USD. Sau khi đã tính các khoản khấu trừ, Wal-Mart vẫn phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp khoảng 1/3 số lợi nhuận này cho chính phủ các nước mà ở đó họ có hoạt động.

Thuế suất liên bang thuế thu nhập doanh nghiệp tại Mỹ là 35%. Mức thuế suất thực tế mà Wal-Mart phải chịu thấp hơn chút ít, ở mức 32,%.

Tuy nhiên, thuế thu nhập doanh nghiệp không phải là thứ thuế duy nhất mà Wal-Mart phải nộp. Theo các chuyên gia về thuế, Wal-Mart có lẽ là công ty thu và nộp nhiều thuế tiêu thụ hơn bất kỳ công ty nào khác trên thế giới.

2. Hãng dầu lửa Exxon Mobil

Bí ẩn chuyện nộp thuế của “đại gia” doanh nghiệp Mỹ - Ảnh 2
Tổng thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp: 15,2 tỷ USD
Trong đó:
- Thuế liên bang Mỹ: -156 triệu USD
- Thuế địa phương ở Mỹ: 110 triệu USD
- Thuế quốc tế: 15,1 tỷ USD

Năm ngoái, Exxon là công ty Mỹ nộp thuế nhiều nhất. Tuy nhiên, Cơ quan Thuế vụ Mỹ (IRS) không thu được một đồng thuế nào từ Exxon.

Lý do là Exxon hoạt động tại một số quốc gia có mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp vào hàng cao nhất trên thế giới. Chẳng hạn, muốn khai thác dầu ở Nigeria, công ty này phải nộp thuế 85% lợi nhuận.

Năm ngoái, Exxon phải chi hơn 15 tỷ USD để đóng thuế thu nhập tại các thị trường nước ngoài. Luật thuế ở Mỹ cho phép các công ty đa quốc gia của nước này khấu trừ những khoản khổng lồ cho chi phí ở thị trường nước ngoài, theo đó đưa hóa đơn thuế liên bang của Exxon về trạng thái âm.

Tuy nhiên, Chính phủ Mỹ vẫn có cách khác để có tiền từ Exxon. Thuế tiêu thụ và thuế quan mà Exxon phải nộp cho IRS năm ngoái lên tới 7,7 tỷ USD. Tại các thị trường nước ngoài, số tiền mà công ty dầu lửa lớn nhất của Mỹ phải nộp cho các loại thuế này còn lớn hơn.

Tổng tiền thuế các loại mà Exxon phải nộp trên phạm vi toàn cầu năm ngoái lên tới 78,6 tỷ USD. Thuế suất thuế thu nhập thực tế mà Exxon phải tuân thủ trong năm 2009 là 47%, cao nhất trong vòng 3 năm trở lại đây.

3. Hãng dầu lửa Chevron

Bí ẩn chuyện nộp thuế của “đại gia” doanh nghiệp Mỹ - Ảnh 3
Tổng thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp: 8 tỷ USD
Trong đó:
- Thuế liên bang Mỹ: -19 triệu USD
- Thuế địa phương ở Mỹ: 230 triệu USD
- Thuế quốc tế: 7,8 tỷ USD

Một số công ty tìm cách hạn chế số tiền thuế phải nộp bằng cách giữ lợi nhuận của họ tại các quốc gia có mức thuế suất thấp. Nhưng không giống như Exxon, Chevron không có nhiều lựa chọn vì họ không có thị trường rộng. Do vậy, mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thực tế mà Chevron phải chịu trong năm ngoái lên tới 43%.

Với những khoản thuế khổng lồ phải nộp ở nước ngoài, Chevron được hưởng khấu trừ ở Mỹ, đưa số thuế liên bang tại Mỹ mà Chevron phải nộp về mức âm.

4. Tập đoàn công nghiệp General Electrict (GE)

Bí ẩn chuyện nộp thuế của “đại gia” doanh nghiệp Mỹ - Ảnh 4
Tổng thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp: -1,1 tỷ USD

Năm ngoái, GE không phải nộp một đồng thuế nào cho chính quyền liên bang và các bang của Mỹ cũng như các thị trường nước ngoài.

Tại Mỹ, bộ phận dịch vụ của GE thua lỗ thê thảm trong năm 2009, khiến tiền lãi từ các mảng khác cũng chỉ bù đắp cho số lỗ này. Vì vậy, năm qua, GE lần đầu tiên trong nhiều năm trở lại đây không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp tại thị trường trong nước.

Phần lớn lợi nhuận của GE trong năm 2009 là ở thị trường nước ngoài, mà ở nhiều thị trường, GE có thể nộp dần thuế thu nhập doanh nghiệp vô thời hạn.

Với việc không phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp tại Mỹ và được nộp dần thuế ở nước ngoài, kết quả kinh doanh năm 2009 của GE được lợi 1,1 tỷ USD. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp mà GE phải chịu trong năm 2009 là -10,5%, so với mức 5,3% trong năm 2008.

5. Bank of America

Bí ẩn chuyện nộp thuế của “đại gia” doanh nghiệp Mỹ - Ảnh 5
Tổng thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp: -1,9 tỷ USD
Trong đó:
- Thuế liên bang Mỹ: -2,8 tỷ USD
- Thuế địa phương ở Mỹ: -65 triệu USD
- Thuế quốc tế: 933 triệu USD

Cũng giống như GE, Bank of America không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp trong năm 2009. Nhưng khác với GE, Bank of America không phải nộp loại thuế này là do họ không có lợi nhuận.

Mặc dù ngân hàng này báo đạt lợi nhuận ròng 6,3 tỷ USD, nhưng nếu tính tới cổ tức phải trả cho cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi và khoản trả nợ vay Chính phủ Mỹ, thì Bank of America trên thực tế lỗ 2,2 tỷ USD. Và vì thua lỗ như vậy, họ không phải đóng thuế.

Mức thuế thu nhập âm cũng làm lợi cho kết quả kinh doanh của Bank of America. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thực tế đối với Bank of America năm 2009 là -44%, so với mức 9,5% mà ngân hàng này phải chịu trong năm trước đó.