Chuyên gia nói gì về đề xuất sửa đổi Nghị định 65 của Bộ Tài chính?
Phan Linh
15/12/2022, 17:26
Dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 65 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp vừa được Bộ Tài chính trình Chính phủ. Các chuyên gia đánh giá dự thảo có khả năng cứu nguy cho thị trường nhưng một số ý kiến cho rằng, nếu lùi thời hạn áp dụng tiêu chuẩn nhà đầu tư chuyên nghiệp thì cần củng cố bộ lọc xếp hạng tín nhiệm...
Ảnh minh hoạ.
Trao đổi với VnEconomy, TS. Nguyễn Trí Hiếu đồng tình với đề xuất của Bộ Tài chính về việc lùi thời gian áp dụng tiêu chuẩn nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp đến ngày 1/1/2024.
Tuy nhiên, ông Hiếu cho rằng khi mở cửa này ra, nhiều nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ tham gia vào thị trường và nguy cơ một bộ phận nhà đầu tư thiếu hiểu biết tiếp tục mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ vì lãi suất cao mà không đánh giá đầy đủ rủi ro trái phiếu, dẫn tới khó thanh lọc, nâng cao chất lượng nhà đầu tư chuyên nghiệp. Bất cập này cũng được chính Bộ Tài chính nêu ra trong tờ trình gửi Chính phủ.
MINH BẠCH ĐỂ GIÀNH GIẬT LẠI NIỀM TIN
TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính.
“Nếu mở đường cho nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường thì phải tăng bộ lọc, tăng tính minh bạch của thị trường thông qua xếp hạng tín nhiệm. Bởi vì các nhà đầu tư cá nhân không có năng lực, kinh nghiệm để phân tách tín dụng”, TS. Nguyễn Trí Hiếu nói.
Dĩ nhiên, xếp hạng tín nhiệm tăng chi phí cho doanh nghiệp phát hành nhưng đó là cái giá nên trả để thị trường ổn đinh. Đây cũng là cách để tăng tính minh bạch của thị trường và lấy lại niềm tin của nhà đầu tư. Bởi lẽ, những khủng hoảng xảy ra trên thị trường thời gian vừa qua có nguyên nhân chính đến từ sự thiếu minh bạch từ các doanh nghiệp phát hành.
“Xếp hạng tín nhiệm không chỉ tốt cho nhà đầu tư mà còn có ích cho doanh nghiệp phát hành. Rất nhiều doanh nghiệp phát hành thực sự họ cũng không hiểu năng lực của mình, họ không tính toán chi ly về lộ trình trả nợ. Do đó, có đơn vị xếp hạng tín nhiệm hỗ trợ họ việc này là rất tốt”, chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu bày tỏ quan điểm.
Ông cũng đồng tình với quan điểm của Bộ Tài chính về việc cho phép doanh nghiệp được thay đổi kỳ hạn, hoán đổi trái phiếu đã phát hành theo quy định của pháp luật về phát hành trái phiếu tối đa không quá 2 năm so với kỳ hạn tại phương án phát hành trái phiếu đã công bố cho nhà đầu tư; việc gia hạn phải được các chủ sở hữu trái phiếu đại diện trên 65% tổng số trái phiếu lưu hành chấp thuận.
Phóng viên có nêu vấn đề này với một số chuyên gia khác, họ cho rằng Bộ Tài chính nên đưa ra các điều kiện với những nhà phát hành được hoãn/giãn nợ. Theo đó, chỉ áp dụng với những nhà phát hành làm ăn minh bạch, thực hiện đúng quy định của pháp luật, tức là phát hành và sử dụng vốn đúng mục đích như đã công bố. Còn những doanh nghiệp cố tình lách luật, làm ăn "bết bát" quá thì không nên có cơ chế hỗ trợ.
NÊN CÓ QUY ĐỊNH VỀ ƯU TIÊN THANH TOÁN
TS. Đinh Thế Hiển cho biết thêm, đề xuất sửa đổi Nghị định 65 của Bộ Tài chính tạo dư địa, cho phép các nhà phát hành, đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản, ngân hàng và công ty chứng khoán có thêm thời gian xử lý vấn đề trái phiếu.
“Thực tế hiện nay có nhiều nhà đầu tư dưới chuẩn đang mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Nếu theo quy định mới, họ sẽ không phải là nhà đầu tư chuyên nghiệp. Chính vì vậy, đề xuất lùi thời hạn áp dụng tiêu chuẩn nhà đầu tư chuyên nghiệp thực ra là dọn đường cho việc gia hạn/giãn nợ; tạo điều kiện để những nhà đầu tư dưới chuẩn tiếp tục được mua trái phiếu mới để doanh nghiệp đảo nợ”, TS. Đinh Thế Hiển nói.
TS. Đinh Thế Hiển, chuyên gia tài chính.
Theo ông, nếu các doanh nghiệp phát hành trái phiếu để đảo nợ thì không phải nhà đầu tư mới mua mà chính các nhà đầu tư hiện tại họ chấp nhận đổi trái phiếu đã đáo hạn để lấy trái phiếu mới, với lãi suất có thể tốt hơn. Và như vậy, với việc chưa nâng chuẩn nhà đầu tư chuyên nghiệp thì những nhà đầu tư cá nhân đang nắm giữ trái phiếu vẫn có thể tham gia thị trường bằng cách đổi trái phiếu cũ lấy trái phiếu mới.
Theo TS. Đinh Thế Hiển, đề xuất bổ sung quy định về giãn/hoãn nợ của Bộ Tài chính là gửi tới thị trường thông điệp về việc các phương án giãn/hoãn nợ hay hàng đổi hàng manh nha trên thị trường thời gian vừa qua là phù hợp. Như vậy, nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ sẽ yên tâm hơn và không còn cảm thấy quá bức xúc.
Ngoài ra, ông Hiển cũng cho rằng thị trường trái phiếu vận hành theo cơ chế thị trường nên đòi hỏi tính tự chịu trách nhiệm của các bên tham gia thị trường. Do đó, khi xảy ra khủng hoảng, trái chủ và doanh nghiệp phát hành có thể tự thoả thuận phương án giải quyết với nhau.
“Trên thế giới cũng vậy thôi. Trong những giai đoạn khủng hoảng, nếu doanh nghiệp chưa có tiền thanh toán mà nhà đầu tư cứ nằng nặc đòi tiền, dẫn đến doanh nghiệp phải tiến hành mở thủ tục phá sản thì cả 2 bên đều thiệt hại. Cho nên là các trái chủ họ sẽ trao đổi để tìm phương án tốt nhất cho 2 bên”, ông Hiển nói.
Tuy nhiên, ở Việt Nam, trong thời gian vừa qua, rất nhiều trái chủ đặc biệt các nhà đầu tư cá nhân không hình dung được về tự chịu trách nhiệm khi đầu tư trái phiếu. Nhiều nhà đầu tư cá nhân cứ nghĩ rằng nhà nước phải bảo vệ tiền của họ. Sự hiểu lầm của các nhà đầu tư cá nhân có nguyên nhân quan trọng do các đơn vị tư vấn lập lờ trong việc chào bán trái phiếu. Ví dụ, việc giao kết hợp đồng mua/bán trái phiếu được thực hiện ngay chính trong trụ sở của ngân hàng bởi nhân viên ngân hàng tư vấn mập mờ khiến cho nhà đầu tư lầm tưởng trái phiếu là sản phẩm được ngân hàng bảo lãnh thanh toán..
Chính vì vậy, đề xuất bổ sung quy định về giãn/hoãn nợ của Bộ Tài chính sẽ góp phần ổn định tâm lý thị trường. Thực tế cho thấy, phần lớn nhà phát hành hiện nay là doanh nghiệp bất động sản, trong khi đó, thị trường này đang trầm lắng, doanh nghiệp chưa bán được hàng, chưa chuyển tài sản đầu tư của họ thành tiền được nên không thanh toán được gốc, lãi cho nhà đầu tư chứ không phải là họ không muốn trả.
Bởi vậy, nhà đầu tư nên quan sát 2 yếu tố để đi đến quyết định khi thương thảo với doanh nghiệp phát hành. Theo đó, một là, sự thành tâm trả nợ của doanh nghiệp, nghĩa là họ muốn trả chẳng qua bây giờ họ chưa có tiền. Hai là, khả năng trả nợ, nghĩa là doanh nghiệp có tài sản nhưng cần thời gian chuyển tài sản đó thành tiền..
Chuyên gia Đinh Thế Hiển cũng đề xuất Bộ Tài chính nên có quy định về việc ưu tiên thanh toán cho những nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ, có đầu tư trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ từ 500 triệu đồng trở xuống. Bởi lẽ, đây hầu hết là những người hưu trí, làm công ăn lương do lầm tưởng, thiếu hiểu biết về trái phiếu doanh nghiệp mà đầu tư. Họ là đối tượng dễ tổn thương, nôn nóng nhận được tiền.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính đánh giá khả năng thanh toán của các doanh nghiệp phát hành trái phiếu, báo cáo trước 20/12
Bộ Tài chính đề xuất lùi thời điểm áp dụng Nghị định 65 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ
Quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp giảm 60%, gần 164.000 tỷ đồng được mua lại
Danh sách các giao dịch mà ông Trump mới công bố cho thấy trong năm nay, ông đã mua vào trái phiếu phát hành bởi nhiều tổ chức...
4 nội dung nhà đầu tư mong đợi trong bài phát biểu của ông Powell ở Jackson Hole
Vào ngày thứ Sáu (22/8), Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell dự kiến sẽ có bài phát biểu quan trọng cuối cùng trong nhiệm kỳ của ông tại hội nghị thường niên của ngân hàng trung ương này, vào một trong những thời điểm khó khăn nhất trong lịch sử của Fed...
Cán cân thương mại nửa đầu tháng 8/2025: Xuất khẩu gặp áp lực
Theo số liệu sơ bộ từ Cục Hải quan, trong nửa đầu tháng 8/2025, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam chịu áp lực khi tổng kim ngạch giảm 13,5% so với nửa cuối tháng 7/2025, kéo cán cân thương mại hàng hóa trong kỳ thâm hụt 230 triệu USD…
Giá vàng “nín thở” đợi phát biểu của Chủ tịch Fed, SPDR Gold Trust tiếp tục xả hàng
Một số nhà phân tích cho rằng ngay cả khi Fed có hạ lãi suất vào tháng 9, giá vàng cũng sẽ không tăng thêm được nhiều...
Đề xuất điều chỉnh “tổng lợi nhuận thuần” thành “tổng lợi nhuận” khi xác định tổ chức uy tín đối với bảo hiểm hàng hải
Theo biên bản tổng hợp ý kiến góp ý cho Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 219/2010/TT-BTC ghi nhận nhiều đề xuất về nới tiêu chí “lợi nhuận thuần” trong dự thảo do chưa phản ánh đúng thực tế đặc thù bảo hiểm hàng hải...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: