14:07 21/01/2015

Cuba muốn thoát danh sách “tài trợ khủng bố” của Mỹ

An Huy

“Chúng tôi không thể hình dung được việc nối lại quan hệ giữa hai nước trong khi Cuba vẫn tiếp tục có tên trong danh sách này”

Quốc kỳ Cuba và Mỹ trên ban-công một khách sạn ở Havana ngày 19/1 - Ảnh: Reuters.<br>
Quốc kỳ Cuba và Mỹ trên ban-công một khách sạn ở Havana ngày 19/1 - Ảnh: Reuters.<br>
Trong cuộc đàm phán trực tiếp dự kiến bắt đầu hôm nay (21/1), Havana sẽ đề nghị Washington rút tên Cuba khỏi danh sách của Mỹ về các nước tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố.

Một quan chức cấp cao thuộc Bộ Ngoại giao Cuba ngày 20/1 tiết lộ với hãng tin Reuters rằng, Havana muốn Washington làm việc này trước khi chính thức nối lại quan hệ ngoại giao giữa hai bên.

Đại diện của Mỹ và Cuba, hai “cựu thù”, sẽ gặp mặt tại thủ đô Havana của Cuba vào ngày thứ Tư và thứ Năm này trong nỗ lực khôi phục lại quan hệ ngoại giao bị phía Mỹ cắt đứt vào năm 1961.

Đây sẽ là cuộc đàm phán đầu tiên giữa hai nước kể từ khi Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro tuyên bố hôm 17/12 rằng hai nước sẽ nối lại quan hệ ngoại giao và trao đổi tù binh. Động thái này được coi là sự chuyển biến lịch sử sau 5 thập kỷ thù địch trong quan hệ Mỹ-Cuba.

Vị quan chức thuộc Bộ Ngoại giao Cuba nói rằng, việc Bộ Ngoại giao Mỹ đưa Cuba vào danh sách các quốc gia tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố là “không công bằng”. Trong danh sách này, ngoài Cuba còn có Iran, Syria và Sudan.

Khẳng định việc đưa Cuba ra khỏi danh sách này không hẳn là một điều kiện để hai nước chính thức nối lại quan hệ ngoại giao, vị quan chức trên nói phía Cuba sẽ trao đổi vấn đề này với phái đoàn Mỹ tới Havana đàm phán.

“Chúng tôi không thể hình dung được việc nối lại quan hệ giữa hai nước trong khi Cuba vẫn tiếp tục có tên trong danh sách này”, vị quan chức giấu tên phát biểu. “Sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu hai nước tái lập quan hệ ngoại giao trong khi Cuba vẫn nằm trong bản danh sách”.

Danh sách các quốc gia tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố được Mỹ đưa ra kèm với lệnh trừng phạt kinh tế nhằm vào các quốc gia này. Các công ty nước ngoài làm ăn với các quốc gia có tên trong danh sách có thể lĩnh án phạt từ Mỹ. Năm ngoái, ngân hàng Pháp BNP Paribas phải nộp phạt số tiền kỷ lục 8,9 tỷ USD cho nhà chức trách Mỹ sau khi bị cáo buộc có hành vi rửa tiền cho các quốc gia nằm trong bản danh sách.

Hôm 17/12, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố nước này sẽ xem xét lại việc đưa Cuba vào danh sách. Đầu tuần này, một quan chức cấp cao thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ nói với báo giới rằng, nước này sẽ hành động nhanh chóng và cương quyết để đưa Cuba ra khỏi danh sách.

“Chúng tôi hoan nghênh những tuyên bố về việc xem xét lại danh sách. Nhưng chúng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra”, vị quan chức của Bộ Ngoại giao Cuba nói.

Trong bản báo cáo thường niên mới nhất mang tên “Báo cáo quốc gia về chủ nghĩa khủng bố” (“Country Reports on Terrorism”), Bộ Ngoại giao Mỹ đề cập đến việc Cuba ủng hộ cho nhóm ly khai ETA của xứ Basque và lực lượng du kích cánh tả FARC của Columbia.

Tuy vậy, do đã suy yếu đi nhiều trước sự trấn áp của cảnh sát Tây Ban Nha và Pháp, ETA đã kêu gọi ngừng bắn vào năm 2011 và cam kết giải trừ quân bị. FARC thì đã có các cuộc đàm phán hòa bình với Chính phủ Columbia trong 2 năm qua.

“Không có bằng chứng nào cho thấy Chính phủ Cuba cung cấp vũ khí hay đào tạo quân sự cho các nhóm khủng bố”, bản báo cáo trên viết. Và Tổng thống Obama đã nói, Mỹ hiện tập trung chống các nhóm khủng bố như al Qaeda và Nhà nước Hồi giáo (IS).