TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Giải quyết nạn nhập cư trái phép: Nước Mỹ trông chờ doanh nghiệp
Nhiều bang ở Mỹ đang tìm kiếm sự giúp đỡ của các doanh nghiệp trong việc giải quyết nạn nhập cư bất hợp pháp
Michael Francis đang lo lắng. Vào thời điểm này hàng năm, ông chủ trang trại ở bang Arizona này thường khởi động cho mùa bận rộn nhất trong năm, mà cao điểm kéo dài từ tháng 12 năm trước đến tháng 2 năm sau, khi các công nhân thu hoạch khoai tây, lúa mạch, cỏ linh lăng và các loại nông sản khác trên những cánh đồng của ông.
Tuy nhiên, năm nay, ông lo rằng, vụ mùa trị giá 4 triệu USD của ông có thể sẽ phải tiêu tan dưới ánh nắng mặt trời vì thiếu nhân công. Mới đây, bang Arizona đã thông qua một trong những đạo luật chống nhập cư bất hợp pháp cứng rắn nhất tại Mỹ và Francis e rằng đạo luật này sẽ buộc những người lao động nhập cư phải rời khỏi bang này.
Ông nói: “Toàn bộ số tiền tiết kiệm của đời tôi đang nằm trên những cánh đồng kia, và tôi có thể sẽ không thu hoạch được.”
Có thể nói, đạo luật của bang Arizona là đạo luật khắt khe nhất ở Mỹ dành cho các doanh nghiệp. Theo luật này, các công ty thuê người nhập cư bất hợp pháp vào làm việc sẽ bị đình chỉ giấy phép hoạt động ngay khi vi phạm lần đầu. Lần vi phạm thứ hai sẽ bị cấm hoạt động vĩnh viễn ở Arizona.
Ở nhiều bang khác tại Mỹ, những công ty hoặc nông trại đang cần thuê nhân công cũng đang phàn nàn như Francis. Khi mà Chính phủ Liên bang Mỹ không thành công trong những nỗ lực cải cách trong vấn đề nhập cư, Arizona là một trong số hơn 100 bang và thành phố ở nước này đã thông qua luật nhập cư riêng, nhằm ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp, hiện đã lên tới con số 12 triệu tại Mỹ.
Một trong những sáng kiến của những đạo luật này này là tăng cường vai trò của doanh nghiệp. Các chính trị gia đang yêu cầu các công ty như trang trại của Francis đảm nhận nhiệm vụ xác định xem ai là người cư trú bất hợp pháp, ai không, đặc biệt khi họ thuê công nhân viên mới.
Phần lớn người nhập cư bất hợp pháp có động cơ tới Mỹ để tìm việc và họ sẽ không muốn vào Mỹ nếu như họ không tìm được việc làm ở đó. “Dòng nhập cư bất hợp pháp vào bang của chúng tôi là do nhu cầu liên tục của một số nhà tuyển dụng muốn thuê công nhân giá rẻ, không có giấy tờ tuỳ thân,” Thống đốc bang Arizon Janet Napolitano nói khi bà ký vào đạo luật mới này của bang.
Trong một số trường hợp, các thành phố thậm chí còn đi xa hơn việc yêu cầu các công ty xác minh nhân thân của những người lao động mới được tuyển dụng. Thành phố Hazleton, bang Pennsylvania đã thông qua một quy định trong đó yêu cầu các chủ nhà cho thuê phải chứng tỏ rằng, những người thuê nhà là cư dân hợp pháp. Tuy nhiên, một quan tòa liên bang đã phán quyết rằng quy định này là trái với hiến pháp.
Ở Arizona, Francis và nhiều chủ doanh nghiệp khác cho rằng việc kỳ vọng họ giải quyết vấn đề mà Quốc hội không thể làm được là không công bằng. Họ nói, Chính phủ nên chịu trách nhiệm ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp, còn việc của họ là tập trung vào việc điều hành công ty của mình.
“Thay vì giải quyết vấn đề, Chính phủ lại hy vọng các doanh nghiệp trở thành các chuyên gia về giấy tờ và công cụ thi hành pháp luật của họ,” Kevin Rogers, Chủ tịch Tổ chức Nông trại bang Arizona, đồng thời cũng là một chủ trang trại trồng bông và lúa mạch nói.
Hiện nay, một cuộc chiến về pháp lý đang nổ ra. Một nhóm các nhà lãnh đạo doanh nghiệp của bang Arizona đã nộp đơn kêu gọi tòa án ngăn chặn việc áp dụng đạo luật này trước khi có hiệu lực. Họ lập luận rằng, đạo luật này vi phạm Hiến pháp Mỹ cũng như hiến pháp bang.
Những nhà tuyển dụng hàng đầu ở Arizona bao gồm Wal-Mart, Intel, Raytheon, Target và Wells Fargo. Tuy nhiên, đối tượng gặp nhiều thách thức nhất từ các quy định về nhập cư lại là những lĩnh vực có hàm lượng lao động cao, như nông nghiệp và xây dựng.
Trang trại của Francis có khoảng 20 công nhân làm việc thường xuyên và con số này tăng lên đến 300 vào thời kỳ cao điểm trong mùa thu hoạch. Mức lương trung bình ở bang Arizona chỉ là 6,75 USD/giờ, nhưng Francis trả tới 10 – 15 USD/giờ. Pruitt, một chủ thầu xây dựng cũng cho biết, ông trả lương công nhân tối thiểu là 18 USD/giờ nhưng vẫn không tìm được đủ người. “Chúng tôi không tìm công nhân giá rẻ mà cần những công nhân lành nghề,” Pruitt nói.
Người ta còn lo ngại rằng, công nhân sẽ rời khỏi bang này nếu cảm thấy việc tìm kiếm việc làm trở nên khó khăn hơn do luật nhập cư mới. Điều này sẽ dẫn tới thị trường lao động của bang ngày càng thắt chặt. Theo ước tính, nếu công nhân nhập cư ở Arizona rút đi khỏi bang này, lực lượng lao động của bang sẽ giảm 10%. Nỗi lo về thiếu nhân lực có thể sẽ khiến nông dân ở đây thu hẹp diện tích trồng trọt.
Các chủ doanh nghiệp ở Arizona cho biết, họ không muốn thuê công nhân bất hợp pháp, nhưng thật phi lý khi bắt họ phải chịu trách nhiệm về việc này trong khi không có một hệ thống đáng tin cậy nào để xác định xem công nhân là hợp pháp hay bất hợp pháp.
Trên thực tế, bang Arizona đã áp dụng một chương trình trực tuyến của chính phủ liên bang cho các doanh nghiệp xác minh tình trạng pháp lý của công nhân. Tuy nhiên, thống kê cho thấy, chương trình này có tỷ lệ xác minh sai lên tới 4% và đang gặp phải không ít lời chỉ trích.
Một vấn đề khác là tốc độ xử lý thông tin của hệ thống này. Thường phải mới tới 2 hay 3 ngày để xác minh thông tin. Tuy nhiên, trong ngành xây dựng, có khi các ông chủ chỉ thuê công nhân trong một hoặc hai ngày. Vì thế, Pruitt lo ngại rằng, có thể công ty của ông vi phạm luật mà không biết.
Điều mà những chủ doanh nghiệp như Pruitt và Francis có thể làm lúc này là chờ đợi và hy vọng. Đơn kiện của họ đang được tòa án xem xét và họ hy vọng sẽ toà sẽ ra phán quyết sơ bộ cấm thi hành luật này trong năm nay. Francis đang mong mình có thể thuê đủ công nhân để thu hoạch nông sản trong những tháng trước mắt. “Đây là một vấn đề đau đầu,” ông nói.
(Theo Business Week)
Tuy nhiên, năm nay, ông lo rằng, vụ mùa trị giá 4 triệu USD của ông có thể sẽ phải tiêu tan dưới ánh nắng mặt trời vì thiếu nhân công. Mới đây, bang Arizona đã thông qua một trong những đạo luật chống nhập cư bất hợp pháp cứng rắn nhất tại Mỹ và Francis e rằng đạo luật này sẽ buộc những người lao động nhập cư phải rời khỏi bang này.
Ông nói: “Toàn bộ số tiền tiết kiệm của đời tôi đang nằm trên những cánh đồng kia, và tôi có thể sẽ không thu hoạch được.”
Có thể nói, đạo luật của bang Arizona là đạo luật khắt khe nhất ở Mỹ dành cho các doanh nghiệp. Theo luật này, các công ty thuê người nhập cư bất hợp pháp vào làm việc sẽ bị đình chỉ giấy phép hoạt động ngay khi vi phạm lần đầu. Lần vi phạm thứ hai sẽ bị cấm hoạt động vĩnh viễn ở Arizona.
Ở nhiều bang khác tại Mỹ, những công ty hoặc nông trại đang cần thuê nhân công cũng đang phàn nàn như Francis. Khi mà Chính phủ Liên bang Mỹ không thành công trong những nỗ lực cải cách trong vấn đề nhập cư, Arizona là một trong số hơn 100 bang và thành phố ở nước này đã thông qua luật nhập cư riêng, nhằm ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp, hiện đã lên tới con số 12 triệu tại Mỹ.
Một trong những sáng kiến của những đạo luật này này là tăng cường vai trò của doanh nghiệp. Các chính trị gia đang yêu cầu các công ty như trang trại của Francis đảm nhận nhiệm vụ xác định xem ai là người cư trú bất hợp pháp, ai không, đặc biệt khi họ thuê công nhân viên mới.
Phần lớn người nhập cư bất hợp pháp có động cơ tới Mỹ để tìm việc và họ sẽ không muốn vào Mỹ nếu như họ không tìm được việc làm ở đó. “Dòng nhập cư bất hợp pháp vào bang của chúng tôi là do nhu cầu liên tục của một số nhà tuyển dụng muốn thuê công nhân giá rẻ, không có giấy tờ tuỳ thân,” Thống đốc bang Arizon Janet Napolitano nói khi bà ký vào đạo luật mới này của bang.
Trong một số trường hợp, các thành phố thậm chí còn đi xa hơn việc yêu cầu các công ty xác minh nhân thân của những người lao động mới được tuyển dụng. Thành phố Hazleton, bang Pennsylvania đã thông qua một quy định trong đó yêu cầu các chủ nhà cho thuê phải chứng tỏ rằng, những người thuê nhà là cư dân hợp pháp. Tuy nhiên, một quan tòa liên bang đã phán quyết rằng quy định này là trái với hiến pháp.
Ở Arizona, Francis và nhiều chủ doanh nghiệp khác cho rằng việc kỳ vọng họ giải quyết vấn đề mà Quốc hội không thể làm được là không công bằng. Họ nói, Chính phủ nên chịu trách nhiệm ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp, còn việc của họ là tập trung vào việc điều hành công ty của mình.
“Thay vì giải quyết vấn đề, Chính phủ lại hy vọng các doanh nghiệp trở thành các chuyên gia về giấy tờ và công cụ thi hành pháp luật của họ,” Kevin Rogers, Chủ tịch Tổ chức Nông trại bang Arizona, đồng thời cũng là một chủ trang trại trồng bông và lúa mạch nói.
Hiện nay, một cuộc chiến về pháp lý đang nổ ra. Một nhóm các nhà lãnh đạo doanh nghiệp của bang Arizona đã nộp đơn kêu gọi tòa án ngăn chặn việc áp dụng đạo luật này trước khi có hiệu lực. Họ lập luận rằng, đạo luật này vi phạm Hiến pháp Mỹ cũng như hiến pháp bang.
Những nhà tuyển dụng hàng đầu ở Arizona bao gồm Wal-Mart, Intel, Raytheon, Target và Wells Fargo. Tuy nhiên, đối tượng gặp nhiều thách thức nhất từ các quy định về nhập cư lại là những lĩnh vực có hàm lượng lao động cao, như nông nghiệp và xây dựng.
Trang trại của Francis có khoảng 20 công nhân làm việc thường xuyên và con số này tăng lên đến 300 vào thời kỳ cao điểm trong mùa thu hoạch. Mức lương trung bình ở bang Arizona chỉ là 6,75 USD/giờ, nhưng Francis trả tới 10 – 15 USD/giờ. Pruitt, một chủ thầu xây dựng cũng cho biết, ông trả lương công nhân tối thiểu là 18 USD/giờ nhưng vẫn không tìm được đủ người. “Chúng tôi không tìm công nhân giá rẻ mà cần những công nhân lành nghề,” Pruitt nói.
Người ta còn lo ngại rằng, công nhân sẽ rời khỏi bang này nếu cảm thấy việc tìm kiếm việc làm trở nên khó khăn hơn do luật nhập cư mới. Điều này sẽ dẫn tới thị trường lao động của bang ngày càng thắt chặt. Theo ước tính, nếu công nhân nhập cư ở Arizona rút đi khỏi bang này, lực lượng lao động của bang sẽ giảm 10%. Nỗi lo về thiếu nhân lực có thể sẽ khiến nông dân ở đây thu hẹp diện tích trồng trọt.
Các chủ doanh nghiệp ở Arizona cho biết, họ không muốn thuê công nhân bất hợp pháp, nhưng thật phi lý khi bắt họ phải chịu trách nhiệm về việc này trong khi không có một hệ thống đáng tin cậy nào để xác định xem công nhân là hợp pháp hay bất hợp pháp.
Trên thực tế, bang Arizona đã áp dụng một chương trình trực tuyến của chính phủ liên bang cho các doanh nghiệp xác minh tình trạng pháp lý của công nhân. Tuy nhiên, thống kê cho thấy, chương trình này có tỷ lệ xác minh sai lên tới 4% và đang gặp phải không ít lời chỉ trích.
Một vấn đề khác là tốc độ xử lý thông tin của hệ thống này. Thường phải mới tới 2 hay 3 ngày để xác minh thông tin. Tuy nhiên, trong ngành xây dựng, có khi các ông chủ chỉ thuê công nhân trong một hoặc hai ngày. Vì thế, Pruitt lo ngại rằng, có thể công ty của ông vi phạm luật mà không biết.
Điều mà những chủ doanh nghiệp như Pruitt và Francis có thể làm lúc này là chờ đợi và hy vọng. Đơn kiện của họ đang được tòa án xem xét và họ hy vọng sẽ toà sẽ ra phán quyết sơ bộ cấm thi hành luật này trong năm nay. Francis đang mong mình có thể thuê đủ công nhân để thu hoạch nông sản trong những tháng trước mắt. “Đây là một vấn đề đau đầu,” ông nói.
(Theo Business Week)
