11:12 10/03/2008

Kinh tế thế giới có nguy cơ khủng hoảng

Quốc Trung

Nền kinh tế Mỹ ngày càng lộ rõ dấu hiệu suy thoái có khả năng lan rộng ra toàn cầu, gây hậu quả khó lường

Giá cả đang "leo thang" ở nhiều nơi trên thế giới, trong khi tăng trưởng có chiều hướng chậm lại.
Giá cả đang "leo thang" ở nhiều nơi trên thế giới, trong khi tăng trưởng có chiều hướng chậm lại.
Nền kinh tế Mỹ ngày càng lộ rõ dấu hiệu suy thoái đã tác động tiêu cực đến kinh tế các nước Mỹ Latin, các nước đang phát triển và có khả năng lan rộng ra toàn cầu, gây hậu quả khó lường.

Đó là nhận định của các chuyên gia kinh tế tại cuộc gặp gỡ quốc tế lần thứ 10 các nhà kinh tế về vấn đề toàn cầu hóa và phát triển, vừa diễn ra tại La Habana (Cuba). Cuộc gặp thu hút khoảng 1.500 đại biểu đến từ 50 nước trên thế giới và 29 tổ chức quốc tế.

Cảnh báo những tác động tiêu cực

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Uỷ ban hoãn nợ các nước thuộc thế giới thứ 3, ông Erich Roussaint cảnh báo nguy cơ suy thoái của nền kinh tế Mỹ đang ảnh hưởng tiêu cực không chỉ đối với các nước công nghiệp, mà còn cả các nước đang phát triển.

Ông chỉ ra những tác động tiêu cực của sự suy thoái kinh tế Mỹ đối với thị trường bất động sản tại Anh và Tây Ban Nha, cũng như những thiệt hại tài chính to lớn của các ngân hàng châu Âu và Nhật Bản...

Trong khi đó, Weibrot, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và chính trị của Washington (Mỹ), cảnh báo nền kinh tế một số quốc gia Trung Mỹ và Carribe đang bị lệ thuộc trong quan hệ thương mại với Mỹ cũng như các nước như Mexico, Canada sẽ chịu tác động tiêu cực từ kinh tế Mỹ.

Ông cho rằng, nhiều nước Mỹ Latinh đang có xu hướng thoát khỏi ảnh hưởng của chủ nghĩa tự do mới do mô hình tự do kinh tế mới này đang bị thất bại trong khu vực. Các nước Mỹ Latinh ngày càng nhận thức được sự cần thiết phải độc lập về kinh tế đối với Mỹ.

Nhà kinh tế học Canada, người từng đoạt Giải thưởng Nobel về kinh tế năm 1999, ông Robert Mundell, đưa ra ý kiến thế giới nên lưu hành một đồng tiền chung mới dựa trên giá trị các đồng tiền mạnh như USD, đồng EUR, đồng Yên Nhật và đồng bảng Anh.

Ông tỏ ra không bi quan trước tình hình phát triển chậm lại của kinh tế Mỹ hiện nay, và cho rằng không nên ''bi kịch hóa'' cuộc khủng hoảng trên thị trường bất động sản và việc đồng USD giảm giá.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo nếu tình trạng này kéo dài và kinh tế Mỹ thực sự suy thoái, thì khủng hoảng kinh tế trên toàn thế giới là điều khó tránh khỏi.

Kinh tế Mỹ suy yếu trên nhiều mặt

Bản báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ cho biết, trong tháng giêng, số đơn đặt hàng mua các sản phẩm của các nhà máy ở Mỹ giảm 2,5% so với mức giảm 2% trong tháng 12/2007.

Đây là mức giảm lớn nhất trong 5 tháng qua. Chỉ số hoạt động của khu vực dịch vụ trong tháng 2 là 49,3 điểm và trong tháng giêng là 44,6 điểm. Hai nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng làm ăn ế ẩm này là do hậu quả của cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực địa ốc và thị trường tài chính, tín dụng.

Thống kê của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy, theo đà suy giảm kinh tế, năng suất lao động của công nhân Mỹ trong 3 tháng cuối năm 2007 cũng bị giảm đi trông thấy, chỉ tăng với tốc độ 1,9% so với mức tăng kỷ lục 6,3% trong quý 3/2007. Năng suất lao động tăng chậm làm cho chi phí sản xuất gia tăng 2,6% trong quý cuối cùng của năm 2007. Mức độ thuê mướn công nhân của khu vực kinh tế tư nhân ở Mỹ trong tháng 2 năm nay cũng thấp nhất trong 5 năm qua.

Theo kết quả một cuộc khảo sát công bố ngày 6/3, phần lớn các nhà điều hành kinh tế hàng đầu của Mỹ cho rằng nền kinh tế Mỹ đã "sẵn sàng rơi vào suy thoái", hoặc sẽ rơi vào suy thoái trong 6 tháng nữa. Hầu hết các nhà điều hành được hỏi nhận định công ty của họ không thể tránh khỏi sự ảnh hưởng từ đợt suy thoái này.

Trong khi đó, số lượng nhà bị tịch thu gán nợ tiếp tục đà gia tăng tới mức kỷ lục mới trong 22 năm qua ở tất cả các bang và các địa phương của Mỹ. Theo đó, thị trường chứng khoán Mỹ những ngày qua đã "điêu đứng" vì giới đầu tư bán đổ bán tháo cổ phiếu.

Kết quả khảo sát do Hiệp hội Các nhà kinh tế và kinh doanh toàn quốc (Mỹ) công bố tuần trước cũng cho biết, 45% số nhà kinh tế tiên đoán về sự suy thoái kinh tế Mỹ trong năm 2008.