Tâm lý thị trường không còn ảnh hưởng lớn đến điều hành tỷ giá
Hoàng Lan
22/11/2022, 08:43
Chia sẻ
Tại Đối thoại chuyên đề “Điều hành tỷ giá USD/VND: Ổn định kinh tế vĩ mô” do Tạp chí Kinh tế Việt Nam/ VnEconomy tổ chức mới đây, các chuyên gia nhận định bối cảnh hiện nay đã có nhiều thay đổi, thị trường đã có niềm tin với nhà điều hành. Do đó, việc găm giữ ngoại tệ nếu có chỉ mang tính cục bộ và không ảnh hưởng lớn đến điều hành tỷ giá...
Các chuyên gia nhận định tỷ giá USD-VND biến động ở mức 10% vào cuối năm 2022.
Sau giai đoạn ổn định, đến đầu năm 2022, tỷ giá USD/VND đón nhận những đợt sóng lớn trong bối cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động khó lường. Đặc biệt, Fed và các ngân hàng trung ương lớn nhiều lần tăng lãi suất điều hành nhằm kiểm soát lạm phát tăng cao kỷ lục. Đồng USD tăng giá ở mức cao nhất 20 năm khiến nhiều đồng tiền trên thế giới đã mất giá tới 30-40% so với USD.
Ở trong nước, nhiều doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài chuyển lợi nhuận về nước, vốn đầu tư gián tiếp cũng rút ròng ra khỏi Việt Nam do các nhà đầu tư cảm nhận được sức ép đối với tỷ giá hối đoái của Việt Nam lớn hơn và không đạt được kỳ vọng của họ. Các chuyên gia tại buổi đối thoại trên cho rằng nếu các nhà đầu tư chuyển lợi nhuận về nước, mang USD về nước mẹ bán lãi ngay vài chục % thì không có lý do gì khiến họ để lại lợi nhuận ở Việt Nam. Bởi vậy, Việt Nam phải chấp nhận thực tế này và coi đó là chuyện bình thường.
NIỀM TIN THỊ TRƯỜNG ĐƯỢC CỦNG CỐ
Bình luận về hiện tượng găm giữ USD giai đoạn 2009-2011, TS.Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP.Hồ Chí Minh nhắc đến lý thuyết bộ ba bất khả thi.
Ở thời điểm 2009–2011, nhà điều hành đưa ra cam kết về tỷ giá, ví dụ năm nay sẽ biến động không quá 2%, theo đó, duy trì chính sách tỷ giá cố định. Không chỉ Việt Nam mà khi đó nhiều nước đang phát triển cũng áp dụng chính sách tỷ giá cố định.
Các chuyên gia tham dự đối thoại của VnEconomy từ điểm cầu TP.HCM. Ảnh: Hồng Vinh.
“Khi mà chính phủ các nước thực hiện chính sách tỷ giá cố định quá lâu, phải bán dự trữ ngoại tệ để ổn định tỷ giá, đến lúc cạn dự trữ ngoại hối. Khi cạn dự trữ, không có khả năng neo tỷ giá cố định mà buộc phải phá giá đồng nội tệ... thì quá muộn”, TS.Nguyễn Hữu Huân nói.
Ông Huân cũng nhấn mạnh: “Tuy nhiên, hiện nay chúng ta đã có sự chuẩn bị tốt hơn cho các cú sốc với nền kinh tế. Dự trữ ngoại hối dồi dào hơn, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có kinh nghiệm điều hành trên “mặt trận” tỷ giá. Do đó, yếu tố tâm lý trước đây ảnh hưởng rất lớn tới thị trường thì bây giờ nhẹ nhàng hơn do thị trường đã có niềm tin với nhà điều hành”.
Đồng tình với quan điểm trên, PGS.TS Nguyễn Đức Trung, Phó Hiệu trưởng phụ trách Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh, cho rằng hiện tượng găm giữ ngoại tệ nếu có chỉ là cục bộ và không ảnh hưởng lớn đến điều hành tỷ giá. Từ năm 2015, Ngân hàng Nhà nước cũng đã chuyển sang cơ chế điều hành tỷ giá trung tâm dựa trên 3 yếu tố.
Một là sự thay đổi tỷ giá hối đoái bình quân trên thị trường ngoại hối liên ngân hàng.
Hai là sự thay đổi tỷ giá hối đoái của các đối tác thương mại lớn với nước ta.
Ba là các chỉ số vĩ mô như mua bán, vay, trả nợ hay đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Ông Nguyễn Đức Trung đánh giá cơ chế này giúp Ngân hàng Nhà nước chủ động, linh hoạt hơn trong điều hành tỷ giá… giảm phụ thuộc vào tâm lý thị trường.
NHIỀU YẾU TỐ KHÓ LƯỜNG
Theo đánh giá của các chuyên gia, áp lực tỷ giá đang dịu dần nhưng vẫn còn nhiều nguy cơ tiềm ẩn không thể chủ quan.
Ở chiều tích cực, có thể thấy lạm phát của các nước, đặc biệt là Mỹ giảm khá nhanh dù vẫn neo ở mức cao. Chỉ số Dollar Index đo sức mạnh của đồng USD cũng ghi nhận giảm từ đỉnh. Điều quan trọng hơn, nếu Mỹ kéo dài tình trạng đồng USD tăng giá như hiện nay thì kinh tế của Mỹ cũng đối diện nhiều áp lực. USD đắt ảnh hưởng rất xấu đến cán cân thương mại của Mỹ.
Do đó, các chuyên gia đánh giá sớm muộn gì Mỹ cũng phải tìm cách hạ chỉ số USD xuống bằng nhiều biện pháp, trong đó có biện pháp giảm mức độ tăng lãi suất. Chuyên gia dự báo trong đợt tăng lãi suất gần nhất Mỹ có thể tăng lãi suất 0,5% và kỳ sau có thể 0,25%.
Các diễn giả trao đổi tại Đối thoại chuyên đề “Điều hành tỷ giá USD/VND: Ổn định kinh tế vĩ mô” do Tạp chí Kinh tế Việt Nam/ VnEconomy tổ chức. Ảnh: Chu Xuân Khoa.
Đối với Việt Nam, FDI đăng ký mới thì giảm nhưng FDI giải ngân trong 10 tháng năm 2022 lại tăng tới 15% so với năm ngoái.
Tỷ giá hối đoái tăng thì xuất khẩu cũng có lợi. Thặng dư thương mại 10 tháng đạt hơn 9,4 tỷ USD, góp phần làm cho cán cân thanh toán ngoại tệ có thể dương trở lại sau một quý âm. Kiều hối cuối năm có thể tăng lên. Cộng thêm những động thái của Ngân hàng Nhà nước trong bình ổn tỷ giá hối đoái sẽ giúp cán cân ngoại tệ ổn định.
Chuyên gia cho rằng những yếu tố trên có thể tạo cơ hội để giữ cho được tỷ giá hối đoái biến động ở mức 10% vào cuối năm nay. Tuy nhiên tỷ giá còn đối diện với nhiều áp lực nằm ngoài kiểm soát của Việt Nam.
Bên cạnh động thái của Fed còn phải kể đến diễn biến phức tạp của giá hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trên thế giới. Đơn cử như giá năng lượng ở châu Âu. Giả sử mùa đông ở châu Âu kéo dài sang tháng 1/2023, giá năng lượng tăng cao… lập tức lạm phát ở các quốc gia này tăng cao. Đồng tiền của họ lại mất giá. Lúc đó chúng ta cũng bị ảnh hưởng.
Các chuyên gia lưu ý các cơ quan quản lý cần nhìn sâu vào cán cân vãng lai thời gian qua. Mặc dù cán cân hàng hóa trong 10 tháng năm 2022 dương nhưng cán cân dịch vụ lại âm, thậm chí âm rất mạnh.
Tại Báo cáo thẩm tra kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị làm rõ dự báo mức thâm hụt cán cân thương mại hàng hóa 3 tháng cuối năm 2022 lên tới 5,5 tỷ USD và nhận định dấu hiệu suy giảm xuất khẩu đang trở nên rõ nét hơn trong thời gian gần đây.
Trong quý 3/2022, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 96,5 tỷ USD, tăng 17,2% so với cùng kỳ năm trước và nhưng giảm 0,5% so với quý 2/2022. Đây là dấu hiệu của suy giảm xuất khẩu thời gian sắp tới.
Cùng chuyên mục
Cổ đông lớn, lãnh đạo tự chịu rủi ro tiền gửi nếu ngân hàng mất khả năng chi trả
Phiên bản mới nhất của Dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) giữ nguyên quy định loại trừ chi trả bảo hiểm đối với cổ đông sở hữu trên 5% vốn điều lệ, người quản lý, điều hành và thành viên ban kiểm soát của tổ chức tín dụng. Ngân hàng Nhà nước khẳng định nhóm này phải tự chịu rủi ro khi ngân hàng gặp sự cố...
Giá cả ở Trung Quốc vẫn yếu, áp lực giảm phát dai dẳng
Chỉ số giá nhà sản xuất (PPI) của Trung Quốc giảm mạnh hơn dự báo trong tháng 7, trong khi giá tiêu dùng không thay đổi so với tháng trước...
Giảm lãi suất, hỗ trợ kịp thời mục tiêu tăng trưởng kinh tế
Theo Ngân hàng Nhà nước, xác định hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế là nhiệm vụ quan trọng số 1 của ngành nên từ đầu năm đến nay, cơ quan này đã sớm ổn định bộ máy để tổ chức khoảng 30 hội nghị toàn quốc giữa ngân hàng và lãnh đạo địa phương, doanh nghiệp với thông điệp rất rõ ràng: không để doanh nghiệp thiếu vốn, lãi suất ở mức phù hợp, kiểm soát chặt rủi ro tín dụng...
Dự báo tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường chậm lại trong quý 3/2025, đạt 14%
Tăng trưởng lợi nhuận của thị trường trong quý 3/2025 dự kiến chậm lại do nhóm bất động sản không còn hưởng lợi từ hiệu ứng nền cao cùng kỳ năm trước, khi từng ghi nhận khoản lợi nhuận bất thường lớn.
Ngân hàng nóng ruột vì bất động sản thu giữ để xử lý nợ xấu “đắp chiếu”
Nhiều bất động sản là tài sản bảo đảm của các khoản nợ xấu đã được ngân hàng thu hồi nhưng vẫn bị “đắp chiếu” do không thể sang tên, phát mại. Nguyên nhân là một số địa phương từ chối đăng ký biến động quyền sở hữu, đồng thời yêu cầu bổ sung thủ tục xin phép và chuyển đổi mục đích sử dụng đất…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: