11:26 20/03/2017

Tập Cận Bình thân mật tiếp Ngoại trưởng Mỹ

An Huy

“Lợi ích chung của Trung Quốc và Mỹ vượt xa những khác biệt, và hợp tác là lựa chọn đúng đắn duy nhất cho cả hai”, ông Tập nói với ông Tillerson

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp tại Bắc Kinh ngày 19/3 - Ảnh: Reuters.<br>
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp tại Bắc Kinh ngày 19/3 - Ảnh: Reuters.<br>
Với những phát biểu thân mật của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 19/3, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã khép lại chuyến công du châu Á đầu tiên kể từ khi nhậm chức bằng sự nhất trí sẽ hợp tác cùng Trung Quốc để giải quyết vấn đề Triều Tiên và tạm gác sang bên những vấn đề khó khăn hơn.

Thời gian gần đây, Trung Quốc đã “không vui” khi bị Mỹ gây sức ép đòi kiềm chế chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên, cũng như trước việc Washington quyết định triển khai một hệ thống lá chắn tên lửa hiện đại ở Hàn Quốc. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng hoài nghi về những dự định của Mỹ với Đài Loan, nhất là gần đây có nguồn tin nói rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump đang lên một kế hoạch lớn về cung cấp vũ khí cho Đài Loan.

Tuy nhiên, theo hãng tin Reuters, trong cuộc gặp tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, ông Tập Cận Bình và ông Tillerson đã không đề cập tới những vấn đề gai góc nói trên, ít nhất là trước mặt các nhà báo. Ông Tập nói ông Tillerson đã có nhiều nỗ lực để có được sự chuyển giao êm ái sang một kỷ nguyên mới trong quan hệ giữa hai nước.

“Ông nói quan hệ Trung-Mỹ chỉ có thể là một mối quan hệ thân thiện. Tôi xin được bày tỏ sự đánh giá cao dành cho điều này”, Chủ tịch Trung Quốc nói.

Ông Tập cho biết đã vài lần trao đổi với Tổng thống Trump qua điện thoại và thư từ. “Cả hai chúng tôi đều tin rằng từ nay trở về sau hợp tác Trung-Mỹ chính là hướng đi mà hai bên cùng phấn đấu. Cả hai chúng tôi đều kỳ vọng vào một kỷ nguyên mới của sự phát triển mang tính xây dựng”, ông Tập phát biểu.

“Lợi ích chung của Trung Quốc và Mỹ vượt xa những khác biệt, và hợp tác là lựa chọn đúng đắn duy nhất cho cả hai”, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói - theo một tuyên bố của Bộ Ngoại giao nước này.

Ông Tập cũng nói Trung Quốc và Mỹ cần tăng cường hợp tác trong những vấn đề nóng của khu vực, tôn trong lợi ích cốt lõi và những mối quan tâm chính của nhau, và bảo vệ sự ổn định trên diện rộng của mối quan hệ song phương.

Đáp lời Chủ tịch Trung Quốc, Ngoại trưởng Mỹ nói rằng Tổng thống Trump mong muốn tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau với Trung Quốc và muốn có dịp thăm Trung Quốc trong tương lai. Ông Tillerson nói ông Trump “đánh giá rất cao những liên lạc đã có” với ông Tập.

“Chúng tôi hiểu rằng thông qua tiếp tục đối thoại, chúng ta sẽ đạt được sự hiểu biết sâu hơn để đi tới mối quan hệ mạnh mẽ hơn giữa Trung Quốc và Mỹ, đồng thời định hình mối quan hệ hợp tác trong tương lai giữa hai nước”, ông Tillerson phát biểu.

Đến nay, Tổng thống Trump vẫn tỏ ra là một đối tác khó lường đối với Trung Quốc, sau khi đã chỉ trích Bắc Kinh trong một loạt vấn đề từ thương mại cho tới biển Đông.

Hai ngày sau khi cáo buộc Trung Quốc làm quá ít trong việc kiềm chế Triều Tiên, ông Trump nói với các nhà báo rằng ông đã họp về vấn đề Triều Tiên vào cuối tuần vừa rồi tại khu nghỉ dưỡng của ông ở Florida. Trump cũng nói nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đang “hành động rất, rất xấu”.

Trong một động thái cho thấy căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên tiếp tục gia tăng, Bình Nhưỡng vừa thử một động cơ tên lửa mới ở trạm phóng tên lửa Tongchang-ri. Hãng thông tấn Triều Tiên KCNA ngày19/3 cho biết, ông Kim Jong Un nói vụ thử đã diễn ra thành công và đánh dấu “cuộc khai sinh mới” của ngành công nghiệp tên lửa Triều Tiên.

Trước đó, khi thăm Seoul vào hôm thứ Sáu, ông Tillterson đưa ra lời cảnh báo mạnh mẽ nhất từ trước đến nay của chính quyền Trump đối với Triều Tiên, nói rằng Mỹ có thể có hành động quân sự với Triều Tiên nếu Bình Nhưỡng có động thái đe dọa Hàn Quốc và các lực lượng Mỹ.

Tuy nhiên, Trung Quốc và Mỹ có vẻ như đã tạm gác bất đồng trong một số vấn đề lớn, ít nhất là trước khi diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông Tập và ông Trump. Trong cuộc gặp tại Bắc Kinh, ông Tillerson và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã có những phát biểu mềm mỏng hơn. Trong đó, ông Tillerson nói Mỹ và Trung Quốc sẽ hợp tác để khiến Triều Tiên “đi theo một hướng khác”.

Đến nay, Triều Tiên đã 5 lần thử hạt nhân và thực hiện hàng loạt vụ phóng tên lửa, bất chấp lệnh trừng phạt của Liên hiệp quốc. Giới chuyên gia tin rằng Triều Tiên đang phấn đấu để chế tạo được tên lửa mang đầu đạn hạt nhân có thể vươn tới Mỹ.

Mỹ muốn Trung Quốc, nước láng giềng và là đối tác thương mại chính của Triều Tiên, dùng ảnh hưởng để kiềm chế chương trình vũ khí của Triều Tiên. Trung Quốc thì nói nước này cam kết tuân thủ lệnh trừng phạt của Liên hiệp quốc đối với Triều Tiên, nhưng tất ả các bên cần có trách nhiệm giảm căng thẳng và quay trở lại bàn đàm phán.

Giới chức Trung Quốc cũng thường xuyên nói rằng nước này không có ảnh hưởng với Triều Tiên như đánh giá của Washington, đồng thời bày tỏ lo ngại Triều Tiên có thể suy sụp nếu bị cắt đứt hoàn toàn giao thương với bên ngoài và khi đó người tị nạn Triều Tiên sẽ ồ ạt chạy sang Trung Quốc.