TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Thủ tướng: 2017 là năm giảm phí cho doanh nghiệp
Thủ tướng khẳng định Chính phủ sẽ nỗ lực hết mình để cộng đồng doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ, bền vững và bình đẳng
“Tôi muốn nói tinh thần lớn với các nhà đầu tư, các doanh nghiệp yên tâm rằng Chính phủ kiến tạo, liêm chính, phục vụ phải xây dựng và bảo đảm môi trường kinh doanh tốt, thân thiện với kinh doanh, nhưng tôi cũng muốn nhắc lại lời của cố Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh rằng, chúng ta hãy tự cứu mình trước khi trời cứu”.
Đó là phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại hội nghị đối thoại giữa Thủ tướng với cộng đồng doanh nghiệp cả nước, sáng 17/5.
Giảm phí, giảm thanh kiểm tra
Trước khi phát biểu kết luận, người đứng đầu Chính phủ đã mang đến thông tin khiến cộng đồng doanh nghiệp vui mừng khi ông cho biết, Chính phủ đang muốn khẳng định và thể hiện tinh thần chuyển lời nói thành hành động.
“Hôm nay, người ta nói rất nhiều về thanh tra, kiểm tra chồng chất. Tôi đã yêu cầu các cơ quan xây dựng ngay một Chỉ thị là không được thanh tra, kiểm tra 1 năm quá 1 lần, thanh tra đột xuất khi vi phạm thì không được mở rộng. Chỉ thị này đã được ký ngay lúc 13h chiều nay, mang số 20 và sẽ được công bố ngay sau đây”, Thủ tướng dứt lời trước khi tràng pháo tay của cả hội trường vang lên thay cho lời cảm ơn về sự quyết tâm của Chính phủ và cá nhân Thủ tướng.
Ông cũng nhấn mạnh, với quyết tâm xây dựng một Chính phủ kiến tạo, phục vụ, Chính phủ mong muốn doanh nghiệp không chỉ có tự do kinh doanh, tự do sáng tạo mà còn an toàn với người đầu tư, kinh doanh, tài sản, vốn đầu tư…
Theo Thủ tướng, những kết quả bước đầu cho thấy, trong một năm qua, Chính phủ và các địa phương đã “gãi đúng chỗ” chứ không phải “ngứa trên đầu, gãi dưới chân”, mặc dù chưa hoàn thiện nhưng so với hội nghị lần trước tổ chức tại Tp.HCM thì tính gay gắt đã giảm đi rất nhiều.
“Lần này chủ yếu là các ý kiến góp ý, cách làm cụ thể, phương pháp tính toán cụ thể để giảm phiền hà cho doanh nghiệp. Những quan điểm chính như vậy đã được thể hiện”, Thủ tướng nhận xét
Về cải cách thủ tục hành chính và tạo điều kiện đầu tư kinh doanh, Thủ tướng cho biết mô hình hành chính công của nhiều địa phương đã giảm thiểu thời gian đi lại, phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.
Các tỉnh, địa phương trong cả nước cần tích cực triển khai, thực hiện kê khai nộp thuế điện tử, tiếp cận các dịch vụ công: đăng ký kinh doanh, đăng ký thương hiệu, khai báo thuế, hải quan… những chi phí này đang có xu hướng giảm. Cụ thể là năm 2015 là 28%, năm 2016 giảm còn 18,8%, năm 2017 và những năm tiếp theo tiếp tục giảm.
Tuy nhiên, Thủ tướng lưu ý, dù chúng ta đạt kết quả bước đầu đáng được động viên, khích lệ với các tỉnh, các thành viên Chính phủ. Nhưng chúng ta cũng thấy rõ còn nhiều rào cản cho sự phát triển của doanh nghiệp doanh nghiệp, trong đó có cả việc nhũng nhiễu, hạch sách của một bộ phận cán bộ công chức.
“Chính phủ đã nhận diện được vấn đề này, những điểm cơ bản các doanh nghiệp, các hiệp hội doanh nghiệp đã nêu ra tại hội nghị này”, ông nói.
Thủ tướng cam kết Chính phủ sẽ tiếp tục kiến tạo môi trường kinh doanh công bằng, thân thiện, khuyến khích đầu tư, bảo đảm thực thi pháp luật, bao gồm cả việc bảo đảm môi trường chính trị và vĩ mô ổn định, bảo đảm tinh thần thượng tôn pháp luật, cải cách thể chế để làm sao mọi thành phần kinh tế đều bình đẳng, không phân biệt công hay tư.
Đặc biệt, Chính phủ tiếp tục rà soát các quy định và thực hiện quyết liệt các giải pháp nhằm giảm bớt gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp như chi phí thủ tục hành chính về thuế, hải quan, giấy phép, phí BOT, chi phí về logicstic, chi phí sử dụng các công trình dịch vụ công, nhất là chi phí kiểm định, thẩm định, giám định, các chi phí kiểm tra khác của Nhà nước. Đây là những khoản đang đè nặng lên doanh nghiệp mà chúng ta phải nghiên cứu để giảm bớt cho doanh nghiệp.
Chính vì vậy, theo Thủ tướng, 2017 sẽ là năm giảm phí cho doanh nghiệp, từ những khoản chi phí chính thức cho tới phi chính thức. Xóa bỏ sự ưu ái công - tư, thu hồi nguồn lực đang được sử dụng lãng phí để phân bổ lại nhằm cải thiện năng suất. Các nguồn lực sẽ được chuyển giao cho các thành phần kinh tế để tối ưu hóa, chứ không chỉ ưu tiên cho doanh nghiệp nhà nước.
Nói về vấn đề tài chính, tín dụng, Thủ tướng cho rằng, việc tiếp cận tín dụng chính thức, giao dịch đảm bảo vẫn chưa tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp phát huy tài sản đảm bảo để thế chấp, tiếp cận nguồn vốn tín dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Bên cạnh đó, vấn đề nợ xấu, sở hữu chéo, sở hữu ngầm khiến cho dòng tín dụng bị phân bổ một cách chênh lệch, xa rời tín hiệu thị trường. Tồn tại về vấn đề thị trường, việc cung cấp thông tin và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường của các cơ quan chức năng còn hạn chế, rất ít doanh nghiệp có thể tham gia được vào các chuỗi cung ứng của khu vực và toàn cầu.
Trước khi khép lại phần phát biểu, Thủ tướng nói “Tôi nghĩ rằng bình minh đang đến đất nước ta, tôi tin tưởng các bạn, những doanh nghiệp sẽ đóng góp cho bình minh rực sáng trên Tổ quốc Việt Nam thân yêu. Với tinh thần đó, tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ xây dựng một hệ sinh thái lành mạnh, mà ở đó tất cả các thành phần kinh tế đều phát triển bình đẳng, kết nối và hỗ trợ nhau, đem lại sự thịnh vượng và phát triển kinh tế chung cho Việt Nam. Đó chính là tinh thần đồng hành mà tôi muốn nói đến ngày hôm nay”.
Cần thanh toán điện tử để chống tham nhũng
Trước phần kết luận của Thủ tướng, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, gần đây mỗi năm đều có những nghị quyết dành cho doanh nghiệp nhằm giải quyết nhiều vấn đề và liên quan nhiều bộ, ngành ở tất cả lĩnh vực. Các nội dung chính thường tập trung vào đất đai, tiếp cận vốn, và thủ tục hành chính.
“Chúng ta đã làm ngày càng cụ thể, chỉ đạo rõ nhiệm vụ các bộ và bên dưới là đến các sở ở các cấp. Không để tình trạng ở trên nóng, ở dưới từ từ, coi như không phải việc của mình, thậm chí là lạnh như nhiều doanh nghiệp đã nói”, Phó thủ tướng nói.
Ông cũng yêu cầu các địa phương cần tăng cường đối thoại bởi chỉ thông qua đối thoại nhiều vấn đề mới được trao đổi, thảo luận thoải mái, rõ ràng. “Doanh nghiệp không cần cái chung chung, kể cả lãnh đạo, Thủ tướng cũng không cần nghe báo cáo chung chung nữa”.
Theo Phó thủ tướng, doanh nghiệp cần thiết thực. Họ không cần đếm có bao nhiêu cuộc họp, mà đo đếm chi phí có giảm không và làm sao để không bỏ lỡ cơ hội kinh doanh.
Cùng với đó, Chính phủ cùng các cơ quan chức năng sẽ quyết liệt hơn trong đấu tranh phòng chống tham nhũng. Phải điện tử hóa tất cả các dịch vụ công để tránh tiếp xúc trực tiếp, phát sinh tiêu cực. Tất cả chúng ta cần ủng hộ thanh toán điện tử để chống tham nhũng, chắc chắn sẽ làm cho môi trường thông thoáng hơn nhiều”.
Chia sẻ về những khó khăn của doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà khẳng định sẽ ghi nhận các ý kiến, đề xuất của doanh nghiệp, đồng thời xây dựng những phương án tháo gỡ khó khăn.
Tuy nhiên, Bộ cũng cần có sự tham vấn nhiều hơn từ phía doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần thể hiện tiếng nói nhiều hơn nữa, đánh giá những tác động từ chính sách đến hoạt động kinh doanh để Bộ có những điều chỉnh phù hợp, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh.
Trong khi đó, theo Bộ trưởng Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh, cho hay, tại hội nghị tương tự cách đây 1 năm, khi đó Bộ Công Thương nhận được rất nhiều phàn nàn của doanh nghiệp, nhưng tại hội nghị này chỉ còn số ít vấn đề tồn tại nhờ sự lắng nghe, cầu thị của các đơn vị thuộc Bộ.
Nhiều quy định về điều kiện đầu tư, kinh doanh đã được dỡ bỏ, tạo điều kiện khơi dậy sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển. Cụ thể, cơ quan này đã bãi bỏ Thông tư 37 quy định về mức giới hạn và việc kiểm tra hàm lượng formaldehyt và amin thơm chuyển hóa từ thuốc nhuộm azo trong sản phẩm dệt may; ban hành Thông tư 24 quy định một số nội dung về rút ngắn thời gian tiếp cận điện năng trong đó bãi bỏ thủ tục xác nhận sự phù hợp với quy hoạch điện; sửa đổi, bổ sung Thông tư số 20 quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu ôtô chở người loại từ 9 chỗ ngồi trở xuống...
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cũng khẳng định, công tác kiểm tra nhà nước, kiểm tra chuyên ngành đã đi được chặng đường rất xa trong việc cắt giảm thủ tục. Ví dụ, công tác kiểm tra hợp quy đã chuyển sang công tác hậu kiểm, có một số sản phẩm hàng hóa sẽ được thông quan trong một ngày, một số hàng hóa nguy cơ cao thì có thể lâu hơn một chút.
Về thủ tục giải phóng hàng hóa nhập khẩu, dán nhãn hàng hóa cũng giải quyết căn bản theo hướng thuận lợi cho doanh nghiệp, không phải ghi nhãn phụ, xử lý ghi bổ sung sau khi hậu kiểm, thông thoáng hơn. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cũng đang sửa và sớm ban hành thông tư xuất nhập khẩu chuyển sang hết cơ chế hậu kiểm...
Một số lãnh đạo Chính phủ, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Bộ trưởng Bộ Công an trong phần phát biểu trước đó tại hội nghị cũng đều khẳng định sẽ bảo vệ doanh nghiệp làm ăn chân chính nghiêm túc, bảo vệ quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp.
Đó là phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại hội nghị đối thoại giữa Thủ tướng với cộng đồng doanh nghiệp cả nước, sáng 17/5.
Giảm phí, giảm thanh kiểm tra
Trước khi phát biểu kết luận, người đứng đầu Chính phủ đã mang đến thông tin khiến cộng đồng doanh nghiệp vui mừng khi ông cho biết, Chính phủ đang muốn khẳng định và thể hiện tinh thần chuyển lời nói thành hành động.
“Hôm nay, người ta nói rất nhiều về thanh tra, kiểm tra chồng chất. Tôi đã yêu cầu các cơ quan xây dựng ngay một Chỉ thị là không được thanh tra, kiểm tra 1 năm quá 1 lần, thanh tra đột xuất khi vi phạm thì không được mở rộng. Chỉ thị này đã được ký ngay lúc 13h chiều nay, mang số 20 và sẽ được công bố ngay sau đây”, Thủ tướng dứt lời trước khi tràng pháo tay của cả hội trường vang lên thay cho lời cảm ơn về sự quyết tâm của Chính phủ và cá nhân Thủ tướng.
Ông cũng nhấn mạnh, với quyết tâm xây dựng một Chính phủ kiến tạo, phục vụ, Chính phủ mong muốn doanh nghiệp không chỉ có tự do kinh doanh, tự do sáng tạo mà còn an toàn với người đầu tư, kinh doanh, tài sản, vốn đầu tư…
Theo Thủ tướng, những kết quả bước đầu cho thấy, trong một năm qua, Chính phủ và các địa phương đã “gãi đúng chỗ” chứ không phải “ngứa trên đầu, gãi dưới chân”, mặc dù chưa hoàn thiện nhưng so với hội nghị lần trước tổ chức tại Tp.HCM thì tính gay gắt đã giảm đi rất nhiều.
“Lần này chủ yếu là các ý kiến góp ý, cách làm cụ thể, phương pháp tính toán cụ thể để giảm phiền hà cho doanh nghiệp. Những quan điểm chính như vậy đã được thể hiện”, Thủ tướng nhận xét
Về cải cách thủ tục hành chính và tạo điều kiện đầu tư kinh doanh, Thủ tướng cho biết mô hình hành chính công của nhiều địa phương đã giảm thiểu thời gian đi lại, phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.
Các tỉnh, địa phương trong cả nước cần tích cực triển khai, thực hiện kê khai nộp thuế điện tử, tiếp cận các dịch vụ công: đăng ký kinh doanh, đăng ký thương hiệu, khai báo thuế, hải quan… những chi phí này đang có xu hướng giảm. Cụ thể là năm 2015 là 28%, năm 2016 giảm còn 18,8%, năm 2017 và những năm tiếp theo tiếp tục giảm.
Tuy nhiên, Thủ tướng lưu ý, dù chúng ta đạt kết quả bước đầu đáng được động viên, khích lệ với các tỉnh, các thành viên Chính phủ. Nhưng chúng ta cũng thấy rõ còn nhiều rào cản cho sự phát triển của doanh nghiệp doanh nghiệp, trong đó có cả việc nhũng nhiễu, hạch sách của một bộ phận cán bộ công chức.
“Chính phủ đã nhận diện được vấn đề này, những điểm cơ bản các doanh nghiệp, các hiệp hội doanh nghiệp đã nêu ra tại hội nghị này”, ông nói.
Thủ tướng cam kết Chính phủ sẽ tiếp tục kiến tạo môi trường kinh doanh công bằng, thân thiện, khuyến khích đầu tư, bảo đảm thực thi pháp luật, bao gồm cả việc bảo đảm môi trường chính trị và vĩ mô ổn định, bảo đảm tinh thần thượng tôn pháp luật, cải cách thể chế để làm sao mọi thành phần kinh tế đều bình đẳng, không phân biệt công hay tư.
Đặc biệt, Chính phủ tiếp tục rà soát các quy định và thực hiện quyết liệt các giải pháp nhằm giảm bớt gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp như chi phí thủ tục hành chính về thuế, hải quan, giấy phép, phí BOT, chi phí về logicstic, chi phí sử dụng các công trình dịch vụ công, nhất là chi phí kiểm định, thẩm định, giám định, các chi phí kiểm tra khác của Nhà nước. Đây là những khoản đang đè nặng lên doanh nghiệp mà chúng ta phải nghiên cứu để giảm bớt cho doanh nghiệp.
Chính vì vậy, theo Thủ tướng, 2017 sẽ là năm giảm phí cho doanh nghiệp, từ những khoản chi phí chính thức cho tới phi chính thức. Xóa bỏ sự ưu ái công - tư, thu hồi nguồn lực đang được sử dụng lãng phí để phân bổ lại nhằm cải thiện năng suất. Các nguồn lực sẽ được chuyển giao cho các thành phần kinh tế để tối ưu hóa, chứ không chỉ ưu tiên cho doanh nghiệp nhà nước.
Nói về vấn đề tài chính, tín dụng, Thủ tướng cho rằng, việc tiếp cận tín dụng chính thức, giao dịch đảm bảo vẫn chưa tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp phát huy tài sản đảm bảo để thế chấp, tiếp cận nguồn vốn tín dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Bên cạnh đó, vấn đề nợ xấu, sở hữu chéo, sở hữu ngầm khiến cho dòng tín dụng bị phân bổ một cách chênh lệch, xa rời tín hiệu thị trường. Tồn tại về vấn đề thị trường, việc cung cấp thông tin và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường của các cơ quan chức năng còn hạn chế, rất ít doanh nghiệp có thể tham gia được vào các chuỗi cung ứng của khu vực và toàn cầu.
Trước khi khép lại phần phát biểu, Thủ tướng nói “Tôi nghĩ rằng bình minh đang đến đất nước ta, tôi tin tưởng các bạn, những doanh nghiệp sẽ đóng góp cho bình minh rực sáng trên Tổ quốc Việt Nam thân yêu. Với tinh thần đó, tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ xây dựng một hệ sinh thái lành mạnh, mà ở đó tất cả các thành phần kinh tế đều phát triển bình đẳng, kết nối và hỗ trợ nhau, đem lại sự thịnh vượng và phát triển kinh tế chung cho Việt Nam. Đó chính là tinh thần đồng hành mà tôi muốn nói đến ngày hôm nay”.
Cần thanh toán điện tử để chống tham nhũng
Trước phần kết luận của Thủ tướng, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, gần đây mỗi năm đều có những nghị quyết dành cho doanh nghiệp nhằm giải quyết nhiều vấn đề và liên quan nhiều bộ, ngành ở tất cả lĩnh vực. Các nội dung chính thường tập trung vào đất đai, tiếp cận vốn, và thủ tục hành chính.
“Chúng ta đã làm ngày càng cụ thể, chỉ đạo rõ nhiệm vụ các bộ và bên dưới là đến các sở ở các cấp. Không để tình trạng ở trên nóng, ở dưới từ từ, coi như không phải việc của mình, thậm chí là lạnh như nhiều doanh nghiệp đã nói”, Phó thủ tướng nói.
Ông cũng yêu cầu các địa phương cần tăng cường đối thoại bởi chỉ thông qua đối thoại nhiều vấn đề mới được trao đổi, thảo luận thoải mái, rõ ràng. “Doanh nghiệp không cần cái chung chung, kể cả lãnh đạo, Thủ tướng cũng không cần nghe báo cáo chung chung nữa”.
Theo Phó thủ tướng, doanh nghiệp cần thiết thực. Họ không cần đếm có bao nhiêu cuộc họp, mà đo đếm chi phí có giảm không và làm sao để không bỏ lỡ cơ hội kinh doanh.
Cùng với đó, Chính phủ cùng các cơ quan chức năng sẽ quyết liệt hơn trong đấu tranh phòng chống tham nhũng. Phải điện tử hóa tất cả các dịch vụ công để tránh tiếp xúc trực tiếp, phát sinh tiêu cực. Tất cả chúng ta cần ủng hộ thanh toán điện tử để chống tham nhũng, chắc chắn sẽ làm cho môi trường thông thoáng hơn nhiều”.
Chia sẻ về những khó khăn của doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà khẳng định sẽ ghi nhận các ý kiến, đề xuất của doanh nghiệp, đồng thời xây dựng những phương án tháo gỡ khó khăn.
Tuy nhiên, Bộ cũng cần có sự tham vấn nhiều hơn từ phía doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần thể hiện tiếng nói nhiều hơn nữa, đánh giá những tác động từ chính sách đến hoạt động kinh doanh để Bộ có những điều chỉnh phù hợp, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh.
Trong khi đó, theo Bộ trưởng Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh, cho hay, tại hội nghị tương tự cách đây 1 năm, khi đó Bộ Công Thương nhận được rất nhiều phàn nàn của doanh nghiệp, nhưng tại hội nghị này chỉ còn số ít vấn đề tồn tại nhờ sự lắng nghe, cầu thị của các đơn vị thuộc Bộ.
Nhiều quy định về điều kiện đầu tư, kinh doanh đã được dỡ bỏ, tạo điều kiện khơi dậy sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển. Cụ thể, cơ quan này đã bãi bỏ Thông tư 37 quy định về mức giới hạn và việc kiểm tra hàm lượng formaldehyt và amin thơm chuyển hóa từ thuốc nhuộm azo trong sản phẩm dệt may; ban hành Thông tư 24 quy định một số nội dung về rút ngắn thời gian tiếp cận điện năng trong đó bãi bỏ thủ tục xác nhận sự phù hợp với quy hoạch điện; sửa đổi, bổ sung Thông tư số 20 quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu ôtô chở người loại từ 9 chỗ ngồi trở xuống...
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cũng khẳng định, công tác kiểm tra nhà nước, kiểm tra chuyên ngành đã đi được chặng đường rất xa trong việc cắt giảm thủ tục. Ví dụ, công tác kiểm tra hợp quy đã chuyển sang công tác hậu kiểm, có một số sản phẩm hàng hóa sẽ được thông quan trong một ngày, một số hàng hóa nguy cơ cao thì có thể lâu hơn một chút.
Về thủ tục giải phóng hàng hóa nhập khẩu, dán nhãn hàng hóa cũng giải quyết căn bản theo hướng thuận lợi cho doanh nghiệp, không phải ghi nhãn phụ, xử lý ghi bổ sung sau khi hậu kiểm, thông thoáng hơn. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cũng đang sửa và sớm ban hành thông tư xuất nhập khẩu chuyển sang hết cơ chế hậu kiểm...
Một số lãnh đạo Chính phủ, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Bộ trưởng Bộ Công an trong phần phát biểu trước đó tại hội nghị cũng đều khẳng định sẽ bảo vệ doanh nghiệp làm ăn chân chính nghiêm túc, bảo vệ quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp.
