Tổng thống Hàn Quốc lên đường tới Bình Nhưỡng gặp ông Kim Jong Un
Cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều này sẽ là một “bài kiểm tra” cho khả năng có một cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều thứ hai
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in sáng ngày 18/9 đã lên máy bay đi tới thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên để có cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ ba trong năm nay với nhà lãnh đạo Kim Jong Un. Một trong những mục đích của chuyến đi này là nhằm tạo ra bước đột phá trong cuộc đàm phán hạt nhân đang lâm vào bế tắc giữa Triều Tiên và Mỹ.
Theo hãng tin Reuters, cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều này sẽ là một "bài kiểm tra" cho khả năng có một cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều thứ hai, như ông Kim Jong Un đề xuất với Tổng thống Donald Trump mới đây. Cuộc gặp cũng sẽ đưa ra những dấu hiệu cho thấy Triều Tiên có thực sự nghiêm túc về phi hạt nhân hóa hay không.
Theo các trợ lý của ông Moon Jae-in, ông Trump đã đề nghị người đồng cấp Hàn Quốc giữ vai trò "nhà đàm phán trưởng" giữa ông và ông Kim Jong Un. Lời đề nghị này được đưa ra sau khi ông Trump bất ngờ hủy chuyến thăm Bình Nhưỡng đã được lên lịch từ trước của Ngoại trường Mỹ Mike Pompeo vào tháng 8.
Hiện nay, Washington đang chờ những dấu hiệu chắc chắn về việc Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân, rồi mới nhất trí với một mục tiêu chính của Bình Nhưỡng là chính thức chấm dứt cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.
Lời hứa phi hạt nhân hóa đã được ông Kim Jong Un đưa ra với ông Trump trong cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử ở Singapore hôm 12/6. Nhưng cho tới gần đây, giới tình báo Mỹ cho rằng Triều Tiên thực ra vẫn đang phát triển vũ khí hạt nhân.
"Tôi muốn có cuộc đối thoại thẳng thắn với Chủ tịch Kim Jong Un về làm thế nào tìm ra một điểm tương tác giữa yêu cầu phi hạt nhân hóa của Mỹ với yêu cầu của Triều Tiên về chấm dứt mối quan hệ thù địch và có sự đảm bảo về an ninh", ông Moon Jae-in phát biểu tại một cuộc họp với các quan chức cấp cao Hàn Quốc hôm thứ Hai.
Trong một dấu hiệu cho thấy những thách thức còn ở phía trước, tờ báo Rodong Sinmun của Triều Tiên số ra ngày thứ Ba nói rằng trách nhiệm về cuộc đàm phán hạt nhân đang bế tắc "thuộc về chính nước Mỹ".
Cuộc đàm phán hạt nhân bế tắc là do "sự ngang ngạnh đầy phi lý rằng những vấn đề khác chỉ có thể được thảo luận sau khi Triều Tiên đã từ bỏ hoàn toàn, không thể đảo ngược và có thể kiểm chứng năng lực hạt nhân của mình, trong khi Mỹ không hề cho thấy ý định xây dựng niềm tin, bao gồm việc tuyên bố chấm dứt chiến tranh", bài xã luận của Rodong Sinmun có đoạn viết.
Theo dự kiến, ông Moon Jae-in sẽ hạ cánh xuống Bình Nhưỡng vào lúc 10h sáng theo giờ địa phương. Ông sẽ được ông Kim Jong Un ra đón và sẽ tham dự một lễ đón chính thức sau đó. Sau bữa trưa, hai nhà lãnh đạo sẽ bước vào hội đàm chính thức. Vào buổi tối, hai nhà lãnh đạo sẽ cùng xem biểu diễn âm nhạc và dự tiệc tối.
Đây sẽ là lần đầu tiên sau 11 năm một vị Tổng thống Hàn Quốc đặt chân đến thủ đô của Triều Tiên. Cùng đi với ông Moon Jae-in trong chuyến đi này có Phó chủ tịch Jay Y. Lee của hãng điện tử Samsung, cùng Giám đốc điều hành (CEO) của hai công ty lớn khác của Hàn Quốc là SK Group và LG Group.
Theo dự kiến, vào ngày thứ Tư, ông Moon Jae-in và ông Kim Jong Un sẽ ra một tuyên bố chung, và một thỏa thuận về quân sự nhằm giảm căng thẳng giữa hai miền và ngăn chặn nguy cơ xảy ra xung đột vũ trang - giới chức Hàn Quốc cho hay.
Ông Moon Jae-in hy vọng chuyến thăm Triều Tiên của ông sẽ mang lại một đề xuất tạo khuôn khổ cho cả việc Triều Tiên phi hạt nhân hóa và việc chính thức tuyên bố chấm dứt chiến tranh Triều Tiên - theo các quan chức Hàn Quốc.
Cuộc chiến tranh 1950-1953 mới khép lại bằng một thỏa thuận ngừng bắn, chứ chưa có hiệp ước hòa bình, nên lực lượng do Mỹ dẫn đầu, bao gồm Hàn Quốc, về mặt kỹ thuật vẫn đang trong tình trạng chiến tranh với Triều Tiên.
Tuy nhiên, giới chức Hàn Quốc nói rằng Mỹ vẫn chưa muốn tuyên bố kết thúc chiến tranh chừng nào Triều Tiên còn chưa có hành động cụ thể tiến tới phi hạt nhân hóa.