Chính phủ đánh giá kinh tế quý 1/2012

Dù vẫn còn một số điểm hạn chế, song nhìn chung nền kinh tế trong quý 1/2012 đã đi đúng hướng với mục tiêu mà Chính phủ đặt ra.

Đánh giá của Thủ tướng cùng các thành viên Chính phủ tại cuộc họp thường kỳ tháng 3, ngày 1/4, đã được Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam truyền đạt lại tại buổi họp báo ngay sau đó.

Người phát ngôn của Chính phủ cho hay, trong 3 tháng đầu năm 2012, Chính phủ đánh giá nền kinh tế đã có những tín hiệu tích cực so với cuối năm 2011.

Cụ thể, GDP quý 1/2012 ước đạt 4%,  số doanh nghiệp thành lập mới đã lớn hơn số doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể (số doanh nghiệp thành lập mới là 15.300 doanh nghiệp, trong khi số đã làm thủ tục giải thể trên 2.200 và trên 9.700 đăng ký ngừng hoạt động).

Đặc biệt, trong quý 1/2012, giá cả, thị trường khá ổn định, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 chỉ tăng 0,16% so với tháng 2/2012. CPI 3 tháng đầu năm chỉ tăng khoảng 2,55%, là mức tăng thấp nhất so với nhiều năm qua.

Bên cạnh đó, nhiều chỉ tiêu vĩ mô khác cũng cho chuyển biến tích cực, chẳng hạn như thanh khoản hệ thống ngân hàng đã cải thiện, kim ngạch xuất khẩu tăng dần theo từng tháng trong quý, tăng 23,6% so với quý 1/2011, nhập siêu cũng ở mức thấp nhất so với cùng kỳ nhiều năm gần đây (1% xuất khẩu).

Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu đó, Chính phủ vẫn nhận thấy một số hạn chế, trong đó có việc tăng được đạt thấp hơn so với cùng kỳ năm trước; sản xuất công nghiệp chế biến, chế tạo gặp nhiều khó khăn do chi phí đầu vào tăng cao; tồn kho còn ở mức cao, dẫn đến quy mô sản xuất thu hẹp, nhiều doanh nghiệp phải ngừng sản xuất hoặc phá sản, giải thể; lãi suất tuy đã giảm nhưng vẫn còn cao, việc tiếp cận vốn của doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn...

Lý giải cho hiện tượng khá nhiều dự án, công trình bị đình trệ trong thời gian qua, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho hay, đó chỉ là do Chính phủ không cho ứng vốn trước. Tới đây, khi nguồn vốn được khơi thông, tiến độ của hàng loạt công trình lại được đẩy nhanh (?).

Đặc biệt, theo Bộ trưởng Đam, kinh tế trong quý 1/2012 dù có tăng trưởng chậm đôi chút, song nó thể hiện được Chính phủ đang chuyển từ thụ động ứng phó với lạm phát, bất ổn sang điều hành theo mục tiêu.

Liên quan đến thông tin hàng loạt doanh nghiệp giải thể, đóng cửa hoặc không tiếp cận được vốn vay trong quý 1/2012, Bộ trưởng Vũ Đức Đam khẳng định, đúng là có thực tế đó. Tuy nhiên, theo ông, do khi tiến hành cho vay vốn, hầu hết các ngân hàng đều phải xem xét, thẩm định kỹ lưỡng đến khả năng hoàn trả vốn của doanh nghiệp.

Trong khi đó, trong số hàng trăm nghìn doanh nghiệp hiện nay, có không ít doanh nghiệp đăng ký nhưng không hoạt động, hoặc có trường hợp một cá nhân nhưng đứng ra thành lập một lúc mấy công ty. Cũng có nhiều trường hợp trong tình trạng sắp giải thể, phá sản...

Bộ trưởng cũng nêu rõ quan điểm của Chính phủ rằng: trong nền kinh tế thị trường, việc doanh nghiệp thành lập, ra đời và giải thể, phá sản là chuyện hết sức bình thường; mục tiêu của Chính phủ trong điều hành nền kinh tế là nhiều hay ít doanh nghiệp không quan trọng, quan trọng là hoạt động có hiệu quả hay không.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cũng thừa nhận, việc có nhiều doanh nghiệp giải thể, phá sản phần nào cũng thể hiện sản xuất, kinh doanh đang gặp khó khăn, đặc biệt là đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Hơn nữa, số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, có nhiều doanh nghiệp đăng ký thành lập và đăng ký giải thể nhưng quy mô rất nhỏ, nên không ảnh hưởng nhiều đến sự suy giảm việc làm, thất nghiệp trong thời gian tới.

Liên quan đến chuyện giãn thuế thu nhập để hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ trưởng Đam cho biết, cả hai đề xuất về giãn, giảm thuế thu nhập cá nhân và thu nhập doanh nghiệp của Bộ Kế hoạch và Đầu tư là nằm trong hàng loạt giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Trước đó Bộ Tài chính cũng đã có đề xuất tương tự. Tuy nhiên, sau nhiều  phản hồi, trong đó có ý kiến cho rằng, việc đó chỉ có tác dụng đối với doanh nghiệp có lợi nhuận trước thuế, còn với doanh nghiệp thua lỗ thì không có tác dụng gì... Do đó, hiện Chính phủ đã giao cho Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan xem xét, phân tích và lấy ý kiến, sau đó trình Chính phủ quyết định.