Vì sao vẫn chưa thể “xử” vụ vỡ đường ống nước?

Bộ Xây dựng không phải là cơ quan chủ quản của Vinaconex, không được giao làm đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại Vinaconex, không trực tiếp quản lý cán bộ lãnh đạo của Vinaconex.

Đó là lý do chính vì sao sau hàng loạt sự cố vỡ đường ống nước liên tiếp của Tổng công ty Vinaconex, Bộ Xây dựng cũng đã vào cuộc kết luận nguyên nhân, song đến thời điểm này vẫn không đưa ra hình thức xử lý kỷ luật, quy trách nhiệm đối với cá nhân, tập thể có liên quan tại tổng công ty này.

Trao đổi với VnEconomy, Chánh Văn phòng Bộ Xây dựng Đỗ Đức Duy nói:

- Tuyến ống truyền tải nước Sông Đà là một trong những hạng mục công trình chính của dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước chuỗi đô thị Sơn Tây - Hòa Lạc - Xuân Mai - Miếu Môn - Hà Nội - Hà Đông, do Tổng công ty Vinaconex làm chủ đầu tư, khởi công xây dựng từ tháng 1/2006 đến tháng 4/2009 bắt đầu đưa vào khai thác, sử dụng.

Sau khoảng 3 năm đầu vận hành ổn định, thì từ tháng 2/2012 đến nay, đường ống đã nhiều lần bị vỡ, đặc biệt trong khoảng thời gian từ tháng 4/2014 đến nay tần suất vỡ ống xảy ra thường xuyên. Theo pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng, đây được xác định là sự cố chất lượng công trình xây dựng, xảy ra trong quá trình khai thác, vận hành và có ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của hàng ngàn hộ dân.

Chính vì vậy, với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, ngay sau khi xảy ra sự cố, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã chỉ đạo Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng khẩn trương tổ chức giám định sự cố, làm rõ nguyên nhân, xác định rõ trách nhiệm của các chủ thể có liên quan và tìm hướng khắc phục, xử lý

Bộ cũng đã có thông báo kết luận giám định nguyên nhân sự cố vỡ đường ống nước Sông Đà mà Bộ Xây dựng đã gửi cho Vinaconex, các cơ quan chức năng và cung cấp cho báo chí.

Bộ Xây dựng đã có kết luận chỉ rõ nguyên nhân nhưng đến nay chưa thấy Bộ xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan của Tổng công ty Vinaconex?

Hiện nay, Vinaconex là Tổng công ty cổ phần, hoạt động theo điều lệ của Tổng công ty do Đại hội cổ đông thông qua trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật về doanh nghiệp cổ phần. Đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại Vinaconex là Tổng công ty Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) trực thuộc Bộ Tài chính.

Trong khi đó, Bộ Xây dựng không phải là cơ quan chủ quản của Vinaconex, không được giao làm đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại Vinaconex, không trực tiếp quản lý cán bộ lãnh đạo của Vinaconex, tổ chức Đảng của Tổng công ty Vinaconnex không thuộc hệ thống các tổ chức Đảng của Bộ Xây dựng.

Vì vậy việc xem xét, xử lý trách nhiệm của các tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo tại Tổng công ty Vinaconex không thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng, mà thuộc trách nhiệm và thẩm quyền của đại hội cổ đông, Tổng công ty SCIC theo đúng các quy định của Nhà nước và điều lệ của Tổng công ty.

Sự cố vỡ đường ống nước Sông Đà là sự cố về chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng đã thực hiện đúng vai trò, chức năng của cơ quan quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, trong đó Vinaconex là một chủ thể tham gia hoạt động xây dựng với tư cách là Chủ đầu tư dự án, được xác định phải chịu trách nhiệm chính trong việc tổ chức quản lý chất lượng công trình trong tất cả các khâu của quá trình thực hiện dự án, điều này đã thể hiện rõ trong kết luận giám định sự cố mà Bộ Xây dựng đã công bố.

Có nghĩa rằng, cả Bộ Xây dựng và thành phố Hà Nội đều “vô thẩm quyền xử lý” trong sự cố này?

Trách nhiệm của Bộ Xây dựng thì như tôi đã nói trên. Còn với Hà Nội, theo tôi biết, khi xảy ra sự cố vỡ đường ống nước sông Đà, với trách nhiệm theo phân cấp là đảm bảo cung cấp nước sạch cho người dân Thủ đô, UBND thành phố Hà Nội và Sở Xây dựng đã nhanh chóng vào cuộc, đưa ra các biện pháp hỗ trợ, điều phối cấp nước cho các khu vực dân cư mất nước do tuyến ống bị sự cố cũng như các giải pháp phối hợp giữa các công ty cung cấp nước sạch để ứng cứu kịp thời.

Đồng thời, UBND thành phố Hà Nội cũng đã quyết liệt chỉ đạo, nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật và tài chính để hỗ trợ cho các doanh nghiệp triển khai thực hiện đầu tư xây dựng tuyến ống truyền tải số 2 của Nhà máy nước Sông Đà, dự kiến sẽ khởi công ngay trong tháng 9/2014.

Bên cạnh đó, UBND thành phố Hà Nội cũng đã và đang tích cực phối hợp với các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất cơ chế, giải pháp thu hút nguồn lực đầu tư xây dựng các dự án cấp nước quy mô lớn trong vùng Thủ đô. Sự vào cuộc tích cực của UBND thành phố và các sở, ngành có liên quan của Hà Nội đã góp phần nhanh chóng khắc phục sự cố, cũng như hướng tới mục tiêu cấp nước an toàn, ổn định lâu dài cho nhân dân trên địa bàn Thủ đô.

Hiện có ý kiến cho rằng Thanh tra Chính phủ cần vào cuộc thanh tra toàn diện đối với dự án này, quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào, thưa ông?

Dự án nhà máy nước Sông Đà sau một thời gian vận hành ổn định, đã liên tiếp xảy ra sự cố vỡ đường ống, không chỉ gây thiệt hại về chi phí khắc phục, sửa chữa, làm ảnh hưởng hưởng đến uy tín, thương hiệu của chủ đầu tư Vinaconex, mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của hàng ngàn hộ dân khu vực phía Tây Nam thành phố. Rõ ràng, đây là điều mà cả chủ đầu tư, các cơ quan quản lý và đặc biệt là người dân Thủ đô hoàn toàn không mong muốn.

Mặc dù vậy, Vinaconex là doanh nghiệp cổ phần có vốn nhà nước, phải chịu trách nhiệm trong việc bảo toàn, phát triển vốn nhà nước, cũng như trách nhiệm chính trị, xã hội trong việc góp phần đảm bảo an sinh xã hội, cụ thể ở đây là đầu tư sản xuất và cung cấp nước sạch cho người dân.

Chúng tôi ủng hộ quan điểm cho rằng, ngoài các yếu tố hạn chế về kỹ thuật, kinh nghiệm, tổ chức quản lý của chủ đầu tư và các nhà thầu đối với một loại công nghệ lần đầu tiên được áp dụng ở Việt Nam, nếu xét thấy có các dấu hiệu vi phạm pháp luật trong quản lý và tổ chức thực hiện dự án, làm thất thoát, lãng phí vốn đầu tư của nhà nước, ảnh hưởng đến chất lượng công trình thì các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần tiến hành kiểm tra, thanh tra để phát hiện, xử lý kịp thời các tổ chức, cá nhân có sai phạm nếu có.