Loạn thực phẩm chức năng làm đẹp
Thực phẩm chức năng có tác dụng dinh dưỡng, thậm chí tăng sức đề kháng và giảm nguy cơ bệnh tật. Nhưng liệu dùng thực phẩm chức năng có hoàn toàn an toàn như bạn tưởng?
Trước cơn sốt lạm dụng thực phẩm chức năng, các nhà dược học cảnh báo người tiêu dùng phải có tìm hiểu kỹ, sử dụng phải đúng liều lượng với sự tư vấn từ người có chuyên môn. Đồng thời phải biết rõ nguồn gốc sản phẩm để tránh dùng phải hàng dỏm. Làm đẹp, bảo vệ sức khỏe là nhu cầu chính đáng của bao người nhưng đừng để trả giá đắt cho sức khỏe của mình từ sự thiếu hiểu biết.Tiền mất, tật mangNằm rệu rã trên giường bệnh sau 10 ngày nhập viện tại khoa Nhiễm A, BV Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, da chị T.D.T. (31 tuổi, nhà ở Q.11, TP.HCM) vẫn còn vàng đậm. Chị T. kể cách đây ba tháng, chị nghe bạn bè xúi "đẹp như mày mà không dùng TPCN để giữ dáng thì sớm lão hóa".Từ đó mỗi tháng chị dành đến 1,8 triệu đồng để uống TPCN. "Lúc đầu, tôi định uống một loại TPCN nhưng nghĩ dưỡng da mà không dưỡng tóc coi sao vô. Do đó, tôi quyết định uống một lúc nhiều loại TPCN như: tảo biển để giữ làn da trắng hồng, collagen chống lão hóa … Những sản phẩm tôi mua chủ yếu là hàng xách tay từ Mỹ, Nhật, cũng có sản phẩm mua trên mạng. Sau ba tháng uống TPCN liên tục, bỗng dưng nước tiểu có màu vàng rất đậm, có mùi giống như uống thuốc kháng sinh. Tôi bắt đầu biếng ăn, toàn bộ da mặt, tay chân vàng rực. Nhập viện đã 10 ngày rồi mà vẫn chưa hết vàng da".
Theo BS. Lý Văn Chương - Trưởng khoa Nhiễm A, BV Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, dừng tiếp xúc với các tác nhân gây tổn thương gan sẽ giúp gan bình phục. Tuy nhiên, tế bào gan đã bị tổn thương sẽ không hồi phục. Tế bào gan bị què quặt, bị tổn thương nhiều, trở nên nhạy cảm hơn. Khi sử dụng thuốc hay bất cứ một thứ hóa chất bằng đường uống nào cũng vẫn phải rất cẩn thận, vì nếu bị tái phát sẽ nặng hơn.Hiện nay, thực phẩm chức năng trên thị trường rất đa dạng, nhiều thành phần, nhiều nguồn gốc, người sử dụng cũng ngày càng nhiều, mà không biết bản thân có cơ địa dễ bị viêm gan do tác nhân bên ngoài. Khi phát hiện ra các biểu hiện viêm gan, thường không kịp ngưng lại, mà các tổn thương gan đã trở nên nghiêm trọng. Vì vậy, nếu sử dụng thực phẩm chức năng, người dân nên đi tầm soát men gan mỗi 6 tháng một lần.Lưu ý đến thành phần và tác dụng phụPGS-TS-BS. Lê Ngọc Diệp, Trưởng phòng khám Da liễu, BV Đại học Y Dược, cơ sở 2 cho biết: nếu TPCN chỉ đơn thuần cung cấp vitamin thì sẽ khó gây hại, nhưng TPCN giúp trắng da, giảm cân cấp tốc… thì dễ gây độc. Ngay tại Mỹ, việc xin giấy phép lưu hành TPCN rất dễ, các siêu thị bán tràn lan nhưng cũng chưa được kiểm soát tốt. Chỉ khi xuất hiện những ca biến chứng, tử vong do uống TPCN, lúc đó chính quyền sở tại mới cấm sử dụng.
PGS-TS-DS. Trương Văn Tuấn, Chủ tịch Hội Dược sĩ bệnh viện tại TP.HCM khuyến cáo: "TPCN tuy không phải là thuốc nhưng có những thành phần ảnh hưởng đến sức khỏe, vì vậy phải có những hướng dẫn về liều lượng, lưu ý khi sử dụng, nhất là đối với phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú, người suy gan, suy thận... Mặt khác, TPCN vẫn được phép sử dụng một số tân dược trong công thức nhưng với liều lượng nhỏ hơn so với thuốc. Do đó, khi sử dụng, một số người nhạy cảm với các thành phần này cũng có thể gây các phản ứng có hại, nhất là người vốn mắc bệnh gan hoặc uống quá liều lượng".Ngoài ra người tiêu dùng cần hiểu rằng nếu một loại TPCN được tạo ra từ các hoạt chất thông thường, vốn không phải là những hợp chất thiết yếu cho cơ thể thì không nên sử dụng nhiều. Nếu sử dụng quá nhiều hoặc sử dụng khi cơ thể không cần thì chúng trở nên dư thừa, do đó có nguy cơ gây ngộ độc cho gan và thận.
Đó là chưa kể, một số loại TPCN còn được bổ sung thêm các vi chất, thường là chất khoáng. Thực chất các chất khoáng này là các kim loại mà nhu cầu cơ thể chỉ cần ở mức rất thấp, có thể được cung cấp đầy đủ bằng các thức ăn thông thường hàng ngày. Nếu bổ sung thêm sẽ tạo tình trạng dư thừa và gây ngộ độc.