Hai nhà cung cấp chỉ số MSCI Inc. và FTSE Russell sẽ loại cổ phiếu Nga khỏi các chỉ số chứng khoán được theo dõi vào hàng nhiều nhất trên toàn cầu. Điều này đồng nghĩa với việc các cổ phiếu Nga đó sẽ ra khỏi tầm ngắm của nhiều quỹ đầu tư lớn.

Một tỷ lệ áp đảo các nhà tham gia thị trường xem thị trường Nga là “không thể đầu tư” và các cổ phiếu Nga sẽ bị loại khỏi các chỉ số thị trường chứng khoán mới nổi kể từ ngày 9/3 – Bloomberg dẫn một tuyên bố của MSCI ngày 3/3 cho hay. Về phần mình, FTSE từ ngày 7/3 sẽ loại bỏ các cổ phiếu Nga niêm yết tại Sở Giao dịch Moscow đã giảm giá về 0.

Các mối liên kết giữa Nga với thị trường toàn cầu đang bị cắt đứt, khi tài sản ở nước ngoài của nước này bị đóng băng vì lệnh trừng phạt của phương Tây đáp trả cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine. Các biện pháp kiểm soát vốn mà Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) cộng thêm lệnh cấm khối ngoại bán cổ phiếu tại Nga đã đóng sập cánh cửa “thoát hàng” đối với nhà đầu tư nước ngoài. Sự bao vây dường như đến từ mọi phía, khi khách mua từ chối dầu thô từ Nga vì lo ngại sẽ bị phương Tây trừng phạt, trái phiếu Nga bị giảm định hạng tín nhiệm xuống ngưỡng “rác”, trong khi các công ty nước ngoài như Shell, BP… đồng loạt tháo chạy khỏi Nga.

“Chúng tôi không thể bán được cổ phiếu Nga”, ông Russel Chesler, trưởng bộ phận thị trường vốn tại công ty quản lý quỹ VanEck Associates Corp ở Sydney nói với Bloomberg. “Ngay từ tuần trước, các nhà môi giới của chúng tôi đã không bán được những cổ phiếu này khi thị trường còn mở. Và điều này sẽ khiến mọi thứ càng trở nên tồi tệ hơn đối với các nhà đầu tư”.

Thị trường chứng khoán Nga đã đóng cửa từ hôm thứ Hai tuần này, nhưng cổ phiếu Nga niêm yết ở nước ngoài đã “rơi tự do” trong tuần này. Để hỗ trợ thị trường, Chính phủ Nga hôm 1/3 tuyên bố sẽ rút 10 tỷ USD từ quỹ đầu tư quốc gia để mua cổ phiếu.

“Các tài sản Nga đã trở nên độc hại, chính xác là như vậy”, chiến lược gia Marek Drimal thuộc ngân hàng Societe Generale ở London nhận định. “Thị trường ở Nga đã bị chặn và về cơ bản là không thể đầu tư, trong khi cổ phiếu Nga ở nước ngoài bị bán tháo chóng mặt. Tốc độ của các sự kiện này thực sự gây rối não”.

Theo Bloomberg, tiếp theo có thể đến lượt trái phiếu Nga bị loại khỏi các chỉ số. Hàng tỷ USD trái phiếu Nga đã rơi vào trạng thái tê liệt, gần như không thể giao dịch kể từ khi xảy ra cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine.

FTSE Russell cho biết đang đánh giá ảnh hưởng của các biện pháp trừng phạt đối với trái phiếu Nga. JPMorgan Chase đang rà soát lại kế hoạch đưa một số loại trái phiếu của Nga, Belarus và Ukraine vào các chỉ số của ngân hàng này. Công ty vận hành sàn giao dịch Intercontinental Exchange sẽ loại khỏi các chỉ số của mình những trái phiếu phát hành bởi các thực thể Nga bị trừng phạt.

“Một số quỹ đầu tư rốt cục có thể phải cắt giảm giá trị các tài sản Nga trong sổ sách của họ về 0”, nhà quản lý danh mục cấp cao Hiroshi Matsumoto thuộc Pictet Asset Management (Japan) cho biết. Một khi nhà đầu tư tìm cách bán trái phiếu Nga, họ “có thể sẽ gần như chẳng thu lại được gì, và câu chuyện với cổ phiếu cũng tương tự”.

Việc Nga bị loại khỏi các chỉ số chứng khoán chính đồng nghĩa các thị trường mới nổi khác có thể đón vốn mới. Ấn Độ và Trung Quốc có thể hưởng lợi – theo chiến lược gia trưởng Vishnu Varathan của Mizuho Bank.

Nhà quản lý danh mục Alan Richardson thuộc Samsung Asset Management thì nói rằng dòng vốn có thể chuyển hướng sang Indonesia và Malaysia, hai nền kinh tế có nhiều điểm tương đồng với Nga, xét đến sự phụ thuộc vào hàng hoá cơ bản.

Trước khi bị loại, Nga chiếm tỷ trọng 1,5% trong chỉ số MSCI Emerging Markets Index dành cho các thị trường mới nổi và 1,3% trong chỉ số FTSE Russell tương ứng – theo Bloomberg.

“Việc loại Nga khỏi các chỉ số chính sẽ là một điều tích cực cho nhà đầu tư, xét tới những bấp bênh xung quanh nền kinh tế Nga và những rủi ro thanh toán liên quan đến nước này hiện nay”, nhà quản lý quỹ Naoki Fujiwara thuộc Shinkin Asset Management nhận định.