Theo báo cáo của Sở Xây dựng TP.HCM về chương trình phát triển công viên và cây xanh công cộng trên địa bàn thành phố giai đoạn 2020 – 2030, tính đến thời điểm hiện nay, thành phố đã hoàn thành việc rà soát, đề xuất danh mục các dự án ưu tiên đầu tư xây dựng công viên công cộng giai đoạn 2021-2025. Trong đó, ưu tiên các quận, huyện ngoại thành và các địa phương chưa có công viên công cộng có quy mô lớn. Chẳng hạn, TP.HCM sẽ ưu tiên đầu tư 26 công viên tại TP. Thủ Đức.

TP.HCM cũng đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện đầu tư xây dựng, bàn giao công viên trong các dự án, nhất là những dự án đã có người dân vào sinh sống. Kết quả đạt được là từ năm 2021 đến nay, TP.HCM đã tăng thêm được 21,74 ha công viên công cộng, trồng mới, cải tạo được 15.985 cây xanh.

Theo kế hoạch phát triển thêm cây xanh trên địa bàn thành phố, Sở Xây dựng dự kiến đến cuối năm 2023, tổng diện tích công viên công cộng trên địa bàn phát triển được là 26,74 ha.

Giai đoạn 2024 - 2025, Sở đã đề xuất UBND TP.HCM đầu tư dự án 9 công viên. Nếu được bổ sung vốn, thành phố sẽ tăng thêm 36,1 ha đất công viên. Ngoài ra, dự án Cải tạo kênh Tham Lương-Bến Cát hoàn tất xây dựng sẽ tăng thêm 36 ha đất công viên.

Thành phố cũng làm việc với chủ đầu tư dự án xây dựng các khu dân cư, đến cuối năm 2025 dự kiến có khoảng 10 ha công viên đưa vào sử dụng.

Như vậy đến cuối năm 2025, tổng diện tích công viên sẽ tăng thêm 108,84 ha, đạt 72% so với chỉ tiêu đề ra là 150 ha.

Đối với mảng xanh công cộng, dự kiến đến cuối năm 2023, TP.HCM sẽ phát triển được 14,6 ha. Dự kiến đến cuối năm 2025, tổng diện tích mảng xanh công cộng tăng thêm là 18,6 ha, đạt 186% so với chỉ tiêu đề ra là 10 ha.

Đối với công tác trồng mới và cải tạo cây xanh, dự kiến đến cuối năm 2023, TP.HCM sẽ thực hiện được 22.885 cây. Đến cuối năm 2025, tổng số cây xanh sẽ trồng và cải tạo được dự kiến là 34.885 cây, đạt 116% so với chỉ tiêu đề ra là 20.000 cây.

TP.HCM hiện nay có tốc độ đô thị hóa và tỉ lệ tăng dân số ở mức cao. Trong khi đó, việc đầu tư xây mới công viên có quy mô lớn trong những năm vừa qua còn khá hạn chế.

Theo thống kê, tổng diện tích đất quy hoạch công viên cây xanh toàn thành phố trong các đồ án quy hoạch đến hơn 11.400 ha, tương ứng với chỉ tiêu 7 m2/người, nhưng thực tế hiện nay, tổng diện tích công viên hiện hữu chỉ khoảng 500 ha, tương ứng với tỉ lệ 0,55 m2/ người.

Các quận còn thiếu mảng xanh như quận Bình Tân khi công viên và mảng xanh trên địa bàn quận đạt 22,79 ha, còn thiếu so với quy hoạch chung của quận về đất công viên cây xanh. Trong đó, quận có 60/78 công viên vừa và nhỏ, rộng từ 1.000 m2 đến 10.000 m2 thuộc dự án nhà ở trên địa bàn quận. Hay tại quận Gò Vấp, địa bàn quận có 34 công viên, bao gồm công viên công cộng và công viên trong khu dân cư, với diện tích 574.328 m2, diện tích đất công viên đạt 0,83 m2/người…

Một trong những khó khăn mà TP.HCM gặp phải là nguồn vốn, đặc biệt là vốn đầu tư các dự án thuộc danh mục đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Để đạt được mục tiêu về diện tích cây xanh đô thị là đến năm 2025 không dưới 0,65m2/người theo Nghị quyết Đảng bộ TP.HCM lần XI, thành phố phải tăng tối thiểu 150ha đất công viên công cộng.

Từ năm 2021, TP.HCM đã dự kiến danh mục ưu tiên đầu tư đối với 75 dự án công viên công cộng nhưng đến nay, kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2021-2025 vẫn chưa cân đối, bố trí được vốn để triển khai thực hiện.

Bên cạnh đó, công tác mời gọi đầu tư, khuyến khích các nguồn lực bên ngoài tham gia lĩnh vực công viên cây xanh chưa thể thực hiện được vì theo Luật Đầu tư thì công viên cây xanh không thuộc lĩnh vực đầu tư theo phương thức PPP và xã hội hóa…