Phát biểu tại cuộc họp báo ở Hà Nội chiều nay (8/5), Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel - người hiện phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương tại Bộ Ngoại giao Mỹ - đã nhắc lại những quan ngại của Washington về "cách hành xử và hăm dọa nguy hiểm của tàu thuyền ở vùng tranh chấp" trên biển Đông.

Trả lời câu hỏi về quan điểm và phản ứng của Bộ Ngoại giao Mỹ xung quanh việc Trung Quốc triển khai giàn khoan Hải Dương 981 (HD-981) ở vùng biển của Việt Nam, ông Russel cho biết, vấn đề này đã được phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra tuyên bố chính thức. Tuyên bố này thể hiện quan điểm của Mỹ.

Ông đặc biệt nhấn mạnh, Mỹ có quan điểm rằng "các tuyên bố chủ quyền chồng chéo về những khu vực tranh chấp, bao gồm cả quần đảo Hoàng Sa, cần phải được xử lý một cách hòa bình, thông qua con đường ngoại giao và phải tuân thủ theo đúng luật pháp quốc tế".

Theo ông Russel, nền kinh tế toàn cầu và khu vực rất quan trọng, nên các nước trong khu vực cần kiềm chế, tránh những hành động đơn phương, có thể khiến căng thẳng leo thang dẫn đến xung đột ảnh hưởng đến an ninh và ổn định trong khu vực.

"Tôi xin nhắc lại quan điểm mạnh mẽ của Mỹ là, các bên trong khu vực cần kiềm chế, tận dụng các kênh ngoại giao và chính trị để làm giảm căng thẳng, quản lý tranh chấp, để cuối cùng giải quyết được các vấn đề chủ quyền".

"Mỹ có quan điểm từ lâu rằng các nước tranh chấp cần tận dụng quyền sử dụng các cơ chế luật pháp quốc tế. Thông điệp đơn giản của tôi là kiềm chế, đối thoại và tuân thủ luật pháp quốc tế", Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nói.

Bình luận về thông tin các tàu Trung Quốc đâm tàu Việt Nam, ông Daniel Russel cho rằng, "Mỹ rất quan ngại về bất cứ hành vi nguy hiểm nào trên biển, và chúng tôi phản đối bất cứ động thái hăm dọa nào của các tàu, đặc biệt là ở những vùng biển đang tranh chấp".

Ông cho biết, "đó là lý do chúng tôi tiếp tục nhấn mạnh thông điệp phải sử dụng các biện pháp hòa bình, các kênh ngoại giao và cả các phương tiện truyền thông, cũng như mỗi bên cần cẩn trọng, kiềm chế".

Về việc Mỹ sử dụng cụm từ "vùng biển đang tranh chấp" khi phát ngôn về vụ việc liên quan tới giàn khoan dầu của Trung Quốc, ông Daniel Russel nói: "Mỹ không ngả về bất kỳ quốc gia nào trong các tranh chấp chủ quyền tại biển Đông. Tuy nhiên, Mỹ và cộng đồng quốc tế có quyền kêu gọi các bên giải quyết tranh chấp này hòa bình và theo luật pháp quốc tế".