Thống kê của VnEconomy cho thấy nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng gần 20.000 tỷ đồng trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong 10 phiên gần nhất. Trong đó có một phiên bán ròng 10.000 tỷ chủ yếu thỏa thuận ở VIC hơn 9.000 tỷ với cá nhân và tổ chức trong nước.

Nếu không tính lượng giao dịch thỏa thuận ở VIC thì khối ngoại bán ròng 11.000 tỷ trong thời gian gần đây. Xu hướng này trái ngược với kỳ vọng nhà đầu tư nước ngoài quay lại mua ròng cổ phiếu Việt Nam đón đầu sóng nâng hạng.

Việc bán ròng của khối ngoại có thể được lý giải nhiều nguyên nhân.

Thứ nhất là hành động chốt lời. Trước đó nhà đầu tư nước ngoài mua ròng gần 11.000 tỷ đồng trong tháng 7. Ở thời điểm đó, mua ròng khớp lệnh chính của nước ngoài là nhóm Ngân hàng, Dịch vụ tài chính. Top mua rồng khớp lệnh của nước ngoài gồm các mã: SSI, VPB, SHB, HDB, VNM, FUEVFVND, VND, NVL, TPB, VIC.

Tính từ đầu tháng 7 cho đến thời điểm hiện tại, Vn-Index tăng 254 điểm liên tiếp lập đỉnh lịch sử với các nhóm dẫn dắt chính chủ yếu là Ngân hàng và Chứng khoán. Hiện tại, định giá của VN-Index theo P/E và P/B đã về gần sát trung bình 10 năm. VN-Index đã chuyển từ giai đoạn định giá rẻ sang định giá dần hợp lý. Khi thị trường về định giá hợp lý, thường sẽ có nhịp chững lại, do đó động thái bán ra của khối ngoại nhằm chốt lời, bảo toàn vốn.

Thứ hai, dòng tiền đang có xu hướng đổ về thị trường phát triển sau một thời gian ngắn "lướt sóng" ở nhóm mới nổi gồm Việt Nam. Trong tuần qua, chứng khoán Mỹ tiếp tục tăng điểm ở cả 3 chỉ số chính, trong đó chỉ số Nasdaq đạt mức cao nhất mọi thời đại, thị trường phản ứng tích cực khi các doanh nghiệp công bố kết quả kinh doanh quý 2 tăng trưởng, đặc biệt là nhóm cổ phiếu công nghệ.

Song song với diễn biến tích cực đó, các quỹ ETF Mỹ đầu tư nội địa được bơm ròng mạnh. Cụ thể, các quỹ đầu tư cổ phiếu Mỹ huy động được thêm 11,3 tỷ USD, tăng 38% so với tuần trước; các quỹ đầu tư trái phiếu Mỹ hút ròng 13,8 tỷ USD, gấp 2 lần lượng huy động của tuần trước. Tổng các quỹ ETF Mỹ nói chung hút ròng 33,7 tỷ USD, gần bằng 2 lần con số của tuần trước.

Diễn biến tương tự với các quỹ ETF đầu tư thị trường ngoài Mỹ, các quỹ này đều ghi nhận lượng huy động ròng mạnh. Cụ thể, các quỹ đầu tư cổ phiếu và trái phiếu ngoài Mỹ lần lượt huy động được thêm 2,9 tỷ USD gấp 4 lần tuần trước và 613 triệu USD gấp 2 lần tuần trước. Trong khi đó các quỹ ETF đầu tư hàng hóa đảo chiều quay lại hút ròng 1,8 tỷ USD.

Mặc dù vậy, nhận định về xu hướng dòng vốn ngoại, hầu hết các chuyên gia đều cho rằng dòng tiền linh hoạt và sẽ sớm quay trở lại thị trường Việt Nam.

Ông Phùng Minh Hoàng, Giám đốc Chiến lược Công ty CP Quản lý Quỹ Phú Hưng (PHFM), cho hay nhìn lại số liệu thống kê 5 năm gần đây, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng khoảng 5-6 tỷ USD trên thị trường chứng khoán Việt Nam, một con số rất đáng kể. Trong khi đó, giá trị mua ròng trong tháng 7 vừa qua chỉ đạt khoảng 500 triệu USD, vẫn còn khá khiêm tốn.

Xu hướng mua ròng trở lại ở các thị trường mới nổi mới chỉ khởi phát, nên thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục hưởng lợi từ động lực này. Ngoài ra, nếu FTSE nâng hạng thị trường Việt Nam lên nhóm thị trường mới nổi trong thời gian tới, ước tính có thể thu hút thêm 2-3 tỷ USD.

Về triển vọng dài hạn, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn rất hấp dẫn đối với nhà đầu tư nước ngoài. Nền kinh tế đang ở giai đoạn đầu của một chu kỳ phục hồi và tăng trưởng, đặc biệt chính phủ đang có những chính sách đổi mới chưa từng có, như đẩy mạnh phát triển khoa học và công nghệ, chú trọng phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời Chính phủ cũng đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số. Những chính sách này sẽ tạo tiền đề để đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp trong nước bứt phá mạnh mẽ.

Bà Nguyễn Thị Bảo Trân, Giám đốc Phân tích Vĩ mô và Chiến lược, Công ty CP Chứng khoán Mirae Asset (MAS), cho biết theo thống kê của MAS, thị trường chứng khoán Việt Nam đang giao dịch ở mức định giá P/E 15 lần, thấp hơn đáng kể so với mức bình quân 10 năm gần nhất là 16,6 lần.

Mức định giá này cũng thấp hơn khá nhiều so với mức trung bình của các thị trường mới nổi là 16,1 lần. Do đó, xu hướng mua ròng của khối ngoại được dự báo sẽ tiếp tục, đặc biệt khi triển vọng nâng hạng thị trường trở nên rõ ràng hơn.

Sau dòng vốn đón đầu sự kiện nâng hạng là dòng vốn sau khi được nâng hạng từ các quỹ đầu tư thụ động và chủ động theo dõi rổ chỉ số FTSE. Theo mô phỏng của chính FTSE, việc nâng hạng có thể thu hút gần 1 tỷ USD từ các quỹ thụ động và hơn 5 tỷ USD từ các quỹ chủ động. Sau FTSE sẽ là mục tiêu nâng hạng bởi MSCI. Lộ trình các cải cách tiếp theo nhằm đạt được mục tiêu này sẽ là cơ sở để tiếp tục thu hút dòng vốn quốc tế trong dài hạn.